Bạn đang xem bài viết Soạn Bài: Xin Lập Khoa Luật – Ngữ Văn 11 Tập 1 được cập nhật mới nhất trên website Englishhouse.edu.vn. Hy vọng những thông tin mà chúng tôi đã chia sẻ là hữu ích với bạn. Nếu nội dung hay, ý nghĩa bạn hãy chia sẻ với bạn bè của mình và luôn theo dõi, ủng hộ chúng tôi để cập nhật những thông tin mới nhất.
Xin chào các em! Hôm nay, Soạn Văn sẽ hướng dẫn các em soạn văn bản: Xin lập khoa luật của tác giả Nguyễn Trường Tộ.
Hướng dẫn soạn bài
Câu 1:
* Theo Nguyễn Trường Tộ, luật bao gồm những lĩnh vực là: kỉ cương, uy quyền, chính lệnh (chính sách và luật pháp) của quốc gia.
* Ông đã giới thiệu việc thực hành luật pháp ở các nước phương Tây: “phàm những ai đã nhập ngạch bộ Hình xử đoán các vụ kiện tụng thì chỉ có thăng trật chứ không bao giờ bị phiếm truất. Dù vua, triều đình cũng không giáng chức họ được một bậc”.
Câu 2:
* Tác giả chủ trương vua, quan và dân phải có thái độ trước pháp luật là: Bất luận quan hay dân mọi người đều phải học luật nước.
* Ông chủ trương như vậy là bởi vì luật đã bao trùm lên tất cả. Nếu một đất nước không có bộ luật cụ thể thì làm sao giữ được kỉ cương phép nước. Từ quan cho đến thứ dân đều phải hiểu và làm đúng theo luật quy định.
Câu 3:
Theo Nguyễn Trường Tộ, Nho học truyền thống không có tôn trọng luật pháp. Bởi theo ông: “Biết rằng đạo làm người không gì bằng trung hiếu, không gì cần thiết bằng lễ nghĩa. Nhưng các sách Nho chỉ nói suông trên giấy, không làm cũng chẳng bị ai phạt, có làm cũng chẳng được ai thưởng. Bởi vậy xưa nay học đã nhiều mà mấy ai đổi được tâm tính, sửa được lỗi lầm?”.
Hơn thế nữa: “Từ xưa đến nay các vua chúa nắm quyền thống trị cứu nước giúp đời đều nhờ hiểu luật, còn các sách cũng chỉ là phụ thuộc. Nếu trong nước không có luật thì dù có vạn quyển sách cũng không thể trị dân được”.
Câu 4:
Tác giả quan niệm về mối quan hệ giữa đạo đức và luật pháp:
Theo Nguyễn Trường Tộ, luật pháp và đạo đức có mối quan hệ gắn bó chặt chẽ với nhau. Luật còn là đạo đức, đạo làm người “trái luật là có tội, giữ đúng luật là đạo đức”. Bên cạnh đó, ông cũng khẳng định: “có đạo đức nào lớn hơn chí công vô tư?”. Theo tác giả, cái đức của pháp luật ấy chính là lẽ công bằng, còn chí công vô tư chính là cái gốc của đức trong luật.
Câu 5:
Việc nhắc đến Khổng Tử và các khái niệm đạo đức, văn chương có tác dụng đối với nghệ thuật biện luận trong đoạn trích:
Tăng thêm sức thuyết phục với nhà vua, tác giả đã đưa ra quan niệm của đạo Nho: “Từ tam cương ngũ thường cho đến việc hành chính của sáu bộ đều đầy đủ”. Không những thế, tác giả cũng lấy ngay lời của Khổng Tử: “Ta chưa hề thấy ai nhận được lỗi mình mà biết tự trách phạt”. Chép những lời nói suông chẳng bằng thân hành ra làm việc”. Đây chính là biện pháp lập luận “gậy ông đập lưng ông”.
Đạo Nho là một thứ luật phong kiến với nội dung: không gì lớn bằng trung hiếu, không gì cần thiết bằng lễ nghĩa.
Nho học không có truyền thống tôn trọng luật pháp vì chỉ nói suông trên giấy, làm tốt chẳng ai khen, làm dở chẳng ai chê, đến Khổng Tử cũng công nhận điều này.
5
/
5
(
1
bình chọn
)
Bài Soạn Lớp 11: Xin Lập Khoa Luật
Nguyễn Trường Tộ ( 1830 – 1871) quê Làng Bùi Chu – Hưng Trung – Hưng Nguyên – Nghệ An
Xuất thân:
Gia đình Công giáo
Là một trí thức uyên thâm có tầm nhìn xa trông rộng, thông thạo cả Hán học & Tây học
Giàu lòng yêu nước: Luôn có tư tưởng canh tân Đất nước
Sáng tác: Để lại gần 60 bản điều trần
Tác phẩm:
Xuất xứ: Nằm trong bản điều trần số 27 có tên là “Tế cấp bát điền” (8 điều cần làm gấp) do Nguyễn Trường Tộ viết vào năm 1867.
Đại ý: Bàn về sự cần thiết của luật pháp đối với đất nước. Từ đó thuyết phục Nhà nước mở khoa Luật.
Bố cục:
Phần 1: Đặt vấn đề – Tầm quan trọng của Luật
Phần 2: giải quyết vấn đề
Phê phán sách vở của đạo Nho
Khẳng định sách vở nho gia không thay thế được Luật
Phần 3: Kết thúc vấn đề – Khẳng định sự cần thiết phải có luật.
Theo Nguyễn Trường Tộ, luật bao gồm những lĩnh vực nào? Ông đã giới thiệu việc thực hành luật pháp ở các nước phương Tây ra sao?
Trả lời:
Luật bao gồm nhiều lĩnh vực khác nhau: Kỉ cương, uy quyền, chính lệnh, tam cương ngũ thường…
Việc thực hành luật pháp ở các nước phương Tây rất công bằng, nghiêm minh: “phàm những ai đã nhập ngạch bộ Hình xử đán các vụ kiện tụng thì chỉ có thăng trật chứ không bao giờ bị phiếm truất. Dù vua, triều đình cũng không giáng chức họ được một bậc…”
Không có ai (kể cả vua chúa) được đứng ngoài, đứng trên luật pháp. Nhà nước xã hội vận hành và phát triển bằng luật pháp. mọi sự thưởng phạt đều dựa trên luật pháp. Đó là những nhà nước pháp quyền.
Từ việc này có thể thấy tác giả rất đề cao luật, đề cao những người hiểu biết về luật và có khả năng dùng luật để điều khiển công việc quốc gia.
Tác giả chủ trương vua, quan và dân phải có thái độ như thế nào trước pháp luật? Vì sao ông lại chủ trương như vậy?
Trả lời:
Theo Nguyễn Trường Tộ, kỉ cương, uy quyền, chính lệnh để duy trì sự tồn tại của đất nước. Vì vậy, tác giả khẳng định: “Bất luận quan hay dân mọi người đểu phải học luật nước”, “quan dùng luật để trị dân, dân theo luật mà giữ gìn”. Luật có tác dụng cai trị xã hội, duy trì sự tồn tại của đất nước.Quan dùng luật để cai trị nhân dân, dân theo luật mà giữ gìn. Bất cứ hình phạt nào cũng không vượt khỏi luật. Luật phải đề cao tính dân chủ, gắng với đời sống con người.
Ông chủ trương như vậy vì luật đã bao trùm lên tất cả. Nếu đất nước không có các bộ luật thì làm sao giữ được kỉ cương phép nước. Từ quan cho đến thứ dân đều phải hiểu và làm theo luật. Xưa đã đúng, nay càng thấy đúng và thấm thía hơn.
Trả lời:
Theo tác giả, Nho học không có truyền thống tồn trọng luật pháp. Bởi: “Biết rằng đạo làm người không gì bằng trung hiếu, không gì cần thiết bằng lễ nghĩa. Nhưng các sách Nho chỉ nói suông trên giấy, không làm cũng chẳng bị ai phạt, có làm cũng chẳng được ai thưởng. Bởi vậy xưa nay học đã nhiều mà mấy ai đổi được tâm tính, sửa được lỗi lầm?”. Hơn thế, “từ xưa đến nay các vua chúa nắm quyền thống trị cứu nước giúp đời đều nhờ hiểu luật, còn các sách vở khác cũng chỉ là phụ thuộc. Nếu trong nước không có luật thì dù có vạn quyển sách cũng không thể trị dân được”.
Trả lời:
Theo ông, luật pháp và đạo đức gắn bó chặt chẽ với nhau. Luật còn là đạo đức, đạo làm người “trái luật là có tội, giữ đúng luật là đạo đức” và có “có đạo đức nào lớn hơn chí công vô tư”.
Việc nhắc đế Khổng Tử và các khái niệm đạo đức, văn chương có tác dụng gì đối với nghệ thuật biện luận trong đoạn trích?
Trả lời:
Để tăng thêm sức thuyết phục với nhà vua, Nguyễn Trường Tộ đưa ra quan niệm luật của đạo Nho: “Từ tam cương ngũ thường cho đến việc hành chính của sáu bộ đểu đầy đủ”. Tác giả phê phán đạo Nho ở tính chất vô tích sự, chỉ nói suông không có tác dụng, “không làm cũng chẳng ai bị phạt, có làm cũng chẳng được ai thưởng”. Vì vậy, pháp luật phải gắn liền với thực tiễn hành động của con người. Đó là làm theo pháp luật. Tác giả lấy ngay lời của Khổng Tử: “Ta chưa hề thấy ai nhận được lỗi mình mà biết tự trách phạt”, “Chép những lời nói suông chẳng bằng thân hành ra làm việc”.
Đây chính là biện pháp lập luận “gậy ông đập lưng ông”. Tác giả đưa ra dẫn chứng “Thử xem có những nhà nho suốt đời đọc sách đáng lẽ cử chỉ của họ phải làm khuôn thước cho đời, vậy mà tại sao có nhiều người cuộc đời của họ và ứng xử của họ còn tệ hơn những người quê mùa chất phác.”.
Qua đây ông muốn khảng định: Vì sao lại có tình trạng như vậy? Chỉ có thể trả lời là do họ không được học luật. Vì vậy mới cần có luật.
Soạn Bài Xin Lập Khoa Luật Siêu Ngắn
Lựa chọn câu để xem lời giải nhanh hơn
Câu 1 Trả lời câu 1 (trang 73 SGK Ngữ văn 11 tập 1):
– Theo Nguyễn Trường Tộ, luật bao gồm các lĩnh vực: kỉ cương, uy quyền, chính lệnh, tam cương ngũ thường.
– Tác giả giới thiệu, việc thực hành luật ở các nước phương Tây:
+ Rất công bằng, vua cũng phải tuân thủ.
+ Có Bộ Hình riêng chuyên giữ việc thực hiện đúng luật
+ Những người nhập ngạch Bộ Hình xử đoán các vụ kiện tụng thì chỉ có thăng trật chứ không bao giờ bị biếm truất.
Câu 2 Trả lời câu 2 (trang 73 SGK Ngữ văn 11 tập 1):
Trước pháp luật, tác giả chủ trương:
– Vua không dự vào những việc ngũ hình để tỏ đạo nhân ái và công bằng.
– Quan dùng luật để trị, dân theo luật mà giữ.
Câu 3 Trả lời câu 3 (trang 73 SGK Ngữ văn 11 tập 1):
Theo Nguyễn Trường Tộ, Nho học truyền thống không trọng luật pháp bởi:
– Chỉ nói suông trên giấy.
– Chỉ dựa vào sách vở mà sách vở thì có đúng có sai.
Câu 4 Trả lời câu 4 (trang 73 SGK Ngữ văn 11 tập 1):
Tác giả quan niệm, đạo đức và pháp luật có mối quan hệ chặt chẽ:
– Luật là phương tiện để tiện cho việc cai trị.
– Luật tốt cho đạo đức: nếu tận dụng cái lẽ công bằng ở trong luật mà xử sự thì mọi quyền, pháp đều là đạo đức, trái luật là tội, giữ đúng luật là đức.
Câu 5 Trả lời câu 5 (trang 73 SGK Ngữ văn 11 tập 1):
Việc nhắc đến Khổng Tử và các khái niệm đạo đức, văn chương có tác dụng lập luận chặt chẽ. Bởi không chỉ có tác giả mà cả Khổng Tử (người có vai trò, ảnh hưởng lớn lao trong đạo Nho) cũng chỉ ra hạn chế của giáo lý, đạo đức Nho giáo: Chép những lời nói suông chẳng bằng thân hành ra làm việc.
Bố cục Bố cục (3 phần)
– Phần 1 (từ đầu… quốc dân giết): Nêu trách nhiệm, vị trí của luật pháp đối với xã hội.
– Phần 2 (tiếp… chất phác): Mối quan hệ của luật pháp với Nho giáo.
– Phần 3 (còn lại): Mối quan hệ luật pháp với đạo đức.
ND chính
Với cái nhìn tiến bộ và đầy tinh thần trách nhiệm, Nguyễn Trường Tộ đã chỉ rõ vai trò của luật pháp đối với sự ổn định của xã hội. Tư tưởng ấy của ông dù được nói đến cách đây hàng trăm năm nhưng đến nay vẫn còn nguyên giá trị.
chúng tôi
Soạn Bài Xin Lập Khoa Luật Của Nguyễn Trường Tộ
1. Tóm tắt nội dung bài học
Tầm nhìn xa rộng và tiến bộ về vai trò của luật pháp đối với việc đảm bảo và phát triển của nhà nước pháp quyền và xã hội tuân thủ pháp luật.
Nghệ thuật lập luân chặt chẽ, kín kẽ, thuyết phục lí tình và tấm lòng trung thực của tác giả đối với dân, với nước.
2. Soạn bài Xin lập khoa luật chương trình chuẩn
Câu 1: Theo Nguyễn Trường Tộ, luật bao gồm những lĩnh vực nào? Ông đã giới thiệu việc thực hành luật pháp ở các nước phương Tây ra sao?
Theo Nguyễn Trường Tộ, luật bao gồm lĩnh vực: “kỉ cương, uy quyền, chính lệnh của quốc gia, trong đó tam cương ngũ thường cho đến việc hành chính của sáu bộ đều đầy đủ”
Ông đã giới thiệu việc thực hành luật pháp ở các nước phương Tây:
Người trực tiếp xử các vụ kiện tụng chỉ được thăng cấp chứ không bao giờ bị giáng chức (ngay cả nhà vua cũng không thể giáng chứng họ được).
Nhưng tội ngũ hình cũng đều do người làm ở bộ hình xét xử chứ vua không được đoán phạt theo ý mình.
Mục đích :
Giúp người bộ hình có điều kiện thực hiện luật pháp một cách nghiêm minh, không bị ràng buộc.
Để dân chúng thấy rõ đạo công bằng.
⇒ Luật pháp rất công bằng, nghiêm minh. Không có ai, kể cả vua chúa đứng ngoài đứng trên luật pháp. Nhà nước tồn tại, vận hành và phát triển bằng luật.
Câu 2: Tác giả chủ trương vua, quan và dân phải có thái độ như thế nào trước luật? Vì sao ông lại chủ trương như vậy?
Tác giả chủ trương vua, quan và dân phải có thái độ trước luật:
Theo Nguyễn Trường Tộ, kỉ cương, uy quyền, chính lệnh để duy trì sự tồn tại của đất nước. Vì vậy, tác giả khẳng định: “Bất luận quan hay dân mọi người đểu phải học luật nước”, “quan dùng luật để trị dân, dân theo luật mà giữ gìn”
Bất luận quan hay dân đều phải học luật.
Ai học luật giỏi sẽ được làm quan.
Quan dùng luật để trị, dân theo luật mà giữ gìn.
Bất cứ một hình phạt nào trong nước đều không vượt quan ngoài luật.
ông lại chủ trương như vậy vì: luật đã bao trùm lên tất cả. Nếu đất nước không có các bộ luật thì làm sao giữ được kỉ cương phép nước. Từ quan cho đến thứ dân đều phải hiểu và làm theo luật. Xưa đã đúng, nay càng thấy đúng và thấm thía hơn.
Câu 3: Theo Nguyễn Trường Tộ, Nho học truyền thống có tôn trọng pháp luật không?
Theo Nguyễn Trường Tộ, Nho học truyền thống không tôn trọng pháp luật:
Nho học đề cao“trung hiếu”, “lễ nghĩa” nhưng sách Nho chỉ đề suông trên giấy, không thực hiện được thưởng phạt nghiêm minh. Tác giả dẫn chứng lời Khổng Tử : “Ta chưa thấy ai nhận lỗi mình mà biết tự trách phạt”. → Cần có luật để đạo làm người kia thành hiện thực.
Các tư tưởng của Nho giáo có thể khiến cho việc học tập của mọi người bị cản trở.
Câu 4: Tác giả quan niệm như thế nào về mối quan hệ giữa đạo đức và luật pháp?
Tác giả quan niệm về mối quan hệ giữa đạo đức và luật pháp: luật pháp và đạo đức gắn bó chặt chẽ với nhau.
Làm trái luật là có tội, giữ đúng luật là đúng.
Nếu tận dụng cái lẽ công bằng ở trong luật thì chính là có đạo đức, trọn vẹn đạo làm người.
Câu 5: Việc nhắc đến Khổng Tử và khái niệm đạo đức, văn chương có tác dụng gì đối với nghệ thuật biện luận trong đoạn trích?
Việc nhắc đến Khổng Tử và khái niệm đạo đức, văn chương có tác dụng đối với nghệ thuật biện luận trong đoạn trích:
Trích dẫn lời của Khổng Tử: “Ta chưa hề thấy ai nhận được lỗi mình mà biết tự trách phạt”, “Chép những lời nói suông chẳng bằng thân hành ra làm việc” đã gây tác động trực tiếp đến tư duy và tâm lí của các nhà nho – vốn là những người noi theo gương của thánh Khổng. Và chính Khổng Tử đã nhận ra cái hạn chế, chủ quan và không tưởng của giáo lí, đạo đức, nghệ thuật, nếu không có luật pháp làm nền tảng, như vậy thông qua lời trích dẫn của Khổng Tử, tác giả đã gây nên tác động sâu sắc để họ nhận thức rõ vấn đề quan trọng của pháp luật. Đây chính là biện pháp lập luận “gậy ông đập lưng ông“.
3. Soạn bài Xin lập khoa luật chương trình Nâng cao
Câu 1: Đọc đoạn 1 và trả lời các câu hỏi sau: a) Luật bao gồm những nội dung gì? Mối quan hệ giữa luật với quan, dân, với đạo đức và chính lệnh. b) Tác giả vào đề theo cách nào (trực tiếp, gián tiếp hay phản đề) và tác dụng của cách vào đề đó? c) Tác giả đã dùng những lí lẽ nào để thuyết phục nhà vua tuân theo luật pháp? d) Nguyễn Trường Tộ viết: “Phàm những ai đã nhập ngạch Bộ Hình xử đoán các vụ kiện tụng thì chỉ có thăng trật chứ không bao giờ bị biếm truất. Dù vua, triều đình cũng không giáng chức họ được một bậc”. Điều đó đúng hay sai? Vì sao Nguyễn Trường Tộ lại viết như vậy?
a)Theo Nguyễn Trường Tộ, luật bao gồm các lĩnh vực: kỉ cương, uy quyền, chính lệnh của quốc gia.
b) Tác giả vào đề theo cách trực tiếp, cách này sẽ dẫn vào vấn đề trực tiếp, rõ ràng, cụ thể hơn.
c) Ông đã giới thiệu việc thực hành luật pháp ở các nước phương Tây: “Ở các nước phương Tây, phàm những ai đã nhập ngạch Bộ Hình xử đoán các vụ kiện tụng thì chỉ có thăng trật chứ không bao giờ bị biếm truất. Dù vua, triều đình cũng không giáng chức họ được một bậc”, đồng thời đưa ra các dẫn chứng chứng minh lợi ích của việc dùng luật để cai quản đất nước.
d) Nguyễn Trường Tộ viết: “Phàm những ai đã nhập ngạch Bộ Hình xử đoán các vụ kiện tụng thì chỉ có thăng trật chứ không bao giờ bị biếm truất. Dù vua, triều đình cũng không giáng chức họ được một bậc”. Điều đó đúng bởi điều này đảm bảo cho luật pháp và người thi hành luật pháp được công bằng.
Câu 2: Đọc đoạn 2 và cho biết: a) Nguyễn Trường Tộ phê phán Nho gia ở những điểm nào? b) Cuối mỗi điều phê phán Nguyễn Trường Tộ cũng kết lại bằng lời Khổng Tử. Cách viết đó có tác dụng gì trong việc thuyết phục người nghe thời bấy giờ.
a) Nguyễn Trường Tộ phê phán Nho gia ở những điểm lí thuyết của Nho gia chỉ là lời nói suông trên giấy, đó là những lẽ phải nhưng nó không đủ khả năng làm cho mọi người thay đổi được tâm tính, tự giác sửa mình.
b) Việc nhắc đến Khổng Tử và khái niệm đạo đức, văn chương có tác dụng gây tác động sâu sắc để mọi người nhận thức rõ vấn đề quan trọng của pháp luật.
Câu 3: Hãy cho biết ý nghĩa của bản điều trần Xin lập khoa luật của Nguyễn Trường Tộ đối với thời bấy giờ và đối với cuộc sống của chúng ta hôm nay?
Với cái nhìn tiến bộ và đầy trách nhiệm, Nguyễn Trường Tộ đã chỉ rõ vai trò của luật pháp đối với sự ổn định của xã hội. Tư tưởng ấy của ông dù được nói cách đây hàng trăm năm nhưng đến nay vẫn còn nguyên giá trị.
Cập nhật thông tin chi tiết về Soạn Bài: Xin Lập Khoa Luật – Ngữ Văn 11 Tập 1 trên website Englishhouse.edu.vn. Hy vọng nội dung bài viết sẽ đáp ứng được nhu cầu của bạn, chúng tôi sẽ thường xuyên cập nhật mới nội dung để bạn nhận được thông tin nhanh chóng và chính xác nhất. Chúc bạn một ngày tốt lành!