a. Nối:
b. Điền:
Mang theo truyện cổ tôi đi Nghe trong cuộc sống thầm thì tiếng xưa Vàng cơn nắng, trắng cơn mưa Con sông chảy có rặng dừa nghiêng soi Đời cha ông với đời tôi Như con sông với chân trời đã xa.
D. Hoạt động vận dụng
1. Em hãy tìm hiểu qua sách, báo, in-tơ-nét, các phương tiện thông tin đại chúng hoặc hỏi người thân về những nét đặc trưng của các mùa nơi quê hương mình đang sống. Ghi chép vào sổ tay cá nhân hoặc viết thành một bài và chia sẻ
Bài làm:
Nhắc đến Hà Nội, không ai không nhớ đến một món ngon nổi tiếng, thứ quà của lúa non. Cái thứ quà vừa dân dã vừa thanh tao đó có tên gọi là cốm.
Mùa thu Hà Nội là những chiều rợp nắng vàng ươm quyện vào mùi hương hoa sữa thơm nồng nàn, sấu rụng trên trên các con phố cổ kính… Ẩn trong từng giọt nắng trong veo ấy, cơn gió heo may nhè nhẹ đưa hương cốm dịu thơm thoảng khắp đất trời. Hương cốm mang sắc vị mùa thu thủ đô, để bất cứ ai khi đi xa cũng nhớ về một thứ quà nặng trĩu kỉ niệm mang tên: “Cốm Hà Nội”.
Hà Nội đẹp nhất là trong tiết trời thu. Những tia nắng vàng dịu bay nhẹ nhàng trong cơn gió heo may, thoang thoảng khắp không gian là hương lúa nếp thơm lừng. Từng mẻ cốm xanh mượt, nõn nà như gửi gắm cả trời thu.
Dường như cốm đã trở thành một đặc trưng không thể thiếu của mảnh đất ngàn năm văn hiến. Cố nhạc sĩ Trịnh Công Sơn từng viết về mùa cốm xanh trong bài hát “Nhớ mùa thu Hà Nội”: Mùa cốm xanh về thơm bàn tay nhỏ. Cốm sữa vỉa hè thơm bước chân qua”.
Bao năm trôi qua, cốm không chỉ là thứ quà ăn vui miệng, mà còn níu giữ tâm hồn những người con Hà Nội xa quê…
Trước đây, cốm được coi là vật phẩm quý giá để tiến vua. Tại các tỉnh miền Trung hay vùng núi Tây Bắc cốm được làm từ thóc lúa nếp. Nhưng ngon và đặc biệt nhất vẫn là cốm Hà Nội. Chỉ có cốm Hà Nội mới có màu xanh ngát như ngọc và cũng chỉ có cốm Hà Nội mới có độ dẻo dai lại thơm đến vậy.
Cốm làng Vòng (nay thuộc phường Dịch Vọng, Cầu Giấy) là nơi có nghề làm cốm nổi tiếng nhất tại Hà Nội. Hơn 1000 năm qua, các công đoạn làm cốm xưa vẫn được lưu truyền và giữ nguyên bản sắc. Theo từng gánh hàng rong của các mẹ, các chị, cốm đến với từng con phố nhỏ, nằm gọn trong tay người yêu cốm như một phần tinh túy của ẩm thực Việt Nam.
Hương cốm nồng nàn vẫn luôn là thứ phong vị thân quen nhất của mảnh đất Kinh Kỳ. Dường như có một sự quyến rũ nào đó níu kéo bước chân người qua đường, để rồi cốm vẫn là sự lựa chọn hàng đầu cho những món quà lưu niệm gửi người thân phương xa.
Những dòng kỉ ức về một buổi chiều ngồi trong cơn gió heo may, đón từng sợi nắng vàng nhẹ, hít hà hương hoa sữa nồng nàn rồi nhón một nắm cốm nhỏ nhâm nhi cùng chén trà xanh có lẽ là cả một niềm ao ước đối với những người con xa xứ. Nỗi nhớ Hà Nội thu bé lại, nằm gọn trong gói cốm xanh nhưng lại chất chứa cả khoảng thời thu mênh mang.
2. Vận dụng kiến thức về chuẩn mực của sử dụng từ, hãy viết một bài tâm sự ngắn về nội dung:” Tưởng tượng một ngày nào đó em sẽ xa quê và gửi lại nỗi niềm thương nhớ của em với quê hương”
“Chuyến bay hãng hàng không Vietnam airlines mang số hiệu 345BN sắp hạ cánh…” giọng nói ấm áp của cô tiếp viên hàng không vang lên. Tôi liền bừng tỉnh giấc, từ ngày gia đình tôi chuyển đi đến nay vậy là sau hơn mười năm xa cách, hôm nay tôi đã về, trở về với quê hương yêu dấu của mình.
Tôi đã xa quê đã 10 năm rồi, ngồi trên máy bay mà lòng tôi háo hức đến lạ thường. Với tôi quê hương – hai tiếng thiêng liêng vô cùng, chất chứa bao ki niệm của những ngày thơ ấu. Quê hương là nơi mọi người dược sinh ra và lớn lên, là cái nôi tuổi thơ đi theo ta suốt đời. Mười năm xa xứ nhưng tôi luôn một lòng nhớ, tự hào về quê hương xinh đẹp này.
Nhìn qua khung cửa sổ, nơi những đàm mây trôi lững lờ, tôi chợt nhớ những kỉ niệm những ngày thơ ấu. Ngày ấy, vùng quê tôi nghèo lắm. Con người sống chủ yếu bằng nghề nông, ngày ngày làm việc trên cánh đồng, quanh năm bán mặt cho đất bán lưng cho trời. Cuộc sống cơ cực, vất vả, đầy khó khăn, thiếu thốn, có những lúc còn không đủ ăn, đủ no. Mặc dù sống trong cảnh bần hàn, khó khăn là thế, nhưng con người nơi đây sống có tình có nghĩa. Xóm làng yêu thương đùm bọc lẫn nhau. Họ sống với một tình cảm chân thành, chất phác, trong sáng, một thứ tình cảm chỉ có ở những người nông dân nghèo. Xa quê hương bao năm, cho nên, nhiều kỷ niệm thời thơ ấu, tôi đã khóa chặt trong ký ức. Tôi nhớ những buổi sớm khi ánh binh minh vừa ló dạng, mang theo những tia nắng ấm áp cho cuộc sống làng quê bình dị, dân dã. Tôi thích nhất là dậy vào lúc sáng sớm, nhìn thấy cánh đồng lúa xanh bát ngát, từng đôi cò trắng chao liệng trên bầu trời xanh mây trắng lừng lờ trôi. Các bác nông dân ra đồng với sự hăng hái của một ngày làm việc. Lúc đó, cảnh vật và con người dường như chan hoà, một bức tranh phong cảnh tuyệt đẹp do “họa sĩ” thiên nhiên vẽ nên. Tôi nhớ cả những buổi trưa hè oi ả, mắc một chiếc võng sau bụi tre trong vườn nằm ngủ trưa thì không còn gì bằng. Những cơn gió nhẹ thoảng qua làm cho lá tre đung dưa tạo ra tiếng kêu rì rào, xào xạc nghe thật vui tai. Những chú chim hót véo von làm tôi cỏ cảm giác như đang lạc giữa một thiên đường. Tôi nhớ những ngày cùng bạn bè trốn đi chơi, câu cá, đạp xe trên con đê dài tít tắp,…Đó là những ngày tháng tuyệt vời nhất của tôi bên gia đình, bên bạn bè và những người thân thương. Những kỉ niệm, khoảng khắc ấy dù cho có hai mươi năm, ba mươi năm đi chăng nữa thì nó luôn khắc sâu trong tâm trí tôi một cách rõ ràng, sống động hơn bao giờ hết.
Máy bay sắp hạ cánh, tôi háo hức vô cùng. Một lát nữa thôi, tôi có thể đặt chân lên mảnh đất quê hương yêu dấu, được cảm nhận lại hương vị quê hương, sống lại những giây phút mà bấy lâu nay tôi ghi nhớ trong trí nhớ. Chuyến đi này chắc chắn sẽ là một chuyến đi, hành trình trở về tuổi thơ đáng nhớ nhất của tôi.
E. Hoạt động tìm tòi mở rộng
1. Sưu tầm một đoạn thơ/ đoạn văn viết về mùa xuân. Ghi lại những suy nghĩ và cảm nhận của em khi đọc đoạn thơ/ đoạn văn đó. Sưu tầm: Bài thơ Mùa xuân nho nhỏ Một mùa xuân nho nhỏ Lặng lẽ dâng cho đời Dù là tuổi hai mươi Dù là khi tóc bạc
Trích: Mùa xuân nho nhỏ
Cảm nhận ngắn:
Đoạn thơ để lại cho em ấn tượng vô cùng sâu sắc. ” Mùa xuân nho nhỏ” là một sáng tạo bất ngờ, độc đáo mà tự nhiên, hợp lý của nhà thơ, bởi mùa xuân vốn là một khái niệm chỉ thời gian thế mà ở đây “mùa xuân” lại có khối, có hình, một hình hài nho nhỏ thật xinh xắn. Mùa xuân đã trở thành một ẩn dụ nói về khát vọng, một lẽ sống cao đẹp, một ý thức khiêm nhường góp sức mình làm đẹp thêm mùa xuân của thiên nhiên, đất nước. Điệp từ “dù là” đặt ở đầu hai câu thơ liên tiếp có ý nghĩa khẳng định cho khát vọng dâng hiến miệt mài, không mệt mỏi của tác giả. Thanh Hải như nhắc ta hãy sống cho tất cả, sống cho tình thân ái bao la và sống để cống hiến toàn vẹn cho đất nước, cho cuộc đời. Phải chăng đây chính là điều mong ước tột cùng đã đi theo tác giả suốt cuộc đời? Dù vẫn biết ngày mai rất có thể sẽ phải từ giã cõi đời này nhưng tiếng thơ Thanh Hải vẫn tràn ngập niềm tin và hi vọng vào cuộc sống.