Soạn Văn 8 Bài Câu Phủ Định Violet / TOP 12 # Xem Nhiều Nhất & Mới Nhất 3/2023 # Top View

Soạn Văn 8: Câu phủ định

Soạn bài môn Ngữ văn lớp 8 tập 2

Soạn Văn Câu phủ định lớp 8

Soạn Văn: Câu phủ định – Ngữ văn lớp 8 I. Đặc điểm hình thức và chức năng Câu 1:

a. Các câu (b), (c), (d) khác với câu (a) ở những từ ngữ phủ định: Không, chưa, chẳng.

b. Câu (a) dùng để khẳng định việc “Nam đi Huế” là có diễn ra, còn câu (b), (c), (d) dùng để phụ định sự việc đó, tức là việc “Nam đi Huế” không diễn ra.

Câu 2:

– Những câu có từ ngữ phủ định là:

+ (1) Không phải, nó chần chẫn như cái đòn càn.

– Ông thầy bói thứ hai dùng câu phủ định (1) để phản bác ý kiến, nhận định của ông thầy bói sờ vòi. Trong khi đó, ông thầy bói thứ ba (ông thầy bói sờ tai) dùng câu phủ định (2) để hướng đến phủ định ý kiến, nhận định của cả hai ông thầy trước.

Hai câu phủ định trên nhằm để phản bác một ý kiến, nhận định của người đối thoại, vì vậy được gọi là câu phủ định bác bỏ.

II. Luyện tập

Câu 1: Có những câu phủ định bác bỏ sau:

a. Không có câu phủ định bác bỏ.

b. Cụ cứ tưởng thế đấy chứ nó chả hiểu gì đâu!

Đây là câu tác giả phản bác lại ý kiến của lão Hạc nhận xét về con chó đã đưa ra trước đó.

c. Không, chúng con không đói nữa đâu.

Đây là câu của cái Tí phản bác lại ý điều mà chị Dậu nghĩ: Mấy đứa con mình đang đói quá đã đưa ra ở phần văn bản trước đó.

Câu 2:

– Tất cả 3 câu trong a, b, c đều là câu phủ định, vì đều có những từ phủ định như không (trong a và b), chẳng (trong c). Tuy nhiên ý nghĩa của từng câu lại khác nhau:

+ Câu a, b dùng cách nói phủ định – phủ định (không phải là không, không ai không) để thể hiện sự khẳng định.

+ Câu c dùng từ nghi vấn kết hợp với từ phủ định (ai chẳng) để khẳng định.

– Những câu không có từ ngừ phủ định mà tương đương với những câu trên là:

+ Câu chuyện có lẽ chỉ là một câu chuyện hoang đường, song lại có ý nghĩa.

+ Tháng tám, hồng ngọc đỏ, hồng hạc vàng, mọi người đều từng ăn …

+ Từng qua thời thơ ấu ở Hà Nội, ai cũng có một lần nghển cổ …

Ý nghĩa của những câu gốc nhấn mạnh hơn.

Câu 3:

– Nếu thay từ không bằng chưa vào câu văn của Tô Hoài thì câu đó phải viết lại như sau: Choắt chưa dậy được, nằm thoi thóp.

Ý nghĩa của câu (khi thay) sẽ có sự thay đổi, bởi: Từ chưa mang nghĩa phủ định sự tồn tại ở thời điểm nói (không bao hàm phủ định ở thời điểm sau thời điểm nói) nghĩa là lúc ấy Dế Choắt không dậy được nhưng sau đó có thể dậy được. Trái lại, từ không mang nghĩa phủ định sự tồn tại ở thời điểm hiện tại và cả sau này nữa.

Dế Choắt sau khi bị chị Cốc mổ đã không bao giờ dậy được nữa và sau đó chết. Vì thế, câu phủ định có từ không sẽ thích hợp với tình huống truyện.

Câu 4:

– Các câu đã cho trong phần này không phải là câu phủ định (vì không có từ ngữ phủ định), nhưng cũng được dùng để biểu thị ý phủ định (phủ định bác bỏ: Phản bác ý kiến, nhận định trước đó).

– Các câu đã cho biểu thị ý nghĩa phản bác:

(a) Không đẹp!

(b) Không có chuyện đó!

(c) Bài thơ này không hay!

(d) Tôi cũng chẳng sung sướng hơn.

Câu 5: Không thể thay quên bằng không, chưa vì:

– Quên: Biểu thị ý nghĩa không quan tâm, không lưu tâm hoặc để ý đến. Đây không phải là từ phủ định.

– Không, chưa: Biểu thị ý nghĩa phủ định.

Nếu thay chẳng thì ý nghĩa của câu cũng sẽ thay đổi, không thể hiện rõ được lòng căm thù giặc sâu sắc, tột cùng của Trần Quốc Tuấn.

Câu 6: Tham khảo đoạn đối thoại sau.

– Tối hôm qua Ti vi không chiếu bộ phim mà cậu nói. (câu phủ định miêu tả)

– Nhưng cậu đã xem ở những kênh nào?

– Tớ đã kiểm tra tất cả các kênh nhưng chẳng kênh nào có cả. (câu phủ định bác bỏ).

Soạn bài câu phủ định lớp 8

Soạn bài câu cầu khiến I. Đặc điểm hình thức và chức năng 1.

a. Các câu (b), (c), (d) khác với câu (a) ở những từ ngữ phủ định không, chưa, chẳng.

b. Câu (a) dùng để khẳng định việc “Nam đi Huế” là có diễn ra, còn câu (b), (c), (d) dùng để phụ định sự việc đó, tức là việc “Nam đi Huế” không diễn ra.

2.

a. Những câu có từ ngữ phủ định (câu phụ định) trong đoạn trích:

Không phải, nó chần chẫn như cái đòn càn.

Đâu có!

Nội dung bị phủ định trong câu phủ định thứ nhất được thể hiện trong câu nói của ông thầy bói sở vòi (Tưởng con voi thế nào, hóa ra nó sun sun như con đỉa).

Nội dung bị phủ định trong câu thứ nhất (Đâu có!) được thể hiện trong cả câu nói của ông thầy bói sờ vòi (Tưởng con voi thế nào, hóa ra nó sun sun như con đỉa) và ông thầy bói sờ ngà (Nó chần chẫn như cái đòn càn).

Như vậy, nếu câu nói của ông thầy bói sờ ngà (câu phủ định thứ nhất) chỉ phụ định ý kiến, nhận định của một người (của ông thầy bói sờ vòi) thì câu nói của ông thầy bói sờ tai (câu phủ định thứ hai) phủ định ý kiến nhận định của hai người mà chủ yếu là của ông thầy bói sờ ngà.

Hai câu phủ định trên nhằm để phản bác một ý kiến, nhận định của người đối thoại, vì vậy được gọi là câu phủ định bác bỏ.

II. Luyện tập 1. Có những câu phủ định bác bỏ sau:

a. Cụ cứ tưởng đấy chứ nó chẳng biết gì đâu!

Không, chúng con không đói nữa đâu.

b. Đó là những câu phủ định bác bỏ vì nó “phản bác” một ý kiến, nhận định trước đó.

Câu Cụ cứ tưởng thế đầy chứ nó chẳng hiểu gì đâu! Ông giáo dùng để “phản bác” lại suy nghĩ của Lão Hạc (cái giống nó cũng không! Nó cứ làm in như nó trách tôi, nó kêu ư ử, nhìn tôi, như muốn bảo với tôi rằng: “A! Lão già tệ lắm! Tôi ăn ở với lão như thế nào mà lão cư xử với tôi như thế này à?”. Thì ra tôi già bằng này tuổi đầu rồi còn đánh lừa một con chó, nó không ngờ tôi nỡ tâm lừa nó!).

Câu Không, chúng con không đói nữa đâu là câu cái Tý muốn làm thay đổi (“phản bác”) điều mà nó cho là mẹ nó đang nghĩ: mấy đứa con đang đói quá. (Chú ý: câu thứ hai trong c (Hai đứa ăn hết ngần kia củ khoa thì no mòng bụng ra rồi còn đói gì nữa) cũng có ý nghĩa bác bỏ, nhưng không phải là câu phủ định, vì không có từ phủ định).

Còn câu phủ định trong a là câu phủ định miêu tả.

a. Tất cả 3 câu trong a, b, c đều là câu phủ định, vì đều có những từ phủ định như không (trong a và b), chẳng (trong c). Nhưng những câu phủ định này có điểm đặc biệ là có một từ phủ định kết hợp với mọi từ phủ định khác (như trong a: không phải là không) hay kết hợp với một từ nghi vấn (như trong c: ai chẳng). hoặc kêt hợp với một từ phủ định khác và một từ bất định (như trong b: không ai không). Khi đó ý nghĩa của cả câu phủ định là khẳng định, chứ không phải phủ định.

b. Những câu không có từ phủ định mà có ý nghĩa tương đương với những câu trên:

(a) Câu chuyện có lẽ chỉ là một câu chuyện hoang đường, song có ý nghĩa (nhất định).

(b) Tháng tám, hồng ngọc đỏ, hồng hạc vàng, ai cũng (mọi người đến) từng ăn trong Tết Trung thu, ăn nó như ăn cỏ mùa thu vào lòng vào dạ.

(c) Từng qua thời thơ ấu ở Hà Nội, ai cũng có một lần nghến cổ nhìn lên tán lá cao vút mà ngắm nghía một cách ước ao chùm sấu non xanh hay thích thú chia nhau nhấm nháp món sấu dầm bán trước cổng trường.

3. Nếu thay thì câu này phải viết lại: Dế Choắt chưa dậy được, nằm thoi thóp. Lưu ý phải bỏ từ nữa, câu Dế Choắt chưa dậy được nữa, nằm thoi thóp là câu sai. Khi thay không bằng chưa thì ý nghĩa của câu cũng thay đổi. Bởi vì chưa biểu thị ý phủ định đối với điều mà cho đến một thời điểm nào đó không có, nhưng sau thời điểm đó có thể có. Còn không cũng biểu thị ý phủ định đối với điều nhất định, nhưng không có hàm ý là về sau có thể có. Khi không kết hợp với nữa thì cả tổ hợp biểu thị ý phủ định một điều vào một thời điểm nào đó và kéo dài mãi. Trong câu chuyện, Dế Choắt sau khi bị Cốc mổ đã nằm thoi thóp, không bao giờ dậy nữa và chết. Vì vậy câu văn của Tô Hoài thích hợp với mạch của câu chuyện hơn.

a. Các câu đã cho trong phần này không phải là câu phủ định (vì không có từ ngữ phủ định), nhưng cũng được dùng để biểu thị ý phủ định (phủ định bác bỏ: phản bác ý kiến, nhận định trước đó).

Đẹp gì mà đẹp! dùng để phản bác ý kiến khẳng định một cái gì đó đẹp (ví dụ Ngôi nhà này đẹp thật!).

Làm gì có chuyện đó! Dùng để phản bác tính chân thực của một thông báo hay một nhận định, đánh giá (ví dụ: Có loại xe hơi chạy bằng nước lã, không cần xăng dầu).

Bài thơ này là hay à? Dây là một câu nghi vấn dùng để phản bác ý kiến khẳng định một bài thơ nào đó hay (ví dụ : Bài thơ này hay thật).

Cụ tưởng tôi sung sướng hơn chăng ? Đấy là một câu nghi vấn mà ông giáo dùng để phản bác điều ông giáo cho là lão Hạc đang nghĩ : ông giáo sung hướng hơn lão Hạc.

b. Đặt những câu có ý nghĩa tương đương với các câu trên.

Không đẹp một chút nào !

Không thể có chuyện đó được.

Bài thơ này không hay.

Bài thơ này dở quá.

Cụ không biết chứ tôi có sung sướng gì hơn.

5. Trong đoạn văn này, không thể thay ‘quên’ bằng ‘không’, ‘chưa’ bằng ‘chẳng’ được.

‘Quên’ biểu thị trạng thái diễn ra trong một thời gian nhất định trước và sau thời gian đó trạng thái ấy có thể không có. Còn ‘không’ biểu thị ý phủ định đối với điều nhất định mà không có hàm ý trước đó và về sau có thể có.

‘Chưa’ thể hiện ý phủ định đối với điều mà cho đến một thời điểm nào đó không có, nhưng sau một thời điểm đó có thể có ‘chẳng’ biểu thị ý phủ định đối với điều nhất định và không có hàm ý về sau có thể có.

Ở đây, Trần Quốc Tuấn bày tỏ chí căm thù giặc Nguyên Mông và khát vọng diệt giặc một cách mạnh mẽ thông qua thủ pháp cường điệu. Tuy nhiên, nếu viết ‘Ta thường tới bữa không ăn’ thì không thực tế và khó thuyết phục được.

Thêm nữa, thực tế lịch sử chứng minh lúc bấy giờ tướng sĩ nhà Trần, nhân dân nước ta chưa ‘xả thịt lột da, nuốn gan uống máu quân thù’ còn sau đó đã liên tiếp đánh bại quân Nguyên Mông với những chiến công vẻ vang. Mặt khác, từ ‘chưa’ hàm ý điều bị định không có ấy sẽ có thể có sau một thời điểm nhất định cho nên câu văn của Trần Quốc Tuấn không chỉ thể hiện sự căm thù giặc mà còn bộc lộ một niềm tin vào khát vọng được diệt giặc. Từ ‘chẳng’ không thể hiện được điều đó.

Bộ phận ấy cậu thấy thế nào ?

Không hay tí nào. Chẳng có giá trị nội dung gì cả.

Đâu, có cảnh tỉnh mọi người tệ nạn xã hội còn gì.

Luyện tập

1. Có những câu phủ định bác bỏ sau:

a. Cụ cứ tưởng đấy chứ nó chẳng biết gì đâu! Không, chúng con không đói nữa đâu.

b. Đó là những câu phủ định bác bỏ vì nó “phản bác” một ý kiến, nhận định trước đó. Câu Cụ cứ tưởng thế đầy chứ nó chẳng hiểu gì đâu! Ông giáo dùng để “phản bác” lại suy nghĩ của Lão Hạc (cái giống nó cũng không! Nó cứ làm in như nó trách tôi, nó kêu ư ử, nhìn tôi, như muốn bảo với tôi rằng: “A! Lão già tệ lắm! Tôi ăn ở với lão như thế nào mà lão cư xử với tôi như thế này à?”. Thì ra tôi già bằng này tuổi đầu rồi còn đánh lừa một con chó, nó không ngờ tôi nỡ tâm lừa nó!). Câu Không, chúng con không đói nữa đâu là câu cái Tý muốn làm thay đổi (“phản bác”) điều mà nó cho là mẹ nó đang nghĩ: mấy đứa con đang đói quá.

(Chú ý: câu thứ hai trong c (Hai đứa ăn hết ngần kia củ khoa thì no mòng bụng ra rồi còn đói gì nữa) cũng có ý nghĩa bác bỏ, nhưng không phải là câu phủ định, vì không có từ phủ định). Còn câu phủ định trong a là câu phủ định miêu tả.

2. a. Tất cả 3 câu trong a, b, c đều là câu phủ định, vì đều có những từ phủ định như không (trong a và b), chẳng (trong c). Nhưng những câu phủ định này có điểm đặc biệ là có một từ phủ định kết hợp với mọi từ phủ định khác (như trong a: không phải là không) hay kết hợp với một từ nghi vấn (như trong c: ai chẳng). hoặc kêt hợp với một từ phủ định khác và một từ bất định (như trong b: không ai không).

Khi đó ý nghĩa của cả câu phủ định là khẳng định, chứ không phải phủ định. b. Những câu không có từ phủ định mà có ý nghĩa tương đương với những câu trên: (a) Câu chuyện có lẽ chỉ là một câu chuyện hoang đường, song có ý nghĩa (nhất định). (b) Tháng tám, hồng ngọc đỏ, hồng hạc vàng, ai cũng (mọi người đến) từng ăn trong Tết Trung thu, ăn nó như ăn cỏ mùa thu vào lòng vào dạ. (c) Từng qua thời thơ ấu ở Hà Nội, ai cũng có một lần nghến cổ nhìn lên tán lá cao vút mà ngắm nghía một cách ước ao chùm sấu non xanh hay thích thú chia nhau nhấm nháp món sấu dầm bán trước cổng trường.

3. Nếu thay thì câu này phải viết lại: Dế Choắt chưa dậy được, nằm thoi thóp. Lưu ý phải bỏ từ nữa, câu Dế Choắt chưa dậy được nữa, nằm thoi thóp là câu sai. Khi thay không bằng chưa thì ý nghĩa của câu cũng thay đổi. Bởi vì chưa biểu thị ý phủ định đối với điều mà cho đến một thời điểm nào đó không có, nhưng sau thời điểm đó có thể có. Còn không cũng biểu thị ý phủ định đối với điều nhất định, nhưng không có hàm ý là về sau có thể có. Khi không kết hợp với nữa thì cả tổ hợp biểu thị ý phủ định một điều vào một thời điểm nào đó và kéo dài mãi. Trong câu chuyện, Dế Choắt sau khi bị Cốc mổ đã nằm thoi thóp, không bao giờ dậy nữa và chết. Vì vậy câu văn của Tô Hoài thích hợp với mạch của câu chuyện hơn.

Câu 4

a. Các câu đã cho trong phần này không phải là câu phủ định (vì không có từ ngữ phủ định), nhưng cũng được dùng để biểu thị ý phủ định (phủ định bác bỏ: phản bác ý kiến, nhận định trước đó). – Đẹp gì mà đẹp! dùng để phản bác ý kiến khẳng định một cái gì đó đẹp (ví dụ Ngôi nhà này đẹp thật!).

– Làm gì có chuyện đó! Dùng để phản bác tính chân thực của một thông báo hay một nhận định, đánh giá (ví dụ: Có loại xe hơi chạy bằng nước lã, không cần xăng dầu).

– Bài thơ này là hay à? Đây là một câu nghi vấn dùng để phản bác ý kiến khẳng định một bài thơ nào đó hay (ví dụ : Bài thơ này hay thật).

– Cụ tưởng tôi sung sướng hơn chăng ? Đấy là một câu nghi vấn mà ông giáo dùng để phản bác điều ông giáo cho là lão Hạc đang nghĩ : ông giáo sung hướng hơn lão Hạc.

b. Đặt những câu có ý nghĩa tương đương với các câu trên.

– Không đẹp một chút nào !

– Không thể có chuyện đó được. – Bài thơ này không hay.

– Bài thơ này dở quá.

– Cụ không biết chứ tôi có sung sướng gì hơn.

5. Trong đoạn văn này, không thể thay ‘quên’ bằng ‘không’, ‘chưa’ bằng ‘chẳng’ được. ‘Quên’ biểu thị trạng thái diễn ra trong một thời gian nhất định trước và sau thời gian đó trạng thái ấy có thể không có.

Còn ‘không’ biểu thị ý phủ định đối với điều nhất định mà không có hàm ý trước đó và về sau có thể có. ‘Chưa’ thể hiện ý phủ định đối với điều mà cho đến một thời điểm nào đó không có, nhưng sau một thời điểm đó có thể có ‘chẳng’ biểu thị ý phủ định đối với điều nhất định và không có hàm ý về sau có thể có.

Ở đây, Trần Quốc Tuấn bày tỏ chí căm thù giặc Nguyên Mông và khát vọng diệt giặc một cách mạnh mẽ thông qua thủ pháp cường điệu.

Tuy nhiên, nếu viết ‘Ta thường tới bữa không ăn’ thì không thực tế và khó thuyết phục được. Thêm nữa, thực tế lịch sử chứng minh lúc bấy giờ tướng sĩ nhà Trần, nhân dân nước ta chưa ‘xả thịt lột da, nuốn gan uống máu quân thù’ còn sau đó đã liên tiếp đánh bại quân Nguyên Mông với những chiến công vẻ vang. Mặt khác, từ ‘chưa’ hàm ý điều bị định không có ấy sẽ có thể có sau một thời điểm nhất định cho nên câu văn của Trần Quốc Tuấn không chỉ thể hiện sự căm thù giặc mà còn bộc lộ một niềm tin vào khát vọng được diệt giặc. Từ ‘chẳng’ không thể hiện được điều đó.

6.

– Bộ phận ấy cậu thấy thế nào ?

– Không hay tí nào. Chẳng có giá trị nội dung gì cả.

– Đâu, có cảnh tỉnh mọi người tệ nạn xã hội còn gì.

Soạn văn lớp 8 bài Câu phủ định ngắn gọn hay nhất : 2. (trang 52, SGK Ngữ văn 8, tập 2) Đọc đoạn văn sau và trả lời câu hỏi. Thầy sờ vòi bảo: – Tưởng con voi như thế nào, hoá ra nó sun sun như con đỉa. Thầy sờ ngà bảo: – Không phải, nó chần chẫn như cái đòn càn. Thầy sờ tai bảo: – Đâu có! Nó bè bè như cái quạt thóc. – Trong đoạn trích trên, những câu nào có từ ngữ phủ định? – Mấy ông thầy bói xem voi dùng những câu có từ ngữ phủ định để làm gì?

Soạn văn lớp 8 bài Viết bài tập làm văn số 5: Văn thuyết minh

Soạn văn lớp 8 trang 52 tập 2 bài Câu phủ định ngắn gọn hay nhất

Câu hỏi bài Đặc điểm hình thức và chức năng tập 2 trang 52

1. (trang 52, SGK Ngữ văn 8, tập 2)

Xét những câu sau và trả lời câu hỏi.

a) Nam đi Huế.

b) Nam không đi Huế.

c) Nam chưa đi Huế.

d) Nam chẳng đi Huế.

– Các câu (b), (c), (d) có đặc điểm hình thức gì khác so với câu (a)?

– Những câu này có gì khác với câu (a) về chức năng?

2. (trang 52, SGK Ngữ văn 8, tập 2)

Đọc đoạn văn sau và trả lời câu hỏi.

Thầy sờ vòi bảo:

– Tưởng con voi như thế nào, hoá ra nó sun sun như con đỉa.

Thầy sờ ngà bảo:

– Không phải, nó chần chẫn như cái đòn càn.

Thầy sờ tai bảo:

– Đâu có! Nó bè bè như cái quạt thóc.

– Trong đoạn trích trên, những câu nào có từ ngữ phủ định?

– Mấy ông thầy bói xem voi dùng những câu có từ ngữ phủ định để làm gì?

Sách giải soạn văn lớp 8 bài Đặc điểm hình thức và chức năng

Trả lời câu 1 soạn văn bài Đặc điểm hình thức và chức năng trang 52

Các câu (b), ( c), ( d) có các từ “không”, “chưa”, “chẳng” khác về mặt hình thức so với câu (a)

– Câu ( a) mang nghĩa khẳng định về sự việc Nam đã đi Huế, còn câu (b), (c) và (d ) lại phủ định điều đó.

Trả lời câu 2 soạn văn bài Đặc điểm hình thức và chức năng trang 52

.Những câu có từ ngữ phủ định:

+ Không phải, nó chần chẫn như cái đòn càn. → phủ định nhận định trước đó con voi “sun sun như con đỉa”.

+ Đâu có! → phủ định nhận định con voi chần chẫn như cái đòn càn.

– Mấy ông thầy bói có những câu có từ ngữ phủ định để phản bác một ý kiến của người đối thoại.

Câu hỏi Phần Luyện Tập bài Câu phủ định lớp 8 tập 2 trang 53

Câu 1 (trang 53, SGK Ngữ văn 8, tập 2)

Trong các câu sau đây, câu nào là câu phủ định bác bỏ? Vì sao?

a) Tất cả quan chức nhà nước vào buổi sáng ngày khai trường đều chia nhau đến dự lễ khai giảng ở khắp các trường học lớn nhỏ. Bằng hành động đó, họ muốn cam kết rằng, không có ưu tiên nào lớn hơn ưu tiên giáo dục thế hệ trẻ cho tương lai.

(Theo Lí Lan, Cổng trường mở ra)

b) Tôi an ủi lão:

– Cụ cứ tưởng thế đấy chứ nó chả hiểu gì đâu! Vả lại ai nuôi chó mà chả bán hay giết thịt! Ta giết nó chính là hoá kiếp cho nó đấy, hoá kiếp để cho nó làm kiếp khác.

(Nam Cao, Lão Hạc)

c) Không, chúng con không đói nữa đâu. Hai đứa ăn hết ngần kia củ khoai thì no mòng bụng ra rồi còn đói gì nữa.

(Ngô Tất Tố, Tắt đèn)

Câu 2 (trang 53, SGK Ngữ văn 8, tập 2)

Đọc các đoạn trích sau và trả lời câu hỏi.

a) Câu chuyện có lẽ chỉ là một câu chuyện hoang đường, song không phải là không có ý nghĩa.

(Hoài Thanh, Ý nghĩa văn chương)

b) Tháng tám, hồng ngọc đỏ, hồng hạc vàng, không ai không từng ăn trong Tết Trung thu, ăn nó như ăn cả mùa thu vào lòng vào dạ.

(Băng Sơn, Quả thơm)

c) Từng qua thời thơ ấu ở Hà Nội, ai chẳng có một lần nghển cổ nhìn lên tán lá cao vút mà ngắm nghía một cách ước ao chùm sấu non xanh hay thích thú chia nhau nhấm nháp món sấu dầm bán trước cổng trường.

(Tạ Việt Anh, Cây sấu Hà Nội)

– Những câu trên có ý nghĩa phủ định không? Vì sao?

Câu 3 (trang 54, SGK Ngữ văn 8, tập 2)

Xét câu văn sau và trả lời câu hỏi.

Choắt không dậy được nữa, nằm thoi thóp.

(Tô Hoài, Dế Mèn phiêu lưu kí)

Nếu Tô Hoài thay từ phủ định không bằng chưa thì nhà văn phải viết lại câu văn này như thế nào? Nghĩa của câu đó có thay đổi hay không? Câu nào phù hợp với câu chuyện hơn? Vì sao?

Câu 4 (trang 54, SGK Ngữ văn 8, tập 2)

Các câu sau đây có phải là câu phủ định không? Những câu này dùng để làm gì? Đặt những câu có nghĩa tương đương.

a) Đẹp gì mà đẹp!

b) Làm gì có chuyện đó!

c) Bài thơ này mà hay à?

d) Cụ tưởng tôi sung sướng hơn chăng? (Nam Cao, Lão Hạc)

Câu 5 (trang 54, SGK Ngữ văn 8, tập 2)

Đọc đoạn trích sau (chú ý các từ in đậm) và cho biết:

Có thể thay quên bằng không, chưa bằng chẳng được không? Vì sao?

Ta thường tới bữa quên ăn, nửa đêm vỗ gối; ruột đau như cắt, nước mắt đầm đìa; chỉ căm tức chưa xả thịt lột da, nuốt gan uống máu quân thù. Dẫu cho trăm thân này phơi ngoài nội cỏ, nghìn xác này gói trong da ngựa, ta cũng vui lòng.

(Trần Quốc Tuấn, Hịch tướng sĩ)

Câu 6 (trang 54, SGK Ngữ văn 8, tập 2)

Viết đoạn đối thoại ngắn, trong đó có dùng câu phủ định miêu tả và câu phủ định bác bỏ.

Sách giải soạn văn lớp 8 bài Phần Luyện Tập

Trả lời câu 1 soạn văn bài Phần Luyện Tập trang 53

a, ” Bằng hành động đó, họ muốn cam kết rằng, không có ưu tiên nào lớn hơn ưu tiên giáo dục thế hệ trẻ cho tương lai.

→ Có từ phủ định “không có”

b, Câu phủ định bác bỏ: ” Cụ cứ tưởng thế đấy chứ nó chẳng hiểu gì đâu”

→ Ông giáo phủ định bác bỏ ý kiến của lão Hạc (lão nghĩ cậu Vàng trách hận lão)

c, Câu phủ định bác bỏ “Không, chúng con không đói nữa đâu.”

→ Phủ định bác bỏ suy nghĩ của chị Dậu (các con đang đói)

Trả lời câu 2 soạn văn bài Phần Luyện Tập trang 53

a, Dùng cách nói phủ định của phủ định “không phải là không” để thể hiện sự khẳng định.

– Câu chuyện có lẽ chỉ là một câu chuyện hoang đường, song vẫn có ý nghĩa.

b, Dùng cách nói phủ định của phủ định ” không ai không từng” để khẳng định món hồng hạc vàng và hồng ngọc đỏ là hai món ăn trong ngày Trung thu.

– Tháng tám, hồng ngọc đỏ, hồng hạc vàng, ai cũng từng ăn Tết Trung thu, ăn nó như ăn cả mùa thu vào lòng vào dạ.

c, Dùng từ nghi vấn kết hợp với từ phủ định “ai chẳng” để khẳng định thời thơ ấu ở Hà Nội ai cũng thích thú thưởng thức món sấu.

– Từng trải qua thời thơ ấu ở Hà Nội, ai cũng có lần nghến cổ nhìn lên tầng lá cao vút mà ngắm nghía một cách ao ước chùm sấu non xanh hay thích thú nhau nhấm nháp món sấu dầm bán trước cổng trường.

Trả lời câu 3 soạn văn bài Phần Luyện Tập trang 54

– Nếu thay từ “không” bằng từ “chưa”: Choắt chưa dậy được, nằm thoi thóp.

– Với từ phủ định “không” nghĩa của câu sẽ được hiểu: Dế Choắt không thể dậy được nữa, Choắt sắp chết. Đây là kiểu câu phủ định vĩnh viễn.

– Với từ phủ định ” chưa” nghĩa của câu được hiểu: Dế Choắt có thể gượng dậy. Đây là kiểu phủ định không hoàn toàn.

Trả lời câu 4 soạn văn bài Phần Luyện Tập trang 54

a, Câu cảm thán mang nghĩa phủ định

b, Câu cảm thán mang nghĩa phủ định

c, Câu nghi vấn với ý nghĩa bác bỏ

d, Câu nghi vấn với ý nghĩa thể hiện cảm xúc (ngao ngán)

Đặt những câu có ý nghĩa tương đương:

– Không đẹp gì cả!

– Không có chuyện đó đâu!

– Bài thơ chẳng không hay.

– Cụ không biết chứ tôi có sung sướng đâu.

Trả lời câu 5 soạn văn bài Phần Luyện Tập trang 54

Không thể thay thế từ “quên” bằng từ “không” và từ ” chưa” bằng từ “chẳng”

– Vì nghĩa của câu sẽ hoàn toàn thay đổi, không thể hiện hết dụng ý trong lời nói của Trần Quốc Tuấn: sự căm phẫn giặc đến tột cùng của Trần Quốc Tuấn đến mức quên ăn, không ngủ được.

+ Quên: biểu thị ý không màng tới, không để tâm tới. Đây không phải từ phủ định

+ Không, chưa: biểu thị nghĩa phủ định.

Trả lời câu 6 soạn văn bài Phần Luyện Tập trang 54

Mẹ: Con làm vỡ chiếc bình hoa này phải không?

Con: Dạ, không phải con mẹ ạ!

Mẹ: Không phải con thì còn ai vào đây nữa.

Con: Con mèo chạy lên bàn làm đổ lọ hoa xuống nhà mẹ ạ!

Tags: soạn văn lớp 8, soạn văn lớp 8 tập 2, giải ngữ văn lớp 8 tập 2, soạn văn lớp 8 bài Câu phủ định ngắn gọn , soạn văn lớp 8 bài Câu phủ định siêu ngắn