Soạn Văn 8 Bài Lão Hạc Tập 1 / TOP 6 # Xem Nhiều Nhất & Mới Nhất 3/2023 # Top View

I. Tác giả, tác phẩm

1. Tác giả (các em tham khảo phần giới thiệu tác giả Nam Cao trong SGK Ngữ văn 8 tập 1).

2. Tác phẩm

* Xuất xứ: Văn bản Lão Hạc là một trong những truyện ngắn xuất sắc viết về người nông dân của Nam Cao, được đăng báo lần đầu tiên vào năm 1943.

* Tóm tắt

Truyện kể về nhân vật Lão Hạc – một nông dân nghèo, vợ mất sớm, con trai lão vì không có tiền lấy vợ nên quẫn trí bỏ đi làm đồn điền cao su. Lão sống cô độc, nghèo khổ với một chú chó tên là cậu Vàng. Sau một trận ốm, lão không đủ sức làm thuê như trước, quá cùng đường, lão ra quyết định đau đớn là bán cậu Vàng. Sau khi bán chó xong, lão đem tiền và mảnh vườn gửi ông giáo – một người trí thức nghèo hay sang nhà lão chơi để lo trước tiền ma chay khi lão mất. Lão nói dối Binh Tư làm nghề trộm chó rằng xin bả chó bắt con chó hay vào vườn nhưng thực ra là tự kết liễu đời mình. Và lão Hạc đã chết trong dữ dội, trong quằn quại, không ai hiểu nguyên nhân ngoại trừ Binh Tư và ông giáo.

* Bố cục:

Văn bản Lão Hạc có thể được chia làm 3 đoạn:

Đoạn 3: còn lại : Cái chết đau đớn của lão Hạc.

II. Hướng dẫn soạn bài

Câu 1: Diễn biến tâm lí của lão Hạc xung quanh chuyện bán chó:

Mối quan hệ: cậu Vàng vừa là kỉ vật của con trai lão để lại, vừa là người bạn trung thành trong cuộc sống cô độc, quạnh hiu của lão.

Lão đau khổ khi cùng đường phải bán cậu Vàng : “Lão cố làm ra vẻ vui vẻ. Nhưng trông lão cười như mếu và đôi mắt lão ầng ậc nước… Lão hu hu khóc”, lão đau đớn cùng cực, nghẹn ngào, giày xéo vì “đã trót đánh lừa một con chó”

Câu 2:

* Nguyên nhân cái chết của lão Hạc: túng quẫn, tuyệt vọng sau trận ốm, bán cậu Vàng cũng là mất đi người bạn thân thiết, cảm giác tội lỗi vì trót lừa một con chó, không đợi được con trai về. Có thể nói, lão Hạc chết vì lòng tự trọng, vì tình thương và vì lão quá đỗi lương thiện.

* Qua những điều lão Hạc thu xếp nhờ cậy ông giáo rồi sau đó tìm đến cái chết, em thấy tình cảnh của lão thật éo le, đáng thương, nhưng lão vẫn không muốn nhờ vả, liên lụy đến mọi người xung quanh. Đây là một con người có lòng tự trọng rất cao, hiền hậu, khiêm cung trong cử chỉ, tinh tế, hiểu đời, hiểu người nhưng lại bất lực. Là người cha yêu thương con vô bờ, là một ông lão giàu tình cảm và lương thiện.

Câu 3:

Thái độ, tình cảm của nhân vật “tôi” đối với nhân vật lão Hạc có sự thay đổi. Ban đầu, nhân vật “tôi” vẫn còn thờ ơ, dửng dưng nghe lão kể chuyện bán chó. Sau đó thấu hiểu và an ủi lão. Khi chứng kiến cái chết của lão Hạc, nhân vật “tôi” đã rất thương cảm và kính trọng nhân cách, tấm lòng nhân hậu của lão.

Câu 4:

Khi nghe Binh Tư cho biết lão Hạc xin bả chó đế định bắt một con chó hàng xóm thì “ông giáo” cảm thấy “cuộc đời quả thật… đáng buồn”. Nhưng khi chứng kiến cái chết đau đớn của lão Hạc, “tôi” lại nghĩ: “Không! Cuộc đời chưa hẳn đã đáng buồn, hay vẫn đáng buồn nhưng lại đáng buồn theo một nghĩa khác”.

Ban đầu, khi nghe Binh Tư nói, ông giáo cảm thấy buồn vì sự tha hóa nhân cách con người, thất vọng vì ông cảm thấy lão Hạc đã thực sự đánh mất sự lương thiện bấy lâu nay.

Nhưng khi chứng kiến cảnh lão Hạc chết, ông giáo thấy “cuộc đời chưa hẳn đã đáng buồn” vì niềm tin, niềm hi vọng vào xã hội vẫn còn bởi vẫn còn những con người dù nghèo khổ nhưng vẫn giữ được bản chất lương thiện. “Đáng buồn theo một nghĩa khác”, đây là một dấu chấm lặng, cuộc đời vẫn đáng buồn vì số phận hẩm hiu, bất hạnh của những con người lương thiện, buồn vì cái chết đau đớn, dữ dội mà một con người như lão Hạc đang phải chịu.

Câu 5:

* Theo em, cái hay của truyện được thể hiện rõ nhất ở việc miêu tả tâm lí nhân vật và cách kể chuyện của nhà văn.

* Việc tạo dựng tình huống truyện bất ngờ có tác dụng làm sáng tỏ nhân cách của lão Hạc trong người đọc và trong những nhân vật khác trong truyện.

* Cách xây dựng nhân vật rất chân thực và sinh động từ ngoại hình cho đến nội tâm sâu sắc.

* Việc truyện được kể bằng lời của nhân vật “tôi” có tác dụng tạo sự gần gũi, thân thuộc. Nhân vật “tôi” kể mà như nhập vào lão Hạc, mọi thứ cảm xúc bộc lộ rất chân thật và sâu sắc.

Câu 6:

Đoạn văn: “Chao ôi! Đối với những người ở quanh ta, nếu ta không cố tìm mà hiểu họ, thì ta chỉ thấy họ gàn dở, ngu ngốc, bần tiện, xấu xa, bí ổi… toàn những cớ để cho ta tàn nhẫn ; không bao giờ ta thấy họ là những người đáng thương ; không bao giờ ta thương… Cái bản tính tốt của người ta bị những nỗi lo lắng, buồn đau, ích kỉ che lấp mất”.

Qua đoạn văn trên, ta thấy ý nghĩ của nhân vật “tôi” thật triết lí, nó nêu lên bài học về cách nhìn người, nhìn đời và cách ứng xử trong cuộc sống. Hơn thế nữa, ý nghĩ này còn thể hiện nhân vật “tôi” (tác giả) có lòng thương người, biết đồng cảm, thấu hiểu với hoàn cảnh, với số phận của người khác.

Câu 7:

Qua đoạn trích Tức nước vỡ bờ và Lão Hạc, em thấy cuộc sống của người nông dân trong xã hội cũ thật khổ cực, bất hạnh, bị xã hội chèn ép, áp bức, bất công. Mặc dù vậy, phẩm chất của người nông dân vẫn rất cao đẹp, giàu tình thương, không bị hòa hòa trộn trong dòng nước vẩn đục của xã hội phong kiến.

4.4

/

5

(

7

bình chọn

)

Bố cục

– Phần 1 – từ đầu … thế này ông giáo ạ: Sự dằn vặt, day dứt của lão Hạc sau khi bán cậu Vàng.

– Phần 2 – tiếp theo … một thêm đáng buồn: Lão Hạc thu xếp mọi việc, gửi gắm và nhờ cậy ông giáo.

– Phần 3 – còn lại: Lão Hạc ăn bả chó để tự kết liễu đời mình.

Nội dung bài học

Truyện ngắn Lão Hạc đã phản ánh một cách chân thực, cảm động số phận nghèo khổ, đau thương của người nông dân Việt Nam trong xã hội cũ, đồng thời cũng thể hiện những phẩm chất cao quý tiềm tàng của họ. Đồng thời, truyện còn cho chúng ta thấy tấm lòng yêu thương, trân trọng đối với những người nông dân và tài năng văn học xuất sắc của nhà văn Nam Cao, đặc biệt trong cách kể chuyện và miêu tả tâm lí nhân vật.

Hướng dẫn soạn bài

Câu 1:

+ Lão Hạc cảm thấy mình thật đốn mạt, lừa dối cả một con chó. Lão đau đớn, day dứt, xót thương cho số phận của con Vàng.

+ Điều đó đã chứng tỏ rằng lão Hạc là người có trái tim giàu tình yêu thương, giàu tình cảm.

Câu 2:

+ Nguyên nhân dẫn đến cái chết: Lão Hạc chết vì nếu còn sống thì ắt sẽ phải tiêu đến tiền để dành cho con và sẽ phạm vào mảnh vườn của cậu con trai.

+ Lão Hạc đang sống trong tình cảnh túng quẫn, lay lắt và khổ sở.

+ Tính cách: lão vô rất yêu thương cậu con trai, lại là người có lòng tự trọng cao, không muốn nhờ cậy và phiền hà đến người khác.

Câu 3:

Thái độ và tình cảm của ông giáo đối với lão Hạc đã có những sự thay đổi, từ khó hiểu đến thờ ơ, thấu hiểu, xót thương và cảm thấy trân trọng.

Câu 4:

Ý nghĩ của nhân vật tôi:

+ Cuộc đời này đáng buồn ở chỗ nó khiến con người ta phải sống khổ sống sở, sống lay lắt, héo mòn.

+ Nhưng ít ra, trong cuộc đời còn có những con người như lão Hạc, có phẩm chất cao quý, giàu yêu thương và tự trọng.

Câu 5:

+ Cái hay của truyện là đã diễn tả rõ nhất ở các tình huống bất ngờ (lão Hạc bán con chó Vàng và lão Hạc tự kết liễu đời mình) và cách xây dựng nhân vật.

+ Việc xây dựng tình huống bất ngờ khiến phẩm chất đạo đức của lão Hạc được làm bật nổi.

+ Nhân vật hiện lên với nét tính cách điển hình thông qua điểm nhìn từ một nhân vật khác,

+ Sử dụng ngôi kể thứ nhất có tác dụng giúp câu chuyện trở nên đáng tin cậy hơn, nhân vật kể chuyện cũng dễ dàng thể hiện cảm xúc suy nghĩ với mục đích thể hiện tư tưởng của tác giả.

Câu 6:

Ý nghĩ của nhân vật tôi “Chao ôi…. ích kỉ che lấp mất”:

+ Không thể phán xét người nào đó chỉ bằng những điều mà ta nhìn thấy bên ngoài, ta cần phải cố gắng mà tìm hiểu họ.

+ Muốn hiểu và cảm thông cho người khác, ta cũng cần phải biết bỏ đi lòng ích kỉ của riêng mình.

+ Cuộc sống hiện thực đầy nghiệt ngã này đã khiến sự cảm thông và tình yêu thương trong mỗi người bị rút cạn dần đi.

Câu 7:

Qua 2 truyện ngắn trên, người nông dân trong xã hội cũ được hiện lên:

+ Cuộc sống túng quẫn, khó khăn đến tột cùng.

+ Nhưng họ vẫn có phẩm chất tốt đẹp, giàu đức hi sinh, ngời sáng, giàu tình yêu thương, không bị tha hóa bởi cái ăn.

Bản 2/ Soạn bài: Lão Hạc (siêu ngắn)

Bố cục

Chia thành ba phần:

– Phần 1 – từ đầu…ông giáo ạ: Sự dằn vặt, day dứt của lão Hạc sau khi bán đi con Vàng.

– Phần 2 – tiếp… thêm đáng buồn: Lão Hạc gửi gắm mảnh vườn, tiền bạc cho ông giáo và nhờ ông trông nom nhà cửa.

– Phần 3 – còn lại: Cái chết của lão Hạc.

Tóm tắt

Lão Hạc là một người nông nghèo. Con trai vì không có đủ tiền cưới vợ nên phẫn chí bỏ đi đồn điền cao su. Lão ở nhà một mình với con chó Vàng. Lão chi tiêu dè sẻn, tiết kiệm để dành tiền bòn vườn cho con trai lão. Nhưng không may, lão trải qua một trận ốm nặng và cuộc sống trở nên nghèo khó hơn đã vét cạn tiền của của lão. Lão đành phải bán đi con Vàng, người bạn lão rất yêu quý để dành dụm tiền cho con, để làm ma cho lão mà không phải phiền hà đến xóm giềng. Lão đem mảnh vườn và số tiền dành dụm được sang gửi ông giáo. Lão ăn khoai, chịu đói, ăn thứ gì chế được và từ chối nhận sự giúp đỡ từ ông giáo. Binh Tư nói chuyện với ông giáo rằng lão Hạc đã mua bả chó của hắn. Ông giáo cảm thấy bất ngờ và cảm thấy cuộc đời thật là đáng buồn. Nhưng rồi lão Hạc bỗng nhiên chết – một cái chết thật đau đớn và dữ dội. Ông giáo hiểu ra sự việc, cảm thấy vô cùng đau đớn nghĩ về cái chết của lão Hạc và chiêm nghiệm về cuộc đời.

Câu 1:

Phân tích tâm trạng của Lão Hạc xoay quanh việc bán con Vàng:

– Vui vẻ và hạnh phúc khi có cậu Vàng làm bạn

+ Trân trọng gọi con chó là cậu Vàng

+ Đối xử với con Vàng như đối xử với con cháu: cho ăn trong bát, chửi yêu, gắp thức ăn cho, cưng nựng…

– Diễn biến tâm lý của lão Hạc sau khi bán cậu Vàng

+ Cố tỏ ra vui vẻ, nhưng “hai mắt ầng ậng nước”, “mếu máo như trẻ con”

+ Đau đớn, dằn vặt khi trót lừa dối một con chó “đầu lão ngoẹo về một bên”, “mặt lão đột nhiên co rúm lại”,… khi ông giáo hỏi “thế nó cho bắt à? ”

+ Lão chua xót khi kể về quá trình con chó bị bắt, tưởng tượng ra vẻ mặt và lời oán trách của con Vàng với lão.

→ Lão Hạc là người lương thiện, hiền lành, sống tình nghĩa nên lão cảm thấy vô cùng đau xót, dằn vặt lương tâm khi bán đi cậu Vàng.

Câu 2:

Nguyên nhân dẫn đến cái chết của lão Hạc:

– Do tình cảnh cùng quẫn, đói nghèo

– Lão không muốn ăn phạm vào số tiền mình đã để dành cho con trai

– Lão đau đớn vì phải bán đi cậu Vàng, vì bản thân đã trót lừa một con chó – người mà xem là tri kỉ

Tình cảnh và tính cách của lão Hạc thông qua việc thu xếp, nhờ cậy ông giáo trông mảnh vườn rồi tìm đến cái chết:

– Tình cảnh: nghèo đói, nếu sống sẽ ăn phạm vào tiền của con → khốn cùng, không còn đường để lui.

– Tính cách:

+ Lão là người chu đáo và rất biết lo xa

+ Lão có lòng tự trọng cao, không muốn làm phiền đến hàng xóm láng giềng cả khi sống và khi đã chết

+ Lão xem trọng danh dự, nhân phẩm va đứa con hơn chính cả mạng sống của mình.

Câu 3:

Tình cảm và thái độ của nhân vật “tôi” đối với lão Hạc:

– Thờ ơ, dửng dưng khi nghe lão Hạc bảo sẽ bán chó, vì lão nói với nhân vật “tôi” rất nhiều lần trước đó.

– Cảm thông, ái ngại, xót xa thay cho lão Hạc khi thấy lão khóc vì bán cậu Vàng

– Quan tâm, muốn sẻ chia cùng với lão Hạc khi dấu vợ ngấm ngầm giúp lão.

– Hoài nghi, thất vọng khi nghe thấy Binh Tư kể về chuyện lão xin bả chó…

– Kính trọng nhân cách cao đẹp của lão khi biết nguyên nhân cái chết của lão Hạc.

Câu 4:

– Khi nghe Binh Tư cho biết lão Hạc đến xin hắn bả chó để bắt một con chó nhà hàng xóm hay đến thì nhún vật “tôi” cảm thấy “cuộc đời quả thật… đáng buồn”: “Tôi” không ngờ rằng một con người đã khóc vì phải bán một con chó lại xin bả chó để kiếm miếng ăn. Ông giáo nghĩ rằng cái khốn cùng, cái đói đã khiến nhân cách của lão Hạc bị tha hóa.

– Nhưng khi chứng kiến cái chết dữ dội của lão Hạc, “tôi” lại nghĩ: “Không! Cuộc đời chưa hẳn đã đáng buồn, hay vẫn đáng buồn nhưng lại càng đáng buồn theo một nghĩa khác”: Cuộc đời chưa hẳn đã đáng buồn vì nhân cách của lão Hạc vẫn còn giữ vẹn nguyên như “tôi” đã từng biết. Nhưng đáng buồn vì cái chết thương tâm của một con người tình nghĩa nhưng bị dồn tới đường cùng vì cái đói, cái nghèo.

Câu 5:

– Cái hay của truyện bộc lộ rõ nhất ở những điểm:

+ Tình huống truyện bất ngờ: Khiến cho người đọc cũng đã từng có lúc hoài nghi lão Hạc như ông giáo, để rồi vỡ òa trong sự kính trọng và thương xót.

+ Diễn biến tâm lí của nhân vật lão Hạc và ông giáo được miêu tả một cách chi tiết, bất ngờ và có chiều sâu.

+ Ngôn ngữ của truyện: ngôn ngữ cô đọng, ngôn ngữ đối thoại và độc thoại đầy suy nghĩ, đậm chất trữ tình mang cả tình cảm và tâm trạng của nhân vật.

+ Nghệ thuật kể chuyện: Câu chuyện được kể dựa trên lời dẫn của nhân vật “tôi” người đã tham gia trong câu chuyện và chứng kiến tất cả các sự việc diễn ra. Điều này khiến cho câu chuyên thêm gần gũi, chân thật với người đọc, khiến cho câu chuyện không còn đơn điệu mà đa giọng điệu.

Câu 6:

– Đừng nhìn người khác một cách phiến diện mà hãy cố gắng tìm hiểu thế giới nội tâm, tâm hồn và bản tính của họ.

– Hãy đặt bản thân vào vị trí của họ để tìm hiểu chứ không nên nhìn bên ngoài rồi phán xét.

– Cần trân trọng, khám phá vẻ đẹp bên trong của con người và cảm thông với họ.

Câu 7:

Cuộc sống của người nông dân trong xã hội cũ thông truyện ngắn “Lão Hạc” và đoạn trích “Tức nước vỡ bờ”.

– Cuộc sống đói kém, nghèo khổ, lạc hậu.

– Họ bị chèn ép, bị bóc lột và sống trong bất công.

– Họ luôn giữ được nhân cách cao đẹp, phẩm chất trong sạch, giàu tình yêu thương, giàu sức mạnh và sức phản kháng tiềm tàng.

Bài trước: Soạn bài: Viết bài tập làm văn số 1 (trang 40 sgk Ngữ văn 8 tập 1) Bài tiếp: Soạn bài: Từ tượng hình, từ tượng thanh (trang 49 ngữ văn 8 tập 1)

Lão Hạc vô cùng đau đớn khi quyết định bán chó. Bởi lẽ,

– Cậu Vàng chẳng những là kỉ vật duy nhất mà người con trai để lại cho Lão Hạc mà nó còn là người bạn thân thiết bên lão suốt những năm tháng sống cô đơn, buồn tủi một mình.

– Lão cố làm ra vẻ vui, nhưng trông lão cười như mếu và đôi mắt lão ầng ậc nước. Mặt lão đột nhiên co rúm lại, những vết nhăn xô lại với nhau, ép cho nước mắt chảy ra. Cái đầu lão ngoẹo về một bên và cái miệng móm mém của lão mếu như con nít. Lão hu hu khóc,…

– Lão Hạc dằn vặt, tự trách bản thân đã lừa dối cậu Vàng

– Trong tâm trí lão luôn hiện lên hình ảnh “Nó cứ làm in như nó trách tôi, nó kêu ư ử nhìn tôi như muốn bảo tôi rằng “A! Lão già tệ lắm”

🡺 Lão Hạc hiện lên là một người nông dân nghèo nhưng nhân hậu, sống tình cảm, yêu thương động vật

Cái chết của Lão Hạc xuất phát từ nhiều nguyên nhân:

– Vì để bảo vệ phẩm giá, lòng tự trọng của một con người

🡺 Cái chết của Lão Hạc là sự lên tiếng, phê phán xã hội thực dân phong kiến đã đẩy người nông dân vào hoàn cảnh cơ cực, nghèo nàn. Đồng thời, thông qua cái chết ấy nhà văn đã cất lên tiếng nói ca ngợi, trân trọng vẻ đẹp nhân cách của những người nông dân nghèo.

Trước khi chết, Lão Hạc tìm đến ông giáo để nhờ hai việc:

– Thứ nhất, giữ mảnh vườn cho con trai Lão

– Thứ hai, giữ tiền để lo ma cha cho Lão

🡺 Lão Hạc là một người tự trọng, không muốn nhờ vả, làm phiền người khác và là một người cha luôn yêu thương con

– Với Ông giáo, Lão Hạc là người bạn thân thiết luôn cùng nhau chia sẻ nỗi buồn, niềm vui trong cuộc sống.

– Hiểu được nỗi đau xót của Lão Hạc khi phải bán đi cậu Vàng, ông giáo tỏ ra đồng cảm “muốn ôm choàng lấy Lão mà òa lên khóc”.

– Động viên, an ủi Lão Hạc

– Sau khi chứng kiến cái chết đau đớn, vật vã của Lão Hạc ông giáo vô cùng đau xót và càng kính trọng nhân cách của Lão Hạc.

Khi nghe Binh Tư kể Lão Hạc xin bả chó để bắt một con chó nhà hàng xóm, ông giáo đã nghĩ “cuộc đời quả thực…đáng buồn”, nhưng khi chứng kiến cái chết đau đớn của Lão Hạc, ông giáo lại nghĩ “Không! Cuộc đời chưa hẳn đã đáng buồn, hay vẫn đáng buồn nhưng lại đáng buồn theo một nghĩa khác”🡺 Niềm tin của ông giáo đối với một nhân cách đáng trân trọng như Lão Hạc.

Cái hay của truyện dựa trên các khía cạnh sau:

– Về nội dung: xây dựng thành công hình tượng nhân vật Lão hạc với những phẩm chất đáng quý của một người nông dân nghèo nhưng lương thiện, trọng danh dự.

+ Tình huống truyện bất ngờ.

+ Ngôn ngữ độc thoại nội tâm sâu sắc.

Đoạn văn là cách nhẫn nhịn, đánh giá con người với đầy sự cảm thông và trân trọng. Khi xem xét, đánh giá một con người cần xét trên nhiều bình diện thì mới phát hiện hết được những nét tính cách, phẩm chất đáng quý bên trong con người họ, tránh cái nhìn phiến diện, định kiến sai lầm.

Cuộc sống và phẩm chất của người nông dân trong xã hội cũ thông qua đoạn trích “tức nước vỡ bờ” và truyện ngắn “Lão Hạc”

– Đó là một cuộc sống đói nghèo, vất vả, lam lũ, chịu sự áp bức của giai cấp thống trị thực dân phong kiến.

– Nhân vật Chị Dậu và Lão hạc đều là hình ảnh tiêu biểu cho vẻ đẹp phẩm chất của người nông dân trong xã hội cũ:

+ Chị Dậu hiện lên tiêu biểu cho hình ảnh người phụ nữ Việt Nam đảm đang, giàu tình yêu thương, sẵn sàng hi sinh tất cả để bảo vệ gia đình.

+ Lão Hạc tiêu biểu cho phẩm chất của người nông dân cần cù, chăm chỉ, nhân hậu, sống tình cảm và giàu tự trọng.

Tóm tắt:Lão Hạc là một nông dân nghèo, vợ mất sớm, con trai không có tiền lấy vợ nên quẫn trí bỏ đi làm đồn điền cao su. Lão sống cô độc, nghèo khổ với một chú chó tên là cậu Vàng làm bạn. Sau một trận ốm, lão không đủ sức làm thuê như trước, quá cùng đường, lão ra quyết định đau đớn là bán cậu Vàng. Rồi lão đem tiền và mảnh vườn để lo trước tiền ma chay gửi ông giáo – người trí thức nghèo hay sang nhà lão. Lão nói dối Binh Tư làm nghề trộm chó rằng xin bả chó bắt con chó hay vào vườn nhưng thực ra là tự kết liễu đời mình. Và lão Hạc đã chết trong dữ dội, trong quằn quại, không ai hiểu nguyên nhân ngoại trừ Binh Tư và ông giáo.

Bố cục:– Phần 1 (Từ đầu… một thêm đáng buồn): chuyện lão Hạc bán chó cùng sự day dứt và cuộc sống sau đó của lão.– Phần 2 (Không! Cuộc đời … hết): cái chết của lão Hạc.

Câu 1 (trang 49 sgk Ngữ Văn 8 Tập 1): Diễn biến tâm trạng lão Hạc quanh chuyện bán chó:– Mối quan hệ: cậu Vàng vừa là kỉ niệm, vừa là tín vật của người con, cũng là người bạn trung thành trong cuộc sống quạnh hiu của lão.– Lão đau khổ khi cùng đường đến mức bán cậu Vàng: “Lão cố làm ra vẻ vui vẻ. Nhưng trông lão cười như mếu và đôi mắt lão ầng ậc nước… Lão hu hu khóc”, lão đau đớn cùng cực, nghẹn ngào giày xé vì “đã trót đánh lừa một con chó”.→ Người nông dân nghèo khổ, lương thiện, trái tim vô cùng nhân hậu, trong sạch.

Câu 2 (trang 50 sgk Ngữ Văn 8 Tập 1):– Nguyên nhân cái chết: túng quẫn, tuyệt vọng sau trận ốm, bán cậu Vàng cũng là mất đi người bạn thân thiết, cảm giác tội lỗi vì trót lừa một con chó, không đợi được con trai về. Lão chết vì lòng tự trọng, vì tình thương, vì quá đỗi lương thiện.– Lão Hạc trước khi tìm đến cái chết đã nhờ ông giáo giữ vườn đợi con trai lão về, giữ tiền để lo tiền ma chay cho lão.→ Tình cảnh lão Hạc éo le, đáng thương nhưng không muốn liên lụy tới mọi người xung quanh. Một con người có lòng tự trọng rất cao, hiền hậu, khiêm cung trong cử chỉ, tinh tế, hiểu đời, hiểu người nhưng bất lực. Là người cha thương con vô bờ, là ông lão giàu tình cảm, lương thiện.

Câu 3 (trang 50 sgk Ngữ Văn 8 Tập 1): Thái độ, tình cảm của nhân vật “tôi” với lão Hạc có sự thay đổi:Lúc đầu thờ ơ và dửng dưng nghe chuyện bán chó. Sau đó thấu hiểu và an ủi lão. Chứng kiến cái chết lão Hạc, nhân vật “tôi” vô cùng cảm động, kính trọng nhân cách, tấm lòng của lão. Ông giáo là người giàu lòng trắc ẩn, hiểu và đồng cảm người khó khăn.

Câu 4 (trang 50 sgk Ngữ Văn 8 Tập 1):Ban đầu khi nghe Binh Tư nói, ông giáo buồn vì thấy sự tha hóa nhân cách con người, thất vọng vì lầm tưởng lão Hạc thật sự đánh mất lương thiện bấy lâu.Chứng kiến cái chết lão Hạc, ông giáo thấy “cuộc đời chưa hẳn đã đáng buồn” vì niềm tin, hi vọng vào xã hội vẫn còn khi thật sự có những con người vẫn giữ được bản chất lương thiện. Nhưng “lại đáng buồn theo một nghĩa khác”. Một dấu chấm lặng, cuộc đời vẫn đáng buồn vì số phận hẩm hiu, bất hạnh của những người lương thiện, buồn vì cái chết đau đớn dữ dội mà một con người như lão Hạc phải chịu.

Câu 5 (trang 50 sgk Ngữ Văn 8 Tập 1):– Cái hay của truyện thể hiện rõ ở việc miêu tả tâm lí nhân vật và cách kể.– Tình huống truyện bất ngờ, sáng tỏ nhân cách lão Hạc trong người đọc, trong nhân vật.– Cách xây dựng nhân vật chân thực sinh động từ ngoại hình đến nội tâm sâu sắc.– Ngôi kể thứ nhất dẫn dắt linh hoạt tạo sự gần gũi chân thực. Nhân vật “tôi” kể mà như là nhập vào lão Hạc, mọi cảm xúc chân thật, sâu sắc.

Câu 6* (trang 50 sgk Ngữ Văn 8 Tập 1):– Ý nghĩ của nhân vật “tôi” mang tính triết lí nêu lên bài học về cách nhìn người, nhìn đời và cách ứng xử trong cuộc sống.– Còn thể hiện tấm lòng, tình thương của tác giả với con người.

Câu 7* (trang 50 sgk Ngữ Văn 8 Tập 1): Đoạn trích Tức nước vỡ bờ và truyện ngắn Lão Hạc cho thấy:– Cuộc sống người nông dân trong xã hội cũ: nghèo khổ, bất hạnh, bị xã hội đè nén, áp bức.– Phẩm chất cao đẹp: hiền lành, lương thiện, giàu tình thương, không bị hòa đục trong dòng nước xã hội.

Bố cục:

Chia làm ba phần:– Phần 1 (Từ đầu…ông giáo ạ): Sự day dứt, dằn vặt của lão Hạc sau khi bán con Vàng.– Phần 2 (Tiếp… thêm đáng buồn): Lão Hạc gửi gắm tiền bạc, mảnh vườn cho ông giáo, nhờ ông trông nom nhà cửa.– Phần 3 (còn lại) Cái chết của lão Hạc.

Tóm tắt:Lão Hạc là một lão nông nghèo. Con trai vì không đủ tiền cưới vợ đã phẫn chí đi đồn điền cao su. Lão ở một mình với con chó Vàng. Lão dè sẻn, tiết kiệm để dành tiền bòn vườn cho con lão. Nhưng không may, một trận ốm và cuộc sống nghèo khó đã vét cạn tiền của của lão. Lão đành phải bán con Vàng, người bạn lão yêu quý để dành tiền cho con, để lfm ma cho lão mà không phải lụy đến xóm giềng. Lão mang mảnh vườn và số tiền dành dụm được gửi ông giáo. Lão chịu đói, ăn khoai, ăn thứ gì chế được và từ chối mọi sự giúp đỡ của ông giáo. Qua Binh Tư, ông giáo biết được lão Hạc đã mua bả chó. Ông giáo đã bất ngờ và cảm thấy cuộc đời thật đáng buồn. Nhưng rồi lão Hạc bỗng nhiên chết – cái chết thật dữ dội, đau đớn. Ông giáo hiểu ra tất cả, vô cùng đau đớn nghĩ về cái chết của lão Hạc và chiêm nghiệm về cuộc đời.

Soạn bài:Câu 1: (trang 48 sgk Ngữ văn 8 tập 1):Phân tích tâm trạng Lão Hạc xoay quanh việc bán chó:– Vui vẻ, hạnh phúc khi có cậu Vàng bầu bạn+ Trân trọng gọi con chó là cậu Vàng+ Đối xử với cậu Vàng như đối xử với con cháu: cho ăn trong bát, gắp thức ăn cho, chửi yêu, cưng nựng…– Diễn biến tâm lý sau khi bán cậu Vàng:+ Cố làm ra vui vẻ, nhưng “đôi mắt ầng ậng nước”, “mếu máo như con nít”+ Đau đớn, dằn vặt khi trót lừa một con chó “mặt lão đột nhiên co rúm lại”, “đầu lão ngoẹo về một bên”…khi ông giáo hỏi “thế nó cho bắt à?”+ Lão chua xót về quá trình con chó bị bắt, tưởng tượng ra vẻ mặt và lời trách móc của con chó với lão.→ Lão Hạc là người hiền lành, sống tình nghĩa nên lão cảm thấy đau xót, dằn vặt lương tâm khi bán cậu Vàng.

Câu 2: (trang 48 sgk Ngữ văn 8 tập 1):Nguyên nhân cái chết lão Hạc:– Do tình cảnh đói nghèo, cùng quẫn– Lão không muốn phạm vào số tiền mình để dành cho con trai– Lão đau đớn vì sự ra đi của cậu Vàng, vì bản thân đã trót lừa một con chó-người bạn tri kỉ của lãoTình cảnh và tính cách của lão qua việc thu xếp, nhờ cậy ông giáo rồi tìm đến cái chết:– Tình cảnh: đói nghèo, nếu sống sẽ phạm vào tiền của con → khốn cùng, không còn đường lui.– Tính cách:+ Lão là người chu đáo, biết lo xa+ Lão có lòng tự trọng cao, không muốn phiềm xóm giềng cả khi sống hay đã chết+ Lão coi trọng danh dự, nhân phẩm, đứa con hơn cả mạng sống của mình.

Câu 3: (trang 48 sgk Ngữ văn 8 tập 1):Thái độ, tình cảm của nhân vật “tôi” đối với lão Hạc:– Dửng dưng thờ ơ khi nghe lão hạc bảo sẽ bán chó, vì lão nói với “tôi” rất nhiều lần trước đây.– Ái ngại, cảm thông, xót xa thay cho lão khi thấy lão khóc vì bán con Vàng– Quan tâm, muốn sẻ chia cùng lão khi dấu vợ ngấm ngầm giúp lão.– Hoài nghi, thất vọng khi nghe Binh Tư kể chuyện lão xin bả chó…– Kính trọng nhân cách lão khi biết nguyên nhân cái chết của lão Hạc.

Câu 4: (trang 48 sgk Ngữ văn 8 tập 1):– Khi nghe Binh Tư cho biết lão Hạc xin hắn bả chó để bắt một con chó hàng xóm thì nhân vật “tôi” cảm thấy “cuộc đời quả thật… đáng buồn”: “Tôi” không ngờ một con người đã khóc vì bán một con chó lại xin bả chó để kiếm miếng ăn. Ông giáo nghĩ rằng cái đói, cái khốn cùng đã khiến nhân cách của lão bị tha hóa.– Nhưng khi chứng kiến cái chết của lão Hạc, “tôi” lại nghĩ: “Không! Cuộc đời chưa hẳn đã đáng buồn, hay vẫn đáng buồn nhưng lại đáng buồn theo một nghĩa khác”: Cuộc đời chưa hẳn đã đáng buồn vì nhân cách của lão vẫn vẹn nguyên như “tôi” đã từng biết. Nhưng đáng buồn vì cái chết thương tâm của một con người tình nghĩa nhưng bị ép tới đường cùng vì cái đói, cái nghèo.

Câu 5: (trang 48 sgk Ngữ văn 8 tập 1):– Cái hay của truyện thể hiện rõ nhất ở những điểm:+ Tình huống truyện bất ngờ: Khiến cho người đọc cũng đã có lúc hoài nghi lão Hạc như ông giáo, để rồi vỡ òa trong sự thương xót và kính trọng.+ Diễn biến tâm lí nhân vật của lão Hạc và ông giáo được miêu tả chi tiết, bất ngờ, có chiều sâu.+ Ngôn ngữ của truyện: ngôn ngữ cô đọng, ngôn ngữ đối thoại và độc thoại đầy chất trữ tình mang cả tình cảm, suy nghĩ, tâm trạng của nhân vật.+ Nghệ thuật kể chuyện: Câu chuyện được kể theo lời dẫn của nhân vật “tôi” người tham gia trong câu chuyện và chứng kiến sự việc diễn ra. Điều này làm cho câu chuyên thêm chân thật, gần gũi với người đọc, khiến cho câu chuyện đa giọng điệu chứ không đơn điệu.

Câu 6: (trang 48 sgk Ngữ văn 8 tập 1):– Đừng nhìn người khác một cách phiến diện, hãy cố tìm hiểu thế giới tâm hồn, bản tính của họ.– Hãy đặt bản thân vào vị trí của họ để tìm hiểu, đừng nhìn bên ngoài rồi phán xét.– Cần khám phá, trân trọng vẻ đẹp bên trong của con người, cảm thông với họ.

Câu 7: (trang 48 sgk Ngữ văn 8 tập 1):Cuộc sống của người nông dân trong xã hội cũ qua đoạn trích “Tức nước vỡ bờ” và truyện ngắn “Lão Hạc”:– Cuộc sống nghèo khổ, đói kém, lạc hậu.– Họ bị bóc lột, bị chèn ép, sống trong bất công.– Họ luôn giữ được phẩm chất trong sạch, nhân cách cao đẹp , giàu lòng yêu thương, giàu sức mạnh phản kháng tiềm tàng.

Xem trước và xem lại các bài học gần đây để học tốt Ngữ Văn 8 hơn

https://thuthuat.taimienphi.vn/soan-bai-lao-hac-37700n.aspx – Soạn bài Từ tượng hình, từ tượng thanh– Soạn bài Liên kết các đoạn văn trong văn bản

Tên thật: Trần Hữu Tri (1915 – 1951)

Quê: Hòa Hậu – Lí Nhân – Hà Nam

Là nhà văn tiêu biểu nhất của trào lưu hiện thực thời kì (1940 – 1945)

2. Tác phẩm:

Truyện ngắn “Lão Hạc” là truyện ngắn xuất sắc viết về người nông dân, đăng lên báo lần đầu năm 1943.

Phương thức biểu đạt: tự sự kết hợp với miêu tả, biểu cảm.

Ngôi kể thứ nhất (nhân vật ông giáo)

Bố cục: 3 đoạn

Lão Hạc nhà nghèo, vợ đã mất. Lão sống cảnh gà trống nuôi con. Lão Hạc rất khổ tâm vì không đủ tiền cưới vợ cho con. Người con trai phẫn chí bỏ đi làm đồn điền cao su biền biệt hơn một năm chẳng có tin tức gì. Lão sống lủi thủi một mình với “cậu vàng”. Lão cố làm thuê làm mướn kiếm ăn, còn tiền thu được từ hoa lợi của mảnh vườn lão dành dụm chờ con về để cưới vợ cho con. Sau trận ốm dài hai tháng, tiền dành dụm cạn kiệt. Rồi bão lại phá sạch hoa màu, lão Hạc lâm vào tình cảnh đói deo đói dắt. Lão Hạc đau lòng quyết định bán “cậu vàng” đi. Sau đó lão nhờ ông giáo giữ hộ mảnh vườn khi nào con trai lão về trao lại cho nó. Lão Hạc lại gửi ông giáo 30 đồng bạc để khi chết có tiền ma chay. Từ đó lão từ chối tất cả mọi sự giúp đỡ của ông giáo. Khi không còn kiếm được gì để ăn lão đã xin bả chó tự tử, lão chết thật đau đớn vật vã thê thảm. Lão ra đi để lại trong lòng ông giáo một nỗi ngậm ngùi xót xa.

Phân tích diễn biến tâm trạng của lão Hạc xung quanh việc bán chó. Qua đó, em thấy lão Hạc là người như thế nào?

Trả lời:

Diễn biến tâm trạng của Lão Hạc xung quanh việc bán chó:

Thứ nhất là tình cảm đối với “Cậu vàng”:

Gọi con chó là “Cậu vàng”

Bắt rận, đem ra ao tắm

Cho ăn cơm…cái bát như một nhà giàu.

Nhắm vài miếng lại gắp cho nó một miếng

Chửi yêu nó, nói với nó…cháu bé về bố mó

To tiếng dọa, nắm lấy nó, ôm đầu nó….

Sau khi bán “cậu vàng”:

Lão cố làm ra vui vẻ, cười như mếu

Đôi mắt lão ầng ậc nước

Mặt co rúm, vết nhăn xô lại, ép nước mắt…

Cái đầu ngoẹo miệng móm mém…mếu…

Lão hu hu khóc…

“Thì ra tôi già …lừa một con chó”.

Em hiểu như thế nào về nguyên nhân cái chết của lão Hạc? Qua những điều lão Hạc thu xếp nhờ cậy ông giáo rồi sau đó tìm đến cái chết, em suy nghĩ gì về tình cảnh và tính cách của lão Hạc?

Trả lời:

Nguyên nhân cái chết của Lão Hạc:

Tình cảnh đói khổ, túng quẫn đẩy lão đến cái chết như một hành động tự giải thoát.(đó cũng là số phận cơ cực đáng thương của những người dân nghèo trước CMT8).

Muốn bảo toàn căn nhà, mảnh vườn cho con, không muốn gây phiền hà cho hàng xóm láng giềng.

Trả lời:

Thái độ và tình cảm của nhân vật “tôi” đối với lão Hạc diễn biến đa dạng theo tình huống của tác phẩm: từ dửng dưng đến cảm thông (nghe lão Hạc nói chuyện bán chó, nghe lão kể về đứa con), thoáng buồn và nghi ngờ (khi nghe binh Tư kể), kính trọng (khi chứng kiến cái chết dữ dội của lão Hạc).

“Tôi muốn ôm choàng lấy lão mà khóc”

Giữ hộ Lão Hạc mảnh vườn và ba mươi đồng

“Tôi giấu giếm vợ tôi, thỉnh thoảng giúp ngầm ngầm lão”.

Khi nghe Binh Tư cho biết lão Hạc xin hắn bả để bắt một con chó hàng xóm, nhân vật “tôi” cảm thấy “cuộc đời quả thật… đáng buồn”, nhưng khi chứng kiến cái chết của lão Hạc, “tôi” lại nghĩ : “Không ! Cuộc đời chưa hẳn đã đáng buồn, hay vẫn đáng buồn nhưng lại đáng buồn theo một nghĩa khác”. Ý nghĩa của nhân vật “tôi” như thế nào?

Trả lời:

Ý nghĩa của nhân vật “tôi” là:

Khi nói chuyện với Binh Tư:

“Cuộc đời quả thật cứ mỗi ngày một thêm đáng buồn”

Buồn vì: đói nghèo có thể đổi trắng thay đen, biến người lương thiện như Lão Hạc trở thành kẻ trộm cắp như Binh Tư.Buồn vì: một con người như Lão Hạc đành phải biến chất vì không còn tìm đâu ra miếng ăn tối thiểu hàng ngày.

Khi chứng kiến lão Hạc chết:

“Cuộc đời chưa hẳn đã đáng buồn”

Vì không có gì hủy hoại được nhân phẩm của người lương thiện như Lão Hạc để ta có quyền hy vọng và tin tưởng ở con người.

“Hay vẫn đáng buồn theo một nghĩa khác”

Vì người tốt như Lão Hạc mà hoàn toàn vô vọng, phải tìm đến cái chết như một sự giải thoát tự nguyện và bất đắc dĩ

Theo em, cái hay của truyện thể hiện rõ nhất ở những điểm nào ? Việc tạo dựng tình huống truyện bất ngờ có tác dụng như thế nào? Cách xây dựng nhân vật có gì đặc sắc ? Việc truyện được kể bằng lời của nhân vật “tôi” có hiệu quả nghệ thuật?

Trả lời:

Cái hay của truyện thể hiện rõ nhất ở những điểm:

Rất mực chân thực.

Thấm đượm cảm xúc trữ tình.

Cách dựng truyện: Nhà văn dựng truyện chân thực và sinh động. Ông dẫn người đọc vào mạch truyện đầy khéo léo, bất ngờ. Càng lúc truyện càng căng thẳng qua đó, bộc lộ tính cách và tâm lí nhân vật qua từng sự kiện trong truyện.

Cách xây dựng nhân vật có đặc săc: Xây dựng cả hai nhân vật có nhân cách, phẩm giá dù cho họ có nỗi khổ riêng:

Lão Hạc giàu tình thương, lòng tự trọng, trung thực

Ông giáo tử tế, biết chia sẻ, đồng cảm.

Truyện được kể bằng lời của nhân vật “tôi” có hiệu quả nghệ thuật: Câu chuyện được kể theo lời dẫn của nhân vật “tôi” (ông giáo) – người tham gia trong câu chuyện và chứng kiến sự việc diễn ra. Điều này làm cho câu chuyên thêm chân thật, gần gũi với người đọc. Đồng thời chọn vai kể này, việc dẫn dắt câu chuyên sẽ tự nhiên, linh hoạt hơn. Cũng vì thế, câu chuyên được kể với nhiểu giọng điệu hơn. Ngưòi kể có thể vừa kể, vừa bộc lộ tình cảm, suy nghĩ của mình. Việc miêu tả diễn biến tâm lí của nhân vật cũng rất tự nhiên, hợp lí. Việc tạo tình huống truyện bất ngờ nhằm lôi cuốn người đọc và dễ dàng trình bày triết lí sâu sắc về cuộc sống của tác giả.

Em hiểu thế nào về nhân vật “tôi” qua đoạn trích: “Chao ôi! Đối với những người ở quanh ta, nếu ta không cố gắng mà hiểu họ, thì ta chỉ thấy họ gàn dở, ngu ngốc, bần tiện, xấu xa, bí Ổi… toàn những cái cớ để cho ta tàn nhẫn, không bao giờ ta thấy họ là những người đáng thương: không bao giờ ta thương…”.

Trả lời:

Suy nghĩ cúa ông giáo thế hiện cách nhìn nhận người nông dân của nhà văn Nam Cao. Theo nhà văn, chúng ta phải nhìn nhận và đánh giá bằng đôi mắt của tình thương và lòng tin mới thấy hết được bản chất tôt đẹp cùa họ. Tác giả đã đặt mình vào hoàn cảnh của nhân vật để cảm thông và thấu hiểu những tâm trạng họ phải trải qua. Đây đúng là một quan điểm tiến bộ, đúng đắn và sâu sắc, đầy tính nhân văn của nhà vàn Nam Cao. Những câu văn triết lí đó là những suy nghĩ gan ruột nên có sức thuyết phục đặc biệt.

Qua đoạn trích Tức nước vỡ bờ và truyện ngắn Lão Hạc, em hiểu thế nào về cuộc đời và tính cách của người nông dân trong xã hội cũ?

Trả lời:

Đây là những số phận thật nghiệt ngã, thương tâm, nghèo khổ, bần cùng trong xã hội thực dân nửa phong kiến cái nghèo khổ cùng cực trước cảnh sưu thuế tàn nhẫn, như gia đình chị Dậu phải bán chó, bán con và đẩy người ta vào cảnh khốn quẩn như lão Hạc.

Nói về tính cách: Cũng từ các tác phẩm này ta thấy được những phẩm chất đáng quý của con người nông dân thời bấy giờ. Đó là những con người:

Trong sạch, lương thiện , giàu tình yêu thương

Họ sẵn sàng chết, phản kháng lại để giữ phẩm giá cao quý của mình

Trong người nông dân luôn tiềm tàng sức mạnh của tình cảm, có thể phản kháng lại những bất công.