Bạn đang xem bài viết Soạn Bài: Lặng Lẽ Sa Pa – Ngữ Văn 9 Tập 1 được cập nhật mới nhất tháng 12 năm 2023 trên website Englishhouse.edu.vn. Hy vọng những thông tin mà chúng tôi đã chia sẻ là hữu ích với bạn. Nếu nội dung hay, ý nghĩa bạn hãy chia sẻ với bạn bè của mình và luôn theo dõi, ủng hộ chúng tôi để cập nhật những thông tin mới nhất.
I. Tác giả, tác phẩm
1. Tác giả (các em tham khảo phần giới thiệu tác giả Nguyễn Thành Long trong SGK Ngữ văn 9 Tập 1).
2. Tác phẩm
* Xuất xứ: Truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa là kết quả của chuyến đi lên Lào Cai trong mùa hè năm 1970 của tác giả. Truyện được rút từ tập Giữa trong xanh in năm 1972.
* Tóm tắt:
Trên chuyến xe từ Hà Nội lên Lào Cai, có ông họa sĩ già, bác lái xe và cô kĩ sư trẻ tình cơ quen nhau. Bác lái xe giới thiệu cho ông họa sĩ già và cô kĩ sư trẻ làm quen với anh thanh niên làm công tác khí tượng trên đỉnh Yên Sơn cao 2600 mét. Anh thanh niên mời ông họa sĩ và cô gái lên thăm nơi ở và làm việc của mình. Trong 30 phút, anh thanh niên tặng hoa cho cô gái, pha trà và trò chuyện với mọi người về cuộc sống và công việc của mình. Ông họa sĩ muốn vẽ chân dung anh, anh từ chối và giới thiệu cho ông những người khác mà anh cho là xứng đáng hơn anh. Khi chia tay, ông họa sĩ hứa sẽ quay trở lại, cô kĩ sư thì cảm thấy xúc động, yên tâm hơn về quyết định lên Lào Cai công tác, còn anh thanh niên tặng mọi người một làn trứng.
* Bố cục:
Văn bản có thể được chia làm 3 phần:
Phần 3: còn lại: Cuộc chia tay cảm động giữa 3 người.
II. Hướng dẫn soạn bàiCâu 1:
* Cốt truyện đơn giản, mặc dù chỉ là cuộc gặp gỡ, hội ngộ giữa 4 con người: ông họa sĩ già, cô kĩ sư trẻ, anh thanh niên và bác lái xe.
* Tình huống truyện giản dị, nhẹ nhàng mà lặng lẽ.
* Tác phẩm này, theo lời của tác giả, là “một bức chân dung”. Đó là bức chân dung về anh thanh niên, được hiện ra trong cái nhìn và suy nghĩ của bác lái xe, cô kĩ sư trẻ và ông họa sĩ già.
Câu 2:
Phân tích nhân vật anh thanh niên qua truyện.
* Là một người say mê công việc, có tinh thần trách nhiệm cao:
Sống một mình trên đỉnh núi suốt 4 năm trời, là con người “cô độc nhất thế gian”
Công việc của anh đòi hỏi sự tỉ mỉ, chính xác và cần cù, chăm chỉ, yêu nghề, nhưng anh thì vẫn luôn nghiêm túc, làm việc đúng giờ.
* Có nếp sống khoa học, ngăn nắp, căn phòng mà anh làm việc luôn gọn gàng, nơi ở sạch sẽ.
* Có tâm hồn đẹp, anh chăm chỉ trồng hoa, đọc sách, yêu thiên nhiên.
* Tính tình cởi mở, chu đáo với mọi người, anh tặng hoa cho cô kĩ sư, tặng trứng cho ông họa sĩ, tặng tam thất cho bác lái xe, nói năng cởi mở và chân thành.
* Khiêm tốn giản dị: anh nói ít về mình mà chủ yếu để dành thời gian nói chuyện với mọi người, từ chối khi ông họa sĩ có ý định vẽ mình, giới thiệu cho ông họa sĩ những con người xứng đáng hơn mình.
Câu 3:
Phân tích nhân vật ông họa sĩ:
Là một người nghệ sĩ giàu kinh nghiệm và tinh tế: ông có thể nhận ra Sa Pa mặc dù chưa đến đó lần nào và cũng không ai giới thiệu, ông rất tinh tế và nhạy cảm.
Là một người yêu nghề, sẵn sàng đi đến những nơi xa xôi để tìm cảm hứng để sáng tạo nghệ thuật.
Có trực giác nhạy bén: mặc dù chỉ là tình cờ gặp anh thanh niên nhưng ông cũng đã cảm nhận được vẻ đẹp của người con trai ấy. Rồi ông đã thay đổi suy nghĩ và quan niệm khi tiếp xúc với anh thanh niên. Có thể nói, đây không phải là sự thay đổi trong cái nhìn về Sa Pa mà còn là sự thay đổi trong quan niệm của một người nghệ sĩ về cuộc sống, về cái đẹp.
Câu 4:
* Chất trữ tình của tác phẩm được thể hiện ở những chi tiết: trong đoạn văn tả cảnh Sa Pa và giọng văn của tác giả “Nắng bây giờ đã … như một bó đuốc lớn”.
* Tác dụng của chất trữ tình đó: Làm cho câu chuyện trở nên mượt mà, đậm chất thơ, như những tác phẩm hội họa lung linh kì ảo.
Câu 5:
Chủ đề của truyện: Truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa ca ngợi những con người vô danh, hằng ngày cứ lặng lẽ cống hiến hết mình cho đất nước, cho nhân dân. Trong số những con người đó, nổi bật lên là hình ảnh anh thanh niên làm công tác khí tượng trên đỉnh núi Yên Sơn, anh một mình tự giác vượt qua khó khăn, hoàn thành nhiệm vụ một cách xuất sắc, đem lại niềm vui cho mọi người.
4.7
/
5
(
3
bình chọn
)
Soạn Bài Lặng Lẽ Sa Pa (Trích) Sbt Ngữ Văn 9 Tập 1
1. Nhà văn Nguyễn Thành Long có viết : “Nghĩ cho cùng, Lặng lẽ Sa Pa là một bức chân dung, như tôi có nói trong đó”. Em hiểu như thế nào về “bức chân dung” trong truyện ngắn ấy ?
Trả lời:
Đó là bức chân dung người thanh niên làm công tác khí tượng, ở một mình tại trạm khí tượng trên núi cao, giữa cái lặng lẽ của Sa Pa. Vì sao tác giả lại gọi truyện của mình là “một bức chân dung” ?
– Thứ nhất, vì tác giả chỉ để cho nhân vật xuất hiện trong cuộc gặp gỡ ngắn ngủi với ba nhân vật khác (ông hoạ sĩ, cô kĩ sư và bác lái xe). Cuộc sống, tình cảm và suy nghĩ của anh chỉ được hiện ra qua lời kể của bác lái xe, qua sự quan sát của ông hoạ sĩ, cô kĩ sư và qua một đôi lời bộc bạch tâm sự của chính anh. Vì thế, nhân vật chính chỉ hiện ra ở một số nét đẹp trong cách sống và suy nghĩ, chưa thể được khắc hoạ rõ nét về tính cách hay số phận.
– Thứ hai, truyện ngắn này có cốt truyện hết sức đơn giản, không có xung đột, cũng không có nút thắt hay cao trào như phần lớn các truyện ngắn khác.
– Thứ ba, nhân vật anh thanh niên được người hoạ sĩ già quan sát và muốn thể hiện bằng một bức chân dung.
Trả lời:
Một trong những điểm mấu chốt của nghệ thuật truyện ngắn là xây dựng tình huống truyện.
Tình huống cơ bản của truyện Lặng lẽ Sa Pa chính là cuộc gặp gỡ của người thanh niên làm việc một mình ở trạm khí tượng với bác lái xe và hai hành khách trên chuyến xe ấy – ông hoạ sĩ già và cô kĩ sư lên thăm trong chốc lát nơi ở và nơi làm việc của anh thanh niên.
Trả lời:
Trong truyện, ngoài nhân vật anh thanh niên, tác giả còn xây dựng ba nhân vật khác : bác lái xe, ông hoạ sĩ, cô kĩ sư.
4. Tên truyện Lặng lẽ Sa Pa gợi ra cho em điều mà tác giả muốn gửi gắm trong truyện là gì ?
5. “Những điều suy nghĩ đúng đắn bao giờ cũng có những vang âm, khơi gợi bao điều suy nghĩ khác trong óc người khác, có sẵn mà chưa rõ hay chưa được đúng.” (Nguyễn Thành Long, Lặng lẽ Sa Pa).
Điều gì trong những suy nghĩ của các nhân vật trong truyện gây được ấn tượng đậm nét cho em ? Nêu cảm nghĩ của em về điều đó.
Trả lời:
Em tự tìm trong những suy nghĩ của nhân vật anh thanh niên, điều gì gây ấn tượng nhất với mình và nêu cảm nhận của mình về điều đó. Có thể lưu ý những suy nghĩ sau : “… khi ta làm việc, ta với công việc là đôi, sao gọi là một mình được ?”, “Trong cái lặng im của Sa Pa, dưới những dinh thự cũ kĩ của Sa Pa, Sa Pa mà chỉ nghe tên, người ta đã nghĩ đến chuyện nghỉ ngơi, có những con người làm việc và lo nghĩ như vậy cho đất nước”.
chúng tôi
Soạn Bài Lặng Lẽ Sa Pa Ngữ Văn 9
Soạn bài Lặng Lẽ Sa Pa Ngữ văn 9
Bài làm
– Phần 1 (Từ đầu cho đến: anh là một người cô độc nhất thế gian): Anh thanh niên thông qua lời kể của bác lái xe.
– Phần 2 (tiếp theo…có vật gì như thế): Chính cuộc gặp gỡ và chính cuộc trò chuyện giữa anh thanh niên thì hình ảnh của bác hoạ sĩ và cô kỹ sư.
– Phần 3 (còn lại): Đây chính là một cuộc chia tay giữa ba nhân vật.
Câu 1 (Sách giáo khoa trang 189 Ngữ Văn 9 Tập 1):Nhận xét về cốt truyện và tình huống cơ bản của truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa. Tác phẩm này, theo lời tác giả, là “một bức chân dung”. Đó là bức chân dung của ai, hiện ra trong cái nhìn và suy nghĩ của những nhân vật nào?– Cốt truyện đơn giản và cũng chỉ là cuộc hội ngộ giữa bốn người đó là hình ảnh ông hoạ sĩ già và cô kĩ sư mới tốt nghiệp cùng với bác lái xe và cả anh thanh niên đang làm khí tượng trên đỉnh núi Yên Sơn quanh năm mây phủ.
– Tình huống truyện: Vô cùng giản dị cũng thật nhẹ nhàng, lặng lẽ.
– Bức chân dung mà tác phẩm khắc họa: Thông qua đấy ta nhận thấy được tác phẩm là bức chân dung về nhân vật anh thanh niên, tất cả dường hiện ra trong cái nhìn và suy nghĩ của bác lái xe, cũng như ông họa sĩ và cô kĩ sư trẻ.
Câu 2 (Sách giáo khoa trang 189 Ngữ Văn 9 Tập 1):Phân tích nhân vật anh thanh niên trong truyện. (Chú ý: tình huống nhân vật xuất hiện, quan hệ với các nhân vật khác; hoàn cảnh sống và làm việc, suy nghĩ của anh về công việc và cuộc Sống; nét đẹp đáng chú ý nhất của nhân vật này)Hình ảnh của nhân vật anh thanh niên :
– Có những người say mê công việc, luôn luôn có được tinh thần trách nhiệm cao:
+ Khi nhân vật anh thanh niên sống một mình trên đỉnh núi cao suốt bốn năm trời, và anh được gọi là một người cô độc nhất thế gian.
+ Công việc của anh thanh niên luôn luôn đòi hỏi tỉ mỉ, chính xác thế nhưng anh vẫn luôn nghiêm túc, đúng giờ.
– Chính nếp sống khoa học, ngăn nắp: Chính căn phòng làm việc của anh sắp đặt gọn gàng.
– Những người đó họ luôn tâm hồn đẹp: Khi ở một mình song anh vẫn trồng hoa, có được một niềm vui đọc sách.
– Luôn luôn cởi mở và cũng thật chu đáo với mọi người cũng đã lại tặng hoa cho cô kĩ sư, anh còn tặng cả trứng cho ông họa sĩ. Khi được biết chuyện vợ bác lái xe bị ốm thì anh tặng tam thất cho bác lái xe luôn luôn nói năng cởi mở và chân thành.
– Vô hiêm tốn giản dị: Nhân vật anh thanh niên cũng đã nói ít về mình, để có thể dành thời gian nói chuyện với mọi người, từ chối khi ông họa sĩ có ý định vẽ mình.
Nhân vật ông họa sĩ :
– Nhân vật người nghệ sĩ giàu kinh nghiệm và tinh tế đã thế lại còn nhận ra Sa Pa mà mặc dù mới lên lần đầu và cũng không ai giới thiệu đây thực sự là một điều vô cùng tinh tế.
– Say mê, tận tụy với nghề: Anh thanh niên luôn luôn xông xáo đi thực tế để tìm cảm hứng cho sáng tạo nghệ thuật đạt đến đỉnh cao.
– Nhân vật anh thanh niên có được một trực giác nhạy bén: Khi tình cờ gặp anh thanh niên thì người đối diện cũng đã có thể cảm nhận được vẻ đẹp của người con trai ấy. Chính những sự thay đổi suy nghĩ và quan niệm khi tiếp xúc với anh thanh niên.
– Chính tính chất trữ tình của tác phẩm “Lặng lẽ Sa Pa” cũng đã được thể hiện ở những đoạn tả cảnh Sa Pa và giọng văn của tác giả Nguyễn Thành Long “Nắng bây giờ đã…như một bó đuốc lớn”.
– Tác dụng của chất trữ tình: Đó là làm cho câu chuyện mượt mà và cũng thật đậm chất thơ, giống như những tác phẩm hội họa lung linh kì ảo.
Câu 5 (trang 189 sgk Ngữ Văn 9 Tập 1):
Chủ đề truyện của tác phẩm:
Có thể thấy được chính truyện Lặng lẽ Sa Pa dường như cũng đã ca ngợi những con người hằng ngày âm thầm cống hiến hết mình cho Tổ quốc. Và hình ảnh nổi nhất chính là hình ảnh anh thanh niên tự giác vượt mọi khó khăn, mà anh cũng đã có thể hoàn thành nhiệm vụ và sống đẹp, đồng thời cũng đã đem lại niềm vui cho mọi người.
Bài tập (trang 190 sgk Ngữ Văn 9 Tập 1):Phát biểu cảm nghĩ về một trong hai nhân vật: anh thanh niên, ông hoạ sĩ.Ông họa sĩ chính là một nhân vật luôn luôn khát khao cống hiến, khát khao sáng tác. Người họa sĩ đã tìm được hình ảnh anh thanh niên thật xứng đáng là một người đáng phải là một tấm gương sáng và ngỏ ý muốn vẽ bức chân dung của anh. Đối với ông thì anh thanh niên nhận xét “Chao ôi ! Bắt gặp một con người như anh ta là cơ hội hãn hữu cho sáng tác”. Có biết bao nhiêu những cảm xúc và suy nghĩ của ông họa sĩ về nhân vật anh thanh niên và về những điều khác nữa được gợi lên từ câu chuyện của anh thực sự cũng đã làm cho chân dung nhân vật chính trở nên sáng đẹp, chứa đựng những chiều sâu tư tưởng hơn rất nhiều.
Chúc các em học tốt!
Minh Nguyệt
Soạn bài Xưng hô trong hội thoại
Soạn bài Sự phát triển của từ vựng
Soạn bài Chuyện người con gái Nam Xương
Soạn bài Đoàn Thuyền Đánh Cá
Soạn bài Chuyện cũ trong phủ Chúa Trịnh
Soạn bài Những Ngôi Sao Xa Xôi
Topics #Lặng Lẽ Sa Pa Ngữ văn 9 #nguyễn thành long #Soạn bài Lặng Lẽ Sa Pa #Soạn văn
Soạn Bài Lặng Lẽ Sa Pa Trang 189 Sgk Ngữ Văn 9, Tập 1
Cùng tìm hiểu nội dung phần soạn bài Lặng lẽ Sa Pa để thấy được những cống hiến âm thầm, lặng lẽ và vẻ đẹp của những con người đang ngày đêm xây dựng Tổ quốc trên nền cảnh Sa Pa yên tĩnh, thơ mộng qua tình huống gặp gỡ tình cờ của ông họa sĩ già, bác lái xe, cô kĩ sư và anh thanh niên.
Soạn bài Lặng lẽ Sa Pa, siêu ngắn 1 Xem tiếp các bài soạn để học tốt môn Ngữ Văn lớp 9– Soạn bài Ôn tập phần Tiếng Việt– Soạn bài Viết bài tập làm văn số 3 – Văn tự sự
Soạn bài Lặng lẽ Sa Pa, siêu ngắn 2Câu 1: Truyện ngắn này có cốt truyện đơn giản, chỉ tập trung vào cuộc gặp gỡ tình cờ của cô kĩ sư, ông họa sĩ và anh thanh niên làm khí tượng. Tạo ra tình huống gặp gỡ, tác giả để cho nhân vật chính hiện ra trong con mắt các nhân vật khác. Đây là bức chân dung những con người vô danh, lặng thầm cống hiến cho đất nước. Bức chân dung ấy, nổi bật là chân dung anh thanh niên làm khí tượng qua đánh giá của bác lái xe, ông họa sĩ, cô kĩ sư, qua hành động hái hoa, tặng quà, không đi tiễn của anh (vì đến giờ ” ốp “)Câu 2 : Phân tích nhân vật anh thanh niên.a. Vị trí của nhân vật và cách miêu tả của tác giả :– Truyện Lặng lẽ Sa Pa đưa ra bốn nhân vật : bác lái xe, ông họa sĩ, cô kĩ sư mới ra trường và anh thanh niên ở trạm khí tượng trên đỉnh Yên Sơn cao hai nghìn sáu trăm mét. Anh thanh niên là nhân vật chính của truyện, nhân vật này không xuất hiện ngay từ đầu truyện mà chỉ hiện ra trong cuộc gặp gỡ giữa các nhân vật kia với anh, khi xe của họ dừng lại nghỉ. Nhân vật ấy chỉ hiện ra trong chốc lát, đủ để các nhân vật khác kịp ghi nhận một ấn tượng, một ” kí họa chân dung ” về anh rồi dường như anh lại khuất lấp vào trong mây mù bạt ngàn và cái lặng lẽ muôn thuở của núi cao Sa Pa. Nhân vật anh thanh niên hiện ra để cho mọi người cảm nhận được rằng ” Trong cái lặng im của Sa Pa […], Sa Pa mà chỉ nghe ten, người ta đã nghĩ đến chuyện nghỉ ngơi, có những con người làm việc và lo nghĩ như vậy cho đất nước “.– Nhân vật anh thanh niên được hiện ra qua sự nhìn nhận , suy nghĩ, đánh giá của các nhân vật khác : bác lái xe, ông họa sĩ, cô gái. Qua cách nhìn và cảm xúc của mỗi người, hình ảnh anh thanh niên thêm rõ nét và đáng mến hơn.b. Những nét đẹp của nhân vật– Hoàn cảnh sống và làm việc : một mình trên đỉnh núi cao, quanh năm suốt tháng giữa cỏ cây và mây núi Sa Pa. Công việc của anh là ” đo gió, đo mưa, đo nắng, tính mây, đo chấn động mặt đất, dự vào việc báo trước thời tiết hằng ngày, phục vụ sản xuất, phục vụ chiến đấu “. Công việc ấy đòi hỏi phải tỉ mỉ, chính xác và có tinh thần trách nhiệm cao (nửa đêm, đúng giờ ” ốp ” thì dù mưa tuyết, giá lạnh thế nào cũng phải trở dậy ra ngoài trời làm công việc đã quy định).Nhưng cái gian khổ nhất là phải vượt qua được sự cô đơn, vắng vẻ, quanh năm suốt tháng một mình trên đỉnh núi cao không một bóng người – một hoàn cảnh thật đặc biệt.– Cái gì đã giúp anh vượt qua được hoàn cảnh ấy ?+ Trước hết đó là ý thức về công việc của mình và lòng yêu nghề, thấy được công việc thầm lặng ấy là có ích cho cuộc sống, cho mọi người. Khi được biết là một lần do phát hiện kịp thời một đám mây khô mà anh đã góp phần vào chiến thắng của không quân ta bắn rơi nhiều máy bay Mĩ trên bầu trời Hàm Rồng, anh thấy mìn ” thật hành phúc “.+ Anh đã có những suy nghĩ thật đúng và sâu sắc về công việc đối với cuộc sống con người : “…khi ta làm việc, ta với công việc là đôi, sao gọi là một mình được? Huống chi công việc của cháu gắn với việc của bao anh em, đồng chí dưới kia. Công việc của cháu gian khổ thế đấy, chứ cất nó đi, cháu buồn đến chết mất.”+ Cuộc sống của anh không cô đơn, buồn tẻ còn vì anh có một nguồn vui khác nữa ngoài công việc – đó là niềm vui đọc sách mà anh thấy như lúc nào cũng có người bạn để trò chuyện.+ Anh tổ chức, sắp xếp cuộc sống một mình ở trạm khí tượng thật ngăn nắp, chủ động : nào trồng hoa, nào nuôi gà, tự học và đọc sách ngoài giờ làm việc.– Ở người thanh niên ấy còn có những nét tính cách và phẩm chất rất đáng mến nữa: sự cởi mở, chân thành, rất quý trọng tình cảm của con người, khao khát được gặp gỡ, trò chuyện với mọi người (tình thân của anh với bác lái xe, thái độ ân cần, chu đáo, sự cảm động, vui mừng của anh khi có khách xa đến thăm bất ngờ…). Anh còn là người khiêm tốn, thành thực cảm thấy công việc và những đóng góp của mình chỉ là nhỏ bé. Khi ông họa sĩ muốn vẽ chân dung anh, anh nhiệt thành giới thiệu với ông những người khác đáng cảm phục hơn nhiều (ông kĩ sư ở vườn rau Sa Pa, anh cán bộ nghiên cứu lập bản đồ sét).Tóm lại, chỉ bằng một số chi tiết và chỉ cho xuất hiện trong khoảnh khắc của truyện, tác giả đã phác họa được chân dung nhân vật chính với những nét đẹp về tinh thần, tình cảm, cách sống và những suy nghĩ về cuộc sống, về ý nghĩa của công việc.Câu 3 : Nhân vật ông họa sĩ– Tuy không dùng cách kể từ ngôi thứ nhất, nhưng hầu như người kể chuyện đã nhập vào cái nhìn và suy nghĩ của nhân vật ông họa sĩ để quan sát và miêu tả từ cảnh thiên nhiên đến nhân vật chính của truyện – người thanh niên.– Ngay từ những phút đầu gặp anh thanh niên, bằng sự từng trải nghề nghiệp và niềm khao khát của người nghệ sĩ đi tìm đối tượng của nghệ thuật, ông đã xúc động và bối rối : ” Vì họa sĩ đã bắt gặp một điều thật ra ông vẫn ao ước được biết, ôi, một nét thôi đủ khẳng định một tâm hồn, khơi gợi một ý sáng tác… “.– Ông họa sĩ muốn ghi lại hình ảnh anh thanh niên bằng nét bút kí họa, và ” Người con trai ấy đáng yêu thật, nhưng làm cho ông nhọc quá. Với những điều làm cho người ta suy nghĩ về anh. Và về những điều anh suy nghĩ… “.– Những xúc cảm và suy tư của nhân vật ông họa sĩ về người thanh niên và về những điều khác nữa (ví dụ về nghệ thuật với cả sức mạnh và sự bất lực của nó, về mảnh đất Sa Pa…) được gợi lên từ câu chuyện của anh thanh niên đã làm cho chân dung nhân vật chính thêm sáng đẹp và chứa đựng những chiều sâu tư tưởng.
Cảnh ngày xuân là bài học nổi bật trong Bài 6 của chương trình học theo SGK Ngữ Văn 9, học sinh cần Soạn bài Cảnh ngày xuân, đọc trước nội dung, trả lời câu hỏi trong SGK.
https://thuthuat.taimienphi.vn/soan-bai-lang-le-sa-pa-38300n.aspx
Soạn Văn 9 : Lặng Lẽ Sa Pa
– Phần 1 (từ đầu…cô độc nhất thế gian): Anh thanh niên qua lời kể của bác lái xe.
– Phần 2 (tiếp…có vật gì như thế): Cuộc gặp gỡ và trò chuyện giữa anh thanh niên, bác hoạ sĩ và cô kỹ sư.
– Phần 3 (còn lại): Cuộc chia tay giữa ba nhân vật.
I – Đọc – Hiểu Văn Bản1. Nhận xét về cốt truyện và tình huống cơ bản của truyện ngắn “Lặng lẽ Sa Pa”. Tác phẩm này, theo lời của tác giả, là “một bức chân dung”. Đó là bức chân dung của ai, hiện ra trong cái nhìn và suy nghĩ của nhân vật nào?Trả lời: Cốt truyện: “Lặng lẽ Sa Pa” có cốt truyện đơn giản kể lại một cuộc gặp gỡ của bốn người bác lái xe, ông họa sĩ, cô kĩ sư trẻ và anh thanh niên trong vòng ba mươi phút giữa cảnh núi rừng lặng lẽ, thơ mộng. Qua cuộc gặp ấy chân dung cửa anh thanh niên hiện ra khiến người đọc phải suy nghĩ. Cuộc gặp gỡ này là cơ hội thuận tiện để tác giả khắc hoạ chân dung nhân vật chính (anh thanh niên) một cách tự nhiên, tập trung qua cái nhìn, suy nghĩ của các nhân vật khác (bác lái xe, ông hoạ sĩ, cô kĩ sư). Tình huống truyện rất nhẹ nhàng và giản dị. 2. Phân tích nhân vật anh thanh niên trong truyện.Trả lời: Anh thanh niên trong truyện được giới thiệu như là người cô độc nhất thế gian. Do mới lên nhận công tác, “thèm người quá” nên anh kiếm cớ để xe dừng lại. Anh xuất hiện khi thấy có xe chở khách đến. Quan hệ với các nhân vật khác:
– Là người có tâm hồn cao đẹp: ở một mình song anh vẫn trồng hoa thược dược, lay ơn đủ màu, vườn hoa ấy tươi đẹp như tâm hồn anh vậy.
– Là người khiêm tốn, giản dị: anh nói rất ít về mình, để dành thời gian nói chuyện với mọi người, từ chối khi ông họa sĩ có ý định vẽ về anh, anh cho rằng có người khác còn xứng đáng hơn anh.
– Qua cái nhìn của ngời hoạ sĩ, người thanh niên hiện ra với “tầm vóc nhỏ bé, nét mặt rạng rỡ”. Anh ta sống trong “Một căn nhà ba gian, sạch sẽ, với bàn ghế, sổ sách, biểu đồ, thống kê, máy bộ đàm. Cuộc đời riêng của anh thanh niên thu gọn lại một góc trái gian với chiếc giường con, một chiếc bàn học, một giá sách.”. Một cuộc sống giản dị, ngăn nắp của một người yêu đời, say mê công việc và không có vẻ gì của sự buồn chán.
– Yêu công việc và có trách nhiệm trong công việc: Người thanh niên hiểu rất rõ công việc của mình, chấp nhận sống trong hoàn cảnh buồn tẻ, cô độc để làm công việc “đo gió, đo ma, đo nắng, tính mây, đo chấn động mặt đất, dự vào việc báo trớc thời tiết hàng ngày, phục vụ sản xuất, phục vụ chiến đấu”. Nhưng con ngời ấy không hề thấy buồn tẻ, cô độc “khi ta làm việc, ta với công việc là đôi, sao gọi là một mình đợc?”. Được làm việc có ích đối với anh thế là niềm vui. Hơn nữa công việc của anh gắn liền với công việc của bao anh em đồng chí khác ở những điểm cao hơn hoặc thấp hơn.
– Anh có hành động đẹp: Anh vượt qua khó khăn gian khổ, sống một mình trên đỉnh núi cao trong sự cô đơn tuyệt đối để làm nhiệm vụ một cách tự giác, có kết quả cao. Ta hình dung cảnh “Một giờ sáng”, trời mưa tuyết, trong cái im lặng rợn người của Sa Pa “Một mình anh xách đèn đi ra vườn để đo chấn động của vỏ quả đất trên máy, báo về “nhà” góp phần dự báo thời tiết trong ngày”. Đây là công việc đòi hỏi phải tỉ mỉ.
3. Trang 189 sgk ngữ văn lớp 9 tập 1 Phân tích nhân vật ông họa sĩ.Trả lời: Nhân vật ông họa sĩ:
II – Luyện TậpPhát biểu cảm nghĩ về một trong hai nhân vật: anh thanh niên, ông họa sĩ.Trả lời:
Soạn Bài Lớp 9: Lặng Lẽ Sa Pa
Soạn bài lớp 9: Lặng lẽ Sa Pa Soạn bài: Lặng lẽ Sa Pa LẶNG LẼ SA PA
Nguyễn Thành Long
I. KIẾN THỨC CƠ BẢN
1. Truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa của Nguyễn Thành Long nhẹ nhàng mà sâu sắc, thẫm đẫm chất thơ. Nhẹ nhàng, kín đáo như Sa Pa thành phố trong sương, và cũng giàu sức sống với hoa trái ngát hương bốn mùa. Lặng lẽ mà không buồn tẻ, những con người nơi đây đang từng ngày thầm lặng cống hiến sức lực của mình, thầm lặng đem lại hương sắc cho cuộc sống. Đọc truyện ngắn này, chúng ta chúng ta có thể thấy: “Sa Pa không chỉ là một sự yên tĩnh. Bên dưới sự yên tĩnh ấy, người ta làm việc!”
2. Lặng lẽ Sa Pa có một cốt truyện đơn giản. Chỉ là cuộc hội ngộ giữa bốn người: ông hoạ sĩ già, cô kĩ sư mới tốt nghiệp, bác lái xe và anh thanh niên phụ trách trạm khí tượng trên núi Yên Sơn. Tác giả không hề cho biết tên của các nhân vật. Qua cuộc hội ngộ của những con người “không có tên” ấy, hiện ra chân dung con người lao động thầm lặng, trên cái nền lặng lẽ thơ mộng của Sa Pa. Câu chuyện về cuộc hội ngộ chỉ diễn ra trong vòng ba mươi phút, người hoạ sĩ chỉ kịp phác thảo bức chân dung của mình nhưng chân dung của chàng thanh niên, của những con người đang cống hiến tuổi xuân, ngày đêm lặng lẽ làm việc thì đã hiện ra rõ nét. Chân dung ấy hiện ra trước hết qua sự giới thiệu của bác lái xe vui tính, qua sự quan sát, cảm nhận, suy ngẫm nhà nghề của bác hoạ sĩ, qua sự cảm nhận của cô gái trẻ và qua sự tự hoạ của chàng trai.
3. Theo lời giới thiệu của bác lái xe, cái con người “cô độc nhất thế gian” là một thanh niên hai mươi bảy tuổi, làm công tác khí tượng kiêm vật lí địa cầu. Trong câu chuyện phác thảo chân dung của bác lái xe, đáng chú ý là chuyện “thèm người” của anh chàng “cô độc nhất thế gian” kia. Không phải anh ta “sợ người” mà lên làm việc ở đây, trái lại, anh ta từng chặt cây ngáng đường ngăn xe dừng lại để được gặp người “nhìn trông và nói chuyện một lát”.
Qua cái nhìn của ngời hoạ sĩ, người thanh niên hiện ra với “tầm vóc nhỏ bé, nét mặt rạng rỡ”. Anh ta sống trong “Một căn nhà ba gian, sạch sẽ, với bàn ghế, sổ sách, biểu đồ, thống kê, máy bộ đàm. Cuộc đời riêng của anh thanh niên thu gọn lại một góc trái gian với chiếc giường con, một chiếc bàn học, một giá sách.”. Một cuộc sống giản dị, ngăn nắp của một người yêu đời, say mê công việc và không có vẻ gì của sự buồn chán.
Trong sự cảm nhận của cô kĩ sư mới ra trường, cuộc sống của người thanh niên là “cuộc sống một mình dũng cảm tuyệt đẹp”, anh mang lại cho cô “bó hoa của những háo hức và mơ mộng ngẫu nhiên”.
Nếu như người hoạ sĩ lão thành mới chỉ ghi được “lần đầu gương mặt của người thanh niên” thì chính những lời tâm sự của một kẻ “thèm người” khi được gặp người đã là một bức chân dung tự hoạ khá hoàn chỉnh. Chân dung là gì nếu không phải là những nét vẽ tinh thần, những nét gợi tả phẩm chất? Những nét tự hoạ của anh thanh niên về cả những con người đang làm việc như anh khiến người hoạ sĩ già, dù đã trải nhiều chuyện đời phải suy ngẫm rất nhiều:
“Người con trai ấy đáng yêu thật, nhưng làm cho ông nhọc quá. Với những điều làm cho người ta suy nghĩ về anh. Và về những điều anh suy nghĩ trong cái vắng vẻ vòi vọi hai nghìn sáu trăm mét trên mặt biển, cuồn cuộn tuôn ra khi gặp người.”
Vậy những điều gì ở chàng thanh niên đã làm cho người hoạ sĩ già suy nghĩ và thậm chí làm thay đổi cả cái quan niệm về mảnh đất Sa Pa vốn có trong ông?
Nỗi “thèm người” ở anh thanh niên không phải nỗi nhớ cuộc sống đông đúc, tiện nghi, an nhàn, như anh nói: “Nếu là nỗi nhớ phồn hoa đô thị thì xoàng.”. Người thanh niên hiểu rất rõ công việc của mình, chấp nhận sống trong hoàn cảnh buồn tẻ, cô độc để làm công việc “đo gió, đo mưa, đo nắng, tính mây, đo chấn động mặt đất, dự vào việc báo trước thời tiết hàng ngày, phục vụ sản xuất, phục vụ chiến đấu”. Nhưng con người ấy không hề thấy buồn tẻ, cô độc. Cái sự “thèm người” của chàng thanh niên là lẽ bình thường của con người, nhất lại là tuổi trẻ. Anh sống với triết lí: “khi ta làm việc, ta với công việc là đôi, sao gọi là một mình được?”. Được làm việc có ích đối với anh thế là niềm vui. Hơn nữa công việc của anh gắn liền với công việc của bao anh em đồng chí khác ở những điểm cao hơn hoặc thấp hơn. Người hoạ sĩ đã thấy bối rối khi bất ngờ được chiêm ngưỡng một chân dung đẹp đẽ đến thế: “bắt gặp một con người như anh là một cơ hội hãn hữu cho sáng tác, nhưng hoàn thành sáng tác còn là một chặng đường dài”. Và chắc chắn ông sẽ còn bối rối khi muốn dựng lên chân dung của Sa Pa. Bởi vì, trong sự tự hoạ của chàng trai còn hiện ra những chân dung khác nữa, cũng quên mình, say mê với công việc nh anh kĩ sư rau dưới Sa Pa “Ngày này sang ngày khác… ngồi im trong vườn su hào, rình xem cách ong lấy phấn, thụ phấn cho hoa su hào…”, nhà nghiên cứu sét mười một năm không rời xa cơ quan một ngày vì sợ có sét lại vắng mặt. Cái lặng lẽ của cảnh sắc Sa Pa thì cây cọ trên tay người hoạ sĩ có thể lột tả không mấy khó khăn, nhưng cái không lặng lẽ của Sa Pa như ông đã thấy qua những con người kia thì vẽ thế nào đây? Người hoạ sĩ nhận thấy rất rõ “sự bất lực của nghệ thuật, của hội hoạ trong cuộc hành trình vĩ đại là cuộc đời.”.
4. Người đọc có thể dễ dàng nhận thấy trong Lặng lẽ Sa Pa, có hai nhân vật hầu như chỉ lặng lẽ nghe và suy ngẫm. Đó là người hoạ sĩ và cô kĩ sư trẻ. Trước chàng trai trẻ trung yêu đời, hiểu và yêu công việc thầm lặng của mình, người hoạ sĩ nhận ra rằng Sa Pa, cái tên mà chỉ nghe đến “người ta đã nghĩ đến chuyện nghỉ ngơi”, có những con ngời làm việc và lo nghĩ cho đất nước. Thoạt đầu, đáp lại lời bác lái xe, người hoạ sĩ nói: “Thích chứ, thích lắm. Thế nào tôi cũng về ở hẳn đấy. Tôi đã định thế. Nhưng bây giờ chưa phải lúc”. Sau khi gặp, được nghe chàng thanh niên nói, được chứng kiến và hiểu cuộc sống của những con người đang làm việc thực sự, cống hiến thực sự, quan niệm của người hoạ sĩ đã thay đổi. Lúc chia tay, người hoạ sĩ già còn chụp lấy tay người thanh niên lắc mạnh và nói: “Chắc chắn rồi tôi sẽ trở lại. Tôi ở với anh mấy hôm được chứ?”
Đây không chỉ là sự thay đổi trong cái nhìn về Sa Pa mà còn là sự thay đổi trong quan niệm của một nghệ sĩ về cuộc sống, về cái đẹp. Còn cô gái? Khi từ biệt, “Cô chìa tay ra cho anh nắm, cẩn trọng, rõ ràng, như người ta trao cho nhau cái gì chứ không phải là cái bắt tay”. Cô đã hiểu được nhiều điều từ cuộc sống, công việc của chàng trai. Có lẽ trong cái bắt tay ấy là niềm tin, là ý nghĩa đích thực của lao động, là cả sự thầm lặng cống hiến cho đời,… Những điều đó sẽ giúp cô vững vàng hơn trong những bước đầu tiên vào đời.
5. Nguyễn Thành Long đã cho người đọc thấy cái không lặng lẽ của Sa Pa. Với những nét vẽ mộc mạc, bức chân dung về mảnh đất trên cao ấy có sức ấm toả ra từ những bàn tay, khối óc đang từng ngày bền bỉ, thầm lặng cống hiến.
II. RÈN LUYỆN KỸ NĂNG
Qua việc đọc, phân tích các yếu tố nghệ thuật: miêu tả nhân vật, miêu tả thiên nhiên,… có thể cảm nhận được vẻ đẹp của nhân vật trong truyện, chủ yếu là nhân vật anh thanh niên trong công việc thầm lặng, trong cách sống và những suy nghĩ, tình cảm, trong quan hệ với mọi ngươi; đồng thời thấy được nghệ thuật viết truyện ngắn đặc sắc của nhà văn Nguyễn Thành Long.
Theo chúng tôi
Cập nhật thông tin chi tiết về Soạn Bài: Lặng Lẽ Sa Pa – Ngữ Văn 9 Tập 1 trên website Englishhouse.edu.vn. Hy vọng nội dung bài viết sẽ đáp ứng được nhu cầu của bạn, chúng tôi sẽ thường xuyên cập nhật mới nội dung để bạn nhận được thông tin nhanh chóng và chính xác nhất. Chúc bạn một ngày tốt lành!