Soạn Văn 8 Bài 9 Hai Cây Phong / TOP 3 # Xem Nhiều Nhất & Mới Nhất 3/2023 # Top View

Soạn văn 8 VNEN Bài 9: Hai cây phong

A. Hoạt động khởi động

“Nội dung truyện Người thầy đầu tiên được đặt vào bối cảnh vùng quê hẻo lánh……….. như đôi cây phong nhỏ này”

Cô bé An-tư-nai rất yêu quý và biết ơn người thầy đầu tiên của mình vì đó là người đã cứu cô thoát khỏi cuộc sống lạc hậu, thiếu hiểu biết, thoát khỏi sự hà khắc của gia đình, không bị bán làm vợ lẽ hay chịu số phận nghèo khổ. Hơn thế, An-tư-nai còn được thầy đưa đến trường học, được vươn mình đến tri thức để An-tư-nai có thể thắp sáng tương lai của mình.

B. Hoạt động hình thành kiến thức

1. (trang 66, Ngữ Văn 8 VNEN, Tập 1) Đọc văn bản sau: Hai cây phong

2. (trang 68, Ngữ Văn 8 VNEN, Tập 1) Tìm hiểu văn bản

a. Xác định ý của các đoạn trong văn bản:

b. Căn cứ vào đại từ nhân xưng (tôi, chúng tôi) của người kể chuyện, xác nhận định hai mạch kể chuyện phân biệt lồng vào nhau trong Hai cây phong. Hãy tách thành hai câu chuyện và tóm tắt nội dung theo từng mạch:

Người kể chuyện xưng”tôi” (đoạn 2,4) Người kể chuyện xưng “chúng tôi”(đoạn 1,3)

So sánh điểm khác nhau của “Hai cây phong” trong hai mạch câu chuyện:

…………………………………………………………..

c. Nhân vật người kể chuyện xưng “chúng tôi”, điều gì thu hút người kể chuyện cùng bọn trẻ và làm cho chúng ngây ngất ? Những chi tiết nào miêu tả hai cây phong và quang cảnh nơi đây thể hiện ngòi bút đậm chất hội họa của tác giả?

d. Trong mạch kể của người kể chuyện xưng ”chúng tôi ”, điều gì thu hút người kể chuyện cùng bọn trẻ và làm cho chúng ngây ngất? Những chi tiết nào miêu tả cây phong và quang cảnh nơi đây thể hiện ngòi bút đậm chất hội họa của tác giả?

e. Trong mạch kể của người kể chuyện xưng “toi” nguyên nhân nào khiến hai cây phong chiếm vị trí trung tâm và gây xúc động sâu sắc cho người kể chuyện? Tại sao có thể nói trong mạch kể xen lẫn tả này, hai cây phong được miêu tả hết sức sống động, như hai con người và không chỉ thông qua sự quan sát của người kể chuyện?

a. Xác định ý của các đoạn trong văn bản:

b. Tóm tắt nội dung theo mạch truyện

Người kể chuyện xưng “tôi” (đoạn 2,4) Người kể chuyện xưng “chúng tôi”(đoạn 1,3)

Người kể chuyện xưng “tôi” tự giới thiệu là họa sĩ.

Vẫn là người kể chuyện ở các đoạn 2 và 4, nhưng lại kể theo ngôi thứ nhất số nhiều “chúng tôi”, “bọn con trai chúng tôi”.

Có thể xác định, tác giả đang kể câu chuyện của mình và các bạn, lựa chọn cách xưng hô “bọn con trai chúng tôi” để khẳng định sự gần gũi, gắn bó của đám bạn khi còn nhỏ.

Lưu ý:

Có thể đây chính là nhà văn Ai-ma-tốp. Tuy nhiên, không phải nhất thiết bao giờ người kể chuyện cũng là tác giả.

Điểm khác nhau lớn nhất của “Hai cây phong” trong hai mạch câu chuyện là ngôi kể:

Hai cây phong được kể với 2 ngôi kể khác nhau: “tôi” (ngôi thứ nhất số ít) và “chúng tôi”/ “bọn con trai chúng tôi” (ngôi thứ nhất số nhiều).

Trong hai mạch kể ấy, mạch kể xưng “tôi” quan trọng hơn vì nó nắm giữ vai trò là người chứng kiến toàn bộ câu chuyện và kể lại chi tiết. Những câu chuyện được kể còn kèm theo cả cách nhìn, tâm hồn, sự cảm nhận và rung động rất sâu sắc của nhân vật “tôi”.

3. (trang 70, Ngữ Văn 8 VNEN, Tập 1) Tìm hiểu về biện pháp nói quá và tác dụng của nói quá.

a. Thực hiện yêu cầu trong phiếu học tập:

Mục đích sử dụng cách nói đó ở mỗi câu là gì?

Đêm tháng năm chưa nằm đã sáng

Cày đồng đang buổi ban trưa

Mồ hôi thánh thót như mưa ruộng cày

………………………………………

Ngày tháng mười chưa cười đã tối

…………………………………………………………

………………………………………………………………………….

……………………………………………………………………………..

b. Đọc và bổ sung ví dụ về nói quá:

Nói quá là biện pháp tu từ phong đại mức độ, quy mô, tính châts của sự vật, hiện lượng được miêu tả để nhấn mạnh, gây ấn tượng tăng sức biểu cảm

Ví dụ: Xương đồng da sắt

a. Thực hiện yêu cầu trong phiếu học tập:

Mục đích sử dụng cách nói đó ở mỗi câu là gì?

Đêm tháng năm chưa nằm đã sáng

Cày đồng đang buổi ban trưa

Mồ hôi thánh thót như mưa ruộng cày

Ngày tháng mười c hưa cười đã tối

b. Đọc và bổ sung ví dụ về nói quá:

Nói quá là biện pháp tu từ phong đại mức độ, quy mô, tính chất của sự vật, hiện lượng được miêu tả để nhấn mạnh, gây ấn tượng tăng sức biểu cảm

Ví dụ:

Xương đồng da sắt

Dời non lấp biển

Bầm gan tím ruột

Vắt chân lên cổ

Chó ăn đá , gà ăn sỏi

Ruột để ngoài da

Nghiêng nước nghiêng thành

C. Hoạt động luyện tập

1. (trang 70, Ngữ Văn 8 VNEN, Tập 1) Các nhóm đọc diễn cảm văn bản Hai Cây Phong

2. (trang 70, Ngữ Văn 8 VNEN, Tập 1) Luyện tập sử dụng biện pháp nói quá

a. Gạch dưới những từ ngữ thể hiện cách nói quá và giải thích ý nghĩa của chúng trong các ví dụ sau:

b. Điền thành ngữ cho sắn vào chỗ trống(…) trong các câu sau đây để tạo biện pháp tu từ nói quá:

bầm gan tím ruột

nổ từng khúc ruột

chó ăn đá, gà ăn sỏi

ruột để ngoài da

vắt chân lên cổ

a. Ở nơi ……………… thế này, đến cỏ không mọc nổi nữa là trồng rau, trồng cà.

b. Nhìn thấy tội ác của giặc ai ai cũng ……………………….

c. Cô Nam tính tình xởi lởi………………………..

d. Lời khen của cô giáo làm cho nó……………………

e. Bọn giặc hoảng hồn ……………………..

a. Gạch dưới những từ ngữ thể hiện cách nói quá và giải thích ý nghĩa của chúng trong các ví dụ:

Nói quá về sức lao động của con người: nhấn mạnh vai trò của sức lao động con người có thể cải tạo tự nhiên mang lại nguồn sống.

Anh cứ yên tâm, vết thương chỉ sướt da thôi. Từ giờ đến sáng em có thể đi lên đến tận trời được

Nói quá nhằm khẳng định nhân vật này không ngại khó, không ngại khổ, có thể đi tới đâu cũng được.

Cái cụ bá thét ra lửa ấy lại xử nhũn mời hắn vào nhà xơi nước

Nói quá thể hiện nhân vật cụ bá có thế lực, quyền lực, mỗi lời nói ra là người khác phải nghe theo.

D. Hoạt động vận dụng

1. (trang 71, Ngữ Văn 8 VNEN, Tập 1) Biện pháp nói quá

a. Đặt câu với các thành ngữ dùng biện pháp nói quá sau đây:

nghiêng nước nghiêng thành, dời non lấp biển, lấp biển vá trời, mình đồng da sắt, nghĩ nát óc.

b. Tìm năm thành ngữ so sánh có dùng biện pháp nói quá.

c. Viết một đoạn văn có dùng biện pháp nói quá.

a. Đặt câu với các thành ngữ dùng biện pháp nói quá:

+ Nàng Kiều trong Truyện Kiều của Nguyễn Du có vẻ đẹp nghiêng nước nghiêng thành.

+ Nhân dân ta có sức mạnh dời non lấp biển đánh tan mọi âm mưu, thủ đoạn của bọn đế quốc Mĩ và tay sai.

+ Tôi thích nghe cô ấy kể về chuyện thần Nữ Oa lấp biển vá trời.

+ Chúng tôi đâu phải mình đồng da sắt để chịu được thời tiết nóng như lửa hầm hập dưới hầm.

+ Tôi đã nghĩ nát óc mà chưa tìm ra cách giải bài toán thầy giao.

b. Tìm năm thành ngữ so sánh có dùng biện pháp nói quá.

+ Đen như than

+ Ngáy như sấm

+ Đau như đứt ruột

+ Kêu như tránh đánh

+ Nắng như đổ lửa

c. Viết đoạn văn:

Hai cây phong mọc trên đồi với dáng vóc khổng lồ, tán cây vươn đến tận những đám mây. Các mắt mấu, các cành cao ngất, cao đến ngang tầm cánh chim bay với bóng râm mát rượi với dáng vẻ đung đưa như đang chào mới tất cả mọi người đến với nó. Phải chăng chính dáng vẻ chào mời ấy đã khiến cho tác giả có nhiều kỉ niệm đối với nó như thế. Bức tranh thiên nhiên được tác giả ngắm nhìn từ trên cao tạo ra cho người đọc cảm thấy không gian được mở rộng đến muôn vùng xa thẳm thảo nguyên hoang vu và cả dòng sông lấp lánh như đang hiện lên trước mắt người đọc khiến ta như đang hòa chung cùng một cảm xúc đối với tác giả. Bức tranh mà tác giả gợi cho người đọc thật ấn tượng đầy đặc trưng và quyến rũ đã để lại trong lòng người đọc rất nhiều những ấn tượng khó quên.

2. (trang 71, Ngữ Văn 8 VNEN, Tập 1) Viết bài tập làm văn số 2 (làm tại lớp)-Văn tự sự kết hợp với miêu tả, biểu cảm.

Đề 1: Hãy kể về một kỉ niệm đánh nhớ với một con vật nuôi mà em yêu thích

Đề 2: Kể về một lần em mặc khuyết điểm khiến thầy, cô giáo buồn

Đề 3: Kể về một việc em đã làm khiến bố mẹ em rất vui lòng

Đề 4: Nếu là người được chứng kiến cảnh lão Hạc kể chuyện bán chó với ông giáo trong truyện ngắn của Nam Cao, em sẽ ghi lại câu chuyện đó như thế nào?

Đề 1: Hãy kể về một kỉ niệm đánh nhớ với một con vật nuôi mà em yêu thích

Đề 2: Kể về một lần em mặc khuyết điểm khiến thầy, cô giáo buồn

Đề 3: Kể về một việc em đã làm khiến bố mẹ em rất vui lòng

Đề 4: Nếu là người được chứng kiến cảnh lão Hạc kể chuyện bán chó với ông giáo trong truyện ngắn của Nam Cao, em sẽ ghi lại câu chuyện đó như thế nào?

E. Hoạt động tìm tòi mở rộng

2. (trang 72, Ngữ Văn 8 VNEN, Tập 1) Tìm tư liệu phân biệt biện pháp tu từ nói quá và nói khoác

Nói khoác và biện pháp tu từ nói quá có những điểm giống và khác nhau như sau:

* Giống nhau: cùng sử dụng sự phóng đại về mức độ, quy mô, tính chất… sự việc và hiện tượng được miêu tả.

* Khác nhau:

o Nói quá là biện pháp tu từ làm tăng sự gợi hình, gợi cảm của lời văn, được dùng trong các văn bản văn chương và để nhấn mạnh ý, thể hiện tư tưởng/ý đồ nghệ thuật của tác giả.

o Nói khoác là nói sai sự thật làm cho người nghe tin vào những điều không có thực, hoặc để phô trương, khoe khoang. Đây là một nét tính cách cần phê phán của con người trong đời sống.

Soạn Văn 8 VNEN bài 9: Hai cây phong được VnDoc sưu tầm và giới thiệu với các bạn để tham khảo giúp các bạn học sinh nắm rõ kiến thức về tình yêu quê hương đất nước thông qua những cảm xúc bồi hồi của người kể về hai cây phong từng gắn bó với tuổi học trò trong kí ức và trong hiện tại để từ đó học tập tốt môn Ngữ Văn lớp 8 chuẩn bị cho bài giảng sắp tới đây của mình. Mời các bạn cùng tham khảo

Soạn Văn 8 bài 9: Hai cây phong VNEN

A. Hoạt động khởi động

“Nội dung truyện Người thầy đầu tiên được đặt vào bối cảnh vùng quê hẻo lánh……….. như đôi cây phong nhỏ này”

B. Hoạt động hình thành kiến thức

1. Đọc văn bản sau: Hai cây phong

2. Tìm hiểu văn bản

a. Xác định ý của các đoạn trong văn bản:

(1)Từ “Làng Ku-Ku-rêu” đến “phía tây”

Giới thiệu chung vị trí, cảnh vật nổi bật của làng Ku – ku – rêu.

(2)Từ “Phía trên làng” đến “chiếc gương thần xanh”

Hai cây phong trong cam nhận của nhân vật tôi

(3) Từ “Vài năm học” đến “biêng biếc kia”

Kí ức tuổi thơ về hai cây phong

(4) Từ “Tôi lắng nghe” đến hết

Nhân vật tôi nhớ về người trồng hai phong

b. Căn cứ vào đại từ nhân xưng (tôi, chúng tôi) của người kể chuyện, xác nhận định hai mạch kể chuyện phân biệt lồng vào nhau trong Hai cây phong. Hãy tách thành hai câu chuyện và tóm tắt nội dung theo từng mạch:

Người kể chuyện xưng”tôi” (đoạn 2,4)

Người kể chuyện xưng “chúng tôi”(đoạn 1,3)

So sánh điểm khác nhau của “hai cây phong” trong hai mạch câu chuyện:

…………………………………………………………………………………….

người kể chuyện, người ấy tự giới thiệu là họa sĩ. Chúng ta có thể nghĩ rằng người kể chuyện ở đây chính là nhà văn Ai-ma-tốp. Tuy nhiên, không phải nhất thiết bao giờ người kể chuyện cũng là tác giả

vẫn là người kể chuyện trên, nhưng lại nhân danh là “cả bọn con trai” ngày trước, và hồi ấy người kể chuyện cũng là một đứa trẻ trong bọn con trai.

So sánh điểm khác nhau của “hai cây phong” trong hai mạch câu chuyện:

Điểm khác nhau trong hai mạch kể chuyện chính là ở ngôi kể, hai cây phong hiện lên trong mắt người đọc qua 2 ngôi kể khác nhau. Tuy nhiên mạch kể xưng “tôi” quan trọng hơn vì nó nắm giữ vai trò là người chứng kiến kể lại câu chuyện đồng thời vẽ lên bức tranh thiên nhiên được vẽ qua bằng sự ngắm nhìn cả tâm hồn, bằng sự cảm nhận và rung động rất sâu sắc của nhân vật tôi.

c. Nhân vật người kể chuyện xưng “chúng tôi”, điều gì thu hút người kể chuyện cùng bọn trẻ và làm cho chúng ngây ngất? Những chi tiết nào miêu tả hai cây phong và quang cảnh nơi đây thể hiện ngòi bút đậm chất hội họa của tác giả?

d. Trong mạch kể của người kể chuyện xưng ”chúng tôi ”, điều gì thu hút người kể chuyện cùng bọn trẻ và làm cho chúng ngây ngất? Những chi tiết nào miêu tả cây phong và quang cảnh nơi đây thể hiện ngòi bút đậm chất hội họa của tác giả?

* Miêu tả quang cảnh:

Đường nét:

Màu sắc:

e. Trong mạch kể của người kể chuyện xưng “tôi” nguyên nhân nào khiến hai cây phong chiếm vị trí trung tâm và gây xúc động sâu sắc cho người kể chuyện? Tại sao có thể nói trong mạch kể xen lẫn tả này, hai cây phong được miêu tả hết sức sống động, như hai con người và không chỉ thông qua sự quan sát của người kể chuyện?

Học sinh tự làm

3. Tìm hiểu về biện pháp nói quá và tác dụng của nói quá.

a. Thực hiện yêu cầu trong phiếu học tập:

………………………………………………………………………….

……………………………………………………………………………..

Bài làm:

Cày đồng đang buổi ban trưa

Mồ hôi thánh thót như mưa ruộng cày

b. Đọc và bổ sung ví dụ về nói quá:

Nói quá là biện pháp tu từ phong đại mức độ, quy mô, tính chất của sự vật, hiện lượng được miêu tả để nhấn mạnh, gây ấn tượng tăng sức biểu cảm Ví dụ: Xương đồng da sắt

Bầm gan tím ruột

Nghiêng nước nghiêng thành

C. Hoạt động luyện tập

1. Các nhóm đọc diễn cảm văn bản Hai Cây Phong

2. Luyện tập sử dụng biện pháp nói quá

a. Gạch dưới những từ ngữ thể hiện cách nói quá và giải thích ý nghĩa của chúng trong các ví dụ sau:

Bàn tay ta làm nên tất cả

Có sức người sỏi đá cũng thành cơm

Nói quá về sức người, nhưng rất đúng: bàn tay con người có thể biến sỏi đá thành cơm (lao động tỉa trên sỏi đá để lấy hạt thóc)

Anh cứ yên tâm, vết thương chỉ sướt da thôi. Từ giờ đến sáng em có thể đi lên đến tận trời được

Có ý nhấn mạnh dù vết thương có đau vẫn có thể đi bất cứ đâu – đi lên đến tận chân

Cái cụ bá thét ra lửa ấy lại xử nhũn mời hắn vào nhà xơi nước

Ý muốn nói quá về lời nói của con người có quyền hành, mỗi lời nói ra là người khác phải nghe theo. “Thét ra lửa” là nói quá về nhân vật Bá Kiến trong tác phẩm Chí Phèo.

b. Điền thành ngữ cho sắn vào chỗ trống (…) trong các câu sau đây để tạo biện pháp tu từ nói quá:

bầm gan tím ruột nổ từng khúc ruột chó ăn đá, gà ăn sỏi ruột để ngoài da vắt chân lên cổ

a. Ở nơi ……………… thế này, đến cỏ không mọc nổi nữa là trồng rau, trồng cà.

b. Nhìn thấy tội ác của giặc ai ai cũng ……………………….

c. Cô Nam tính tình xởi lởi………………………..

d. Lời khen của cô giáo làm cho nó……………………

e. Bọn giặc hoảng hồn ……………………..

D. Hoạt động vận dụng

1. Biện pháp nói quá

a. Đặt câu với các thành ngữ dùng biện pháp nói quá sau đây:

nghiêng nước nghiêng thành, dời non lấp biển, lấp biển vá trời, mình đồng da sắt, nghĩ nát óc.

b. Tìm năm thành ngữ so sánh có dùng biện pháp nói quá.

c. Viết một đoạn văn có dùng biện pháp nói quá.

2. Viết bài tập làm văn số 2 (làm tại lớp)-Văn tự sự kết hợp với miêu tả, biểu cảm.

Đề 1: Hãy kể về một kỉ niệm đánh nhớ với một con vật nuôi mà em yêu thích

Đè 2: Kể về một lần em mặc khuyết điểm khiến thầy, cô giáo buồn

Đề 3: Kể về một việc em đã làm khiến bố mẹ em rất vui lòng

Đề 4: Nếu là người được chứng kiến cảnh lão Hạc kể chuyện bán chó với ông giáo trong truyện ngắn của Nam Cao, em sẽ ghi lại câu chuyện đó như thế nào?

Đề 1: Bài văn mẫu lớp 8 số 2 đề 1: Hãy kể về một kỉ niệm đáng nhớ đối với một con vật nuôi mà em yêu thích Đề 2: Bài văn mẫu lớp 8 số 2 đề 2: Hãy kể về một lần em mắc khuyết điểm khiến thầy cô giáo buồn Đề 3: Bài văn mẫu lớp 8 số 2 đề 3: Kể về một việc em đã làm khiến bố mẹ vui lòng Đề 4:

Ngày ấy tôi mới lên mười, xã hội hỗn loạn, nay thấy đánh nhau chỗ này, mai thấy Tây đi càn chỗ kia. Thầy giáo Thứ đang dậy chúng tôi lớp đệ nhị ở trường làng bên, phải cho đám trò nghỉ. Tôi không biết vì sao, chỉ thấy người ta láo pháo đồn rằng thầy tôi ghét Tây, ngán cảnh chúng dòm ngó trường lớp nên cho chúng tôi nghỉ.

Ngày ngày thầy vẫn sang nhà lão Hạc trò chuyện với ông cụ. Tôi ở gần hay sang qua lại cùng thầy lúc giúp lão dọn nhà, lúc đùa nghịch với con chó Vàng. Không ngờ những chuyện thật về lão Hạc lại được thầy giáo tôi viết thành câu chuyện cảm động đến thế. Cái cảnh lão Hạc kể với thầy tôi về chuyện bán chó là lúc tôi chứng kiến tất cả.

Chả là hôm ấy, tôi đang giúp thầy nhặt đống khoai và lân la hỏi thầy về mấy chữ Hán khó hiểu. Thầy đang giảng cho tôi thì thấy lão Hạc tiến vào. Cái dáng điệu gầy gò của lão, hôm nay trông buồn thảm quá. Vừa nhìn thấy thầy Thứ, lão đã báo ngay:

– Cậu Vàng đi đời rồi, ông giáo ạ!

– Cụ bán rồi?

– Bán rồi! Họ vừa bắt xong.

Lão Hạc cố làm ra vẻ vui vẻ nhưng tôi thấy lão cười như mếu và đôi mắt ầng ậng nước. Thầy tôi chắc cũng ái ngại cho lão nên chỉ ôm đôi bờ vai lão vỗ nhẹ như đồng cảm. Tôi thấy đôi mắt của thầy Thứ cũng như muốn khóc. Thầy hỏi lão Hạc:

– Thế nó cho bắt à?

Mặt lão đột nhiên co rúm lại. Những nếp nhăn xô lại với nhau ép cho nước mắt chảy ra. Cái đầu lão nghẹo về một bên và cái miệng móm mém của lão mếu như con nít. Lão hu hu khóc…

– Khốn nạn… Ông giáo ơi!… Nó có biết gì đâu! Nó thấy tôi gọi thì chạy ngay về vẫy đuôi mừng. Tôi cho nó ăn cơm. Nó đang ăn thì thằng Mục nấp trong nhà, ngay đằng sau nó, tóm lấy, hai cẳng sau nó dốc ngược nó lên. Cứ thế là thằng Mục và thằng Xiên, hai thằng chỉ loay hoay một lúc đã trói chặt cả bốn chân nó lại. Bây giờ cu cậu mới biết là cu cậu chết!… Này! ông giáo ạ! Cái giống nó cũng khôn! Nó cứ nằm im như trách tôi, nó kêu ư ử, nhìn tôi như muốn bảo rằng “A! Lão già tệ lắm! Tôi ăn ở với lão như thế mà lão đối xử với tôi như thế này à?”. Thì ra tôi già bằng này tuổi đầu rồi còn đánh lừa một con chó, nó không ngờ tôi nỡ tâm lừa nó!

Thầy Thứ lại an ủi lão:

– Cụ cứ tưởng thế chứ nó chẳng hiểu gì đâu! Vả lại ai nuôi chó mà chả bán hay giết thịt! Ta giết nó chính là ta hoá kiếp cho nó đấy. Hoá kiếp để cho nó làm kiếp khác.

Lão Hạc chua chát bảo:

– Ông giáo nói phải! Kiếp con chó là kiếp khổ thì ta hoá kiếp cho nó để nó làm kiếp người, may ra nó sung sướng hơn một chút… Kiếp người như tôi chẳng hạn!…

Câu nói của lão làm tôi bùi ngùi, thầy Thứ hạ giọng:

– Kiếp ai cũng thế thôi, cụ ạ! Cụ tưởng tôi sung sướng hơn chăng?

– Thế thì không biết nếu kiếp người cũng khổ nốt thì ta nên làm kiếp gì cho thật sướng?

Lão cười và ho sòng sọc. Thầy tôi nắm lấy cái vai gầy của lão, ôn tồn bảo:

– Chẳng kiếp gì sung sướng thật, nhưng có cái này là sung sướng: Bây giờ cụ ngồi xuống phản chơi, tôi đi luộc mấy củ khoai lang, nấu môt ấm nước chè tươi thật đặc, ông con mình ăn khoai, uống nước chè, rồi hút thuốc lào… thế là sung sướng.

– Vâng! Ông lão dậy phải! Đối với chúng mình thì thế là sung sướng

Lão nói xong lại cười đưa đà. Tiếng cười gượng nhưng nghe đã hiền hậu lại, thấy vậy tôi tê tái đứng lên:

– Nói đùa thế chứ ông giáo cho để khi khác… Lão Hạc ngần ngại.

– Việc gì còn phải chờ khi khác… Không bao giờ nên hoãn sự sung sướng lại, cụ cứ ngồi xuống đây.

Tôi đi luộc khoai. Thầy Thứ và lão Hạc ngồi nói chuyện lâu lắm, thầy tôi là người nhiều chữ nghĩa, hiểu biết và thương người nên có chuyện gì lão Hạc cũng tâm sự và sẻ chia.

Vừa luộc khoai, tôi vừa nghĩ về lão Hạc nhiều lắm. Tôi thương lão, con người già cả cô đơn nhưng ai cũng quý lão bởi lão sống lương thiện và nhân hậu. Tôi biết lão quý con Vàng của mình lắm vì nó là kỷ vật của anh con trai lão để lại mà. Tôi hiểu vì bần cùng lão mới làm như vậy.

Đã 60 năm, đất nước đổi thay chế độ, lão Hạc không còn, cuộc sống của người nông dân ngày nay đã khác. Nhưng hình ảnh lão Hạc đau đớn vì bán con chó cứ ám ảnh tôi mãi. Đó là kỷ niệm một thời khổ đau của đất nước mà người nông dân phải chịu nhiều cơ cực nhất. Nhưng chính trong hoàn cảnh đó tôi hiểu hơn về họ, về tình yêu thương chia sẻ của người thầy giáo tôi với những con người khốn khổ, về nhân cách và vẻ đẹp của người nông dân.

E. Hoạt động tìm tòi mở rộng

……………………………………..

Tác giả:

Ai -ma – top sinh năm 1928, quê ở thung lũng Ta lax, làng Sêkerơ, huyện Kirôp, nước Cộng hoà Cư – rơ – gư – xtan

Ông là nhà văn tài năng, có sức viết dồi dào. Tác phẩm của ông có sự kết hợp hài hoà giữa chất hiện đại và tinh thần dân tộc.

Tác phẩm: “Hai cây phong”

Thuộc phần đầu của truyện vừa ” Người thầy đầu tiên “

Trích : ” Người thầy đầu tiên”

Phương thức biểu đạt : Tự sự + miêu tả + biểu cảm

Bố cục: 3 phần

Căn cứ vào đại từ nhân xưng xác định hai mạch kể của câu chuyện có vị trí như thế nào ở từng mạch kể ấy? Vì sao mạch kể xưng tôi quan trọng hơn?

Trả lời:

Trong tác phẩm, người kể chuyện đã sử dụng hai đại từ nhân xưng là “tôi” và “chúng tôi”. Đó là hai mạch kể phân biệt nhưng lồng vào nhau.

Mạch kể chuyện xưng “tôi”: từ đầu cho tới “chiếc gương thần xanh” và ở phần cuối từ “tôi lắng nghe tiếng hai cây phong rì rào” đến hết truyện.

Mạch kể chuyện xưng “chúng tôi”: từ “vào năm học cuối cùng” tới “chân trời xa thẳm biêng biếc kia”.

Trong hai mạch kể đó, thì mạch kể xưng “tôi” quan trọng hơn vì:

Căn cứ vào độ dài văn bản, mạch kể xưng “tôi” có cả ở phần đầu và phần cuối văn bản.

“Tôi” có mặt ở cả hai mạch kể.

Trong mạch kể chuyện xưng “chúng tôi”, cái gì thu hút người kể chuyện cùng bọn trẻ và làm cho chúng ngây ngất ? Tại sao nói người kể chuyện đã miêu tả cây phong và quang cảnh nơi đây bằng một ngòi bút đậm chất hội họa?

Trả lời:

Đoạn trên nói đến hai cây phong trên đồi cao, vào năm học cuối cùng của bọn trẻ chạy ào ào lên phá tổ chim trong dịp nghỉ hè nhưng đoạn sau mới thực sự làm cho người kể và bọn trẻ ngất ngây vì đó là thế giới đẹp đẽ vô ngần của không gian bao la và ánh sáng vụt mở ra trước mắt bọn trẻ khi từ ở những cành cao ngất ngang tầm chim bay của cây thông nhìn xuống, nhìn vào nơi xa thẳm biêng biếc của thảo nguyên, thấy những con sông lấp lánh tận chân trời mà trước đây chưa từng nghe nói…

Trong bức tranh ngôn từ này, hai cây phong còn được tả bằng trí tượng trượng và bằng tâm hồn người nghệ sĩ nên nó sống động như hai con người và không chỉ thông qua quan sát của người họa sĩ và cái nhìn, cái cảm nhận của đứa con quê hương, vì hai cây phong được nhân cách hóa cao độ nên hết sức sinh động.

Trong mạch kể của người kể chuyện xưng “tôi”, nguyên nhân nào khiến hai cây phong chiếm vị trí trung tâm và gây xúc động sâu sắc cho người kể chuyện? Tại sao có thể nói trong mạch kể xen lẫn tả này, hai cây phong được miêu tả hết sức sống động, như hai con người và không chỉ thông qua sự quan sát của người nghệ sĩ?

Trả lời:

Nguyên nhân khiến hai cây phong giữ vị trí trung tâm và gây xúc động cho người kể vì những lí do sau:

Hai cây phong gắn với bao kỉ niệm thời thơ ấu của tuổi học trò

Hai cây phong gắn với tình yêu quê hương da diết. Hai cây phong đứng ở vị trí rất đặc biệt: đi từ phía nào đến làng đều thấy chúng luôn hiện ra trước mắt hệt như những ngọn hải đăng, mỗi lần về quê, từ xa tôi đều đưa mắt nhìn cây phong thân thuộc đầu tiên

Cây phong có dáng sinh động khác thường: giống như một cặp sinh đôi, thân cây to lớn khổng lồ, lại ngả nghiêng đung đưa mời chào chúng tôi đến.

Trong mạch kể xen lẫn tả hai cây phong được miêu tả hết sức sinh động giống như hai con người vì:

Hai cây phong có tiếng nói riêng, có tâm hồn riêng chan chứa những lời ca êm dịu, hai cây phong mang tâm hồn con người, tiếng nói của con người.

Người kể chuyện đã phác hoạ thật tài tình vẻ đẹp, thần sắc của hai cây phong: “rì rào”, “thì thầm”, “im bặt”, “thở dài”, “reo vù vù”, “tim đập rộn ràng”, “vẻ thảng thốt”, “vui sướng”, “xào xạc”… Tất cả những từ ngữ ấy khiến hình ảnh hai cây phong trở nên “sinh động khác thường”.

Như vậy, hai cây phong không chỉ là cảnh vật mà nó đã hóa thân như những người bạn thân thiết, gắn bó với ngôi làng, chứng kiến sự lớn lên của lũ trẻ.

Trả lời:

Trong bài có nhiều đoạn có thể lựa chọn học thuộc lòng, ví dụ các đoạn có thể chọn.

a. ” Phía trên làng tôi…. Cây phong thân thuộc ấy”.

b. “Trong làng tôi… ngọn lửa bốc cháy rừng rực”.

Soạn văn 8:

1. Bài Hai cây phong

1.1. Tóm tắt

Làng Ku-ku-rêu nằm ven chân núi. Phía trên làng, giữa một ngọn đồi, có hai cây phong to lớn. Hai cây phong hùng vĩ như những ngọn hải đăng trên núi, như biểu tượng của tiếng nói riêng, tâm hồn riêng của làng. Năm học cuối, bọn trẻ chạy ào lên phá tổ chim, leo lên hai cây phong cao vút để thấy bao vùng đất chưa từng biết và những con sông chưa từng nghe. Thuở ấy, nhân vật “tôi” chỉ cảm nhận sự gắn bó tuổi thơ mình với hai cây phong được gọi là “Trường Đuy-sen”.

1.2. Bố cục:

– Phần 1 (từ đầu…gương thần xanh): Hai cây phong trong cảm nhận của nhân vật “tôi”.

– Phần 2 (còn lại): Kí ức tuổi thơ về hai cây phong.

1.3. Câu 1: (Trang 100 sgk Ngữ Văn 8 Tập 1)

Hai mạch kể với đại từ nhân xưng “tôi” và “chúng tôi” đan xen lồng vào nhau:

– “Tôi” là người kể chuyện, là một họa sĩ đứng ở hiện tại để kể hai cây phong.

– “Chúng tôi” là người kể nhân danh cho “cả bọn con trai” ngày trước, người kể cũng là một trong những đứa trẻ đó.

* Mạch kể của người kể chuyện xưng “tôi” quan trọng hơn. Vì “tôi” có mặt ở cả hai mạch kể, đồng thời xuất hiện ở cả phần đầu và phần cuối văn bản. Toàn bộ bức tranh thiên nhiên được vẽ qua bằng sự ngắm nhìn cả tâm hồn, cảm nhận của “tôi”.

1.4. Câu 2: (Trang 100 sgk Ngữ Văn 8 Tập 1)

– Điều thu hút người kể cùng bọn trẻ:

+ Kỉ niệm bọn trẻ chạy ào lên phá tổ chim. Chân đất, bám vào các mắt mấu…chấn động cả vương quốc loài chim. Ngồi dưới cành cây suy nghĩ…lắng nghe tiếng gió.

+ Hai cây phong khổng lồ, nghiêng ngả đung đưa như muốn chào mời chúng tôi đến với bóng râm mát rượi và tiếng lá xào xạc dịu hiền.

– Ngòi bút đậm chất hội họa:

+ Đường nét phóng khoáng: Đất, dải thảo nguyên, dòng sông, đám mây, đồng cỏ.

+ Màu sắc vừa chứa đầy sức sống vừa huyền ảo, thơ mộng: Sương trắng mờ đục, xanh thẳm biếc, sông bạc lấp lánh.

1.5. Câu 3: (Trang 101 sgk Ngữ Văn 8 Tập 1)

– Trong mạch kể xưng “tôi”, hai cây phong chiếm vị trí trung tâm và gây xúc động sâu sắc vì hai cây phong đã gắn bó với “tôi” từ thuở thơ ấu, gắn với tình yêu quê hương da diết. Hai cây phong đứng ở vị trí đặc biệt, đi từ phía nào đến làng đều thấy chúng hiện ra hệt như những ngọn hải đăng.

– Trong mạch kể xen lẫn tả này, hai cây phong được miêu tả sống động như hai con người bởi nhân vật “tôi” đã hóa thân vào hai cây phong để hiểu được linh hồn của nó chứ không phải chỉ là sự quan sát của người nghệ sĩ bình thường.

1.6. Câu 4: (Trang 101 sgk Ngữ Văn 8 Tập 1)

Em có thể tự chọn một đoạn theo yêu thích để học thuộc lòng. Có thể chọn:

– Phía trên làng tôi … hai cây phong thân thuộc ấy.

– Trong làng tôi không thiếu … bốc cháy rừng rực.

– Vài năm học cuối cùng … bao la và ánh sáng.

– Tôi lắng nghe tiếng hai cây phong … Trường Đuy-sen.

…………………………………………………