Bạn đang xem bài viết Giáo Án Ngữ Văn Lớp 12: Bắt Sấu Rừng U Minh Hạ được cập nhật mới nhất trên website Englishhouse.edu.vn. Hy vọng những thông tin mà chúng tôi đã chia sẻ là hữu ích với bạn. Nếu nội dung hay, ý nghĩa bạn hãy chia sẻ với bạn bè của mình và luôn theo dõi, ủng hộ chúng tôi để cập nhật những thông tin mới nhất.
SƠN NAM A.Mục tiêu cần đạt: Giúp HS thấy: – Thiên nhiên vùng đất Nam bộ những ngày xưa hết sức hoang sơ và khắt nghiệt. – Con người nam bộ: hiền lành nhưng tài ba, nghĩa khí đặc biệt là rất giàu tình cảm. – Nét đặc sắc của phong cách văn Sơn Nam: đậm chất Nam bộ. B. Chuẩn bị: -HS: Đọc SGK soạn bài theo câu hỏi. -GV: đọc tài liệu soạn bài. C.Tiến trình lên lớp: 1.Ổn định: Lớp: 12. .SS., Vắng lớp 12SS Vắnglớp chúng tôi Vắng 2. Kiểm tra bài cũ, bài soạn: 3.Bài mới:Hơn một trăm năm trước, trong quá trình khai hoang mở cỏi, cha ông ta đã đến vùng đất cực nam của tổ quốc.Đó là một vùng đất hoang sơ dữ dội và nó đã lấy đi sinh mạng của biết bao con người trong thời mở cỏi. Thiên nhiên ấy đã đi vào ca dao: Cà Mau khỉ khọt trên bưng. Dưới sông sấu lội, trên rừng cọp um. Tới đây xứ sở lạ lùng, Chim kêu cũng sợ, cá vùng cũng ghê. Nhưng cũng chính thiên nhiên đó đã tạo nên tính cách riêng cho con người Nam Bộ: mưu trí, gan góc, trọng nghĩa khinh tài.Hôm nay, chúng ta sẽ được tìm hiểu về thiên nhiên và con người của vùng đất Nam Bộ, qua một truyện ngắn của nhà văn Sơn Nam. Đó là truyện “Bắt sấu rừng U Minh Hạ”. HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS NỘI DUNG CẦN ĐẠT *Hoạt động 1:Tìm hiểu về nhà văn Sơn Nam: – GV:Em biết gì về nhà văn Sơn Nam ? -GV:Ngoài ra em còn biết gì thêm về nhà văn Sơn Nam? Hs tự do phát biểu →.Gv nhận xét và chốt lại những vấn đề chính. -GV:hãy nêu tên một số tác phẩm chính của ông? -GV:Các em hãy giới thiệu vài nét về tác phẩm Bắt sấu rừng U Minh Hạ của nhà văn Sơn Nam? +Hoàn cảnh sáng tác, xuất xứ của truyện “Bắt sấu rừng U Minh Hạ”?. +Nội dung, nghệ thuật của tập Hương rừng Cà Mau? *Hoạt động 2:Đọc hiểu văn bản: -GV:em hãy tóm tắt thật ngắn gọn truyện “Bắt sấu rừng U Minh Hạ”?.Cho biết nội dung phản ánh của truyện ngắn này? -GV:Qua đoạn trích em có nhận xét gì về thiên nhiên vùng U Minh Hạ?Vùng đất này hiện lêbn như thế nào? -Gv có thể kể cho Hs nghe một vài câu chuyện của bác Ba Phi về rừng U Minh. +Tàu rùa. +Muỗi U Minh. -GV:Từ những nhân vật trong truyện, em hãy nhận xét về con người Nam Bộ? -GV:hãy phân tích tính cách và tài nghệ của ông Năm Hên trong truyện? *Tính cách việc làm ấy của ông Năm Hên là tính cách của người Nam Bộ trọng nghĩa tình đã đi vào ca dao: “Dấn mình vô chốn chông gai Kề lưng cõng bạn ra ngoài thoát thân Lao xao sóng bủa lưới hùm, Thò tay vớt bạn chết chìm cũng ưng.” -GV:Hãy đọc bài hát của ông Năm Hên và cho biết bài hát gợi em cảm nghĩ gì? -GV:Có thể kể thêm truyện “Con sấu cuối cùng” của nhà văn Sơn Nam. *Hoạt động 3:Tìm hiểu nghệ thuật của đoạn trích. -GV:em có nhận xét gì về cách kể truyện của tác giả, cách xây dựng nhân vật, ngôn ngữ truyện? +Cách vào truyện, như thế nào? (Cách vào truyện, vào chi tiết, hết sức tự nhiên: Phần đầu câu chuyện Bắt sấu rừng U Minh tác giả viết:”Nơi sông rạch, cá sấu là giống hung hăn nhất”; Và mở đầu quá trình bắt sấu tác giả viết:“Cái ao sấu ở ngọn rạch Cái Tàu đã bị phát giác”Ông Năm Hên xuất hiện, đi bắt sấu với một người dẫn đường, hành trang đơn giản hũ rượu, lọn nhan trần, .chính điều đó tạo sức hấp dẫn cho người đọc.) +Cách xây dựng nhân vật của tác giả như thế nào? (Xuất hiện bất ngờ với bài hát rùng gợn, bày tỏ ý định bắt sấu, đi bắt, trở về với dáng kì dị như thầy pháp. Từ những tình tiết hết sức đơn giản ấy mà tình cách mưu trí, giàu tình nghĩa của nhân vật hiện lên đầy ấn tượng.) +Ngôn ngữ như thế nào? (Ngôn ngữ giàu chất Nam Bộ, do tác giả sử dụng nhiều phương ngữ của người Miền Nam thế kỉ 20 như: phú quới, cực lòng, ngóng về phía, ổng biểu, kế đó) I.Tác giả, tác phẩm: 1.Tác giả Sơn Nam:(1926-2008) -Ông tên Phạm Minh Tài ( còn có bút danh khác nữa là Phạm Anh Tài) sinh 11121926 tại làng Đông Thới, An Biên, Kiên Giang. Ông được mệnh danh là nhà văn miệt vườn Nam Bộ, Ông già Ba Tri, người đi bộ bằng đôi chân dẻo dai, đi khắp các tỉnh thành, kênh rạch, bưng biền Nam bộ rồi đi vào bất tử ngày1382008. -Tham gia cách mạng từ năm 1945, từ năm 1954 làm báo, viết văn và sống tại Sài Gòn. -Tác phẩm chính: +Truyên:Tây đầu đỏ, Bên rừng cù lao Dung, Hương rừng Cà Mau, Bà Chúa Hòn +Sách khảo cứu:Văn minh miệt vườn, Bến Nghé xưa, Người Sài Gòn 2.Tác phẩm: -Bắt sấu rừng U Minh Hạ là một trong 18 truyện trong tập Hương rừng Cà Mau, sáng tác năm 1962. -Nội dung:Tác phẩm là một thế giới bao la kì thú của rừng U Minh với những con người có sức sống mãnh liệt, sâu đậm nghĩa tình, tài ba, trí dũng, gan góc.Đó cũng là cách thể hiện tình cảm yêu mến của tác giả với quê hương đất nước của mình. -Nghệ thuật:cách dựng truyện li kì, chi tiết gợi cảm, nhân vật giàu chất sống, ngôn ngữ đậm màu sắc Nam Bộ. II.Đọc hiểu văn bản: 1.Thiên nhiên, con người ở vùng rừng U Minh hạ: -Thiên nhiên : Vùng đất hoang dã, hoang sơ, huyền bí, khắt nghiệt: +Cây cối hoang dại um tùm rậm rạp:cóc kèn, sậy đế, mốp +Nhiều thú dữ như: cọp, heo rừng, …Cá sấu nhiều như trái mù u, chuyện cá sấu bắt người -Con người Nam Bộ: Cần cù, gan góc, sâu đậm ân nghĩa, giàu nghĩa khí: +Vượt lên khó khăn gian khổ bằng sức mạnh và tài trí của mình: câu sấu, bắt sấu, bẫy cọp, săn heo +Quý trọng người tài. +Xót thương cho những bà con, chòm xóm bị hùm tha, sấu bắt. *Nhân vật Năm Hên: -Tài nghệ, mưu trí:tay bắt sấu nổi tiếng, bắt sấu bằng tay không. -Giàu nghĩa khí ân tình:tự nguyện giúp dân, xót thương cho những người xấu số. -Bài hát của Năm Hên: Khơi gợi về cuộc sống khắt nghiệt, huyền bí ở U Minh, tấm lòng vì đồng loại của ông, bắt sấu dữ mà giải oan cho những người xấu số. 2.Đặc sắc nghệ thuật của truyện: -Cách kể chuyện đơn giản tự nhiên nhưng hấp dẫn.( mang tính chất của truyện kể dân gian) -Nhân vật được xây dựng qua vài chi tiết đơn giản nhưng ấn tượng→Nhân vật điển hình về con người Nam Bộ. -Ngôn ngữ đậm chất Nam Bộ.(sử dụng nhiều phương ngữ) → Nhà văn đã chọn hình thức truyện phù hợp với nội dung. 4.Củng cố: Cảm nhận chung của các em về con người và vùng đất cực Nam của tổ quốc qua đoạn trích? *Gợi ý: – Ta như đi vào thế giớ xa lạ của một vùng đất hoang sơ vừa giàu có vừa khắc nghiệt, con người dũng cảm tài trí, lạc quanTìm hiểu tác phẩm làm ta thêm yêu quý nhân dân và đất nước mình. -Liên hệ tới vấn đề môi trường. +U Minh ngày xưa là như thế, ngày nay đất rừng U Minh bị tàn phá do con người trồng lúa nuôi tôm, cháy…sấu, cá, thú rừng không còn như ngày xưa nữa.Chúng ta cố gắng từng bước khôi phục diện tích rừng tràm, rừng ngập mặn.Hiện tại rừng đã được quản lí tốt hơn, thú rừng cũng có trở về như rùa, nai, trăn, rái cá, heo rừngMột số lâm trường người ta đang tiến hành khôi phục thả cá sấu +Muốn cho rừng U Minh nói riêng và đất nước mình tươi đẹp thế hệ trẻ của chúng ta cần có ý thức trong việc giữ gìn, bảo vệ môi trường thật tốt như trồng rừng, không săn bắt tật diệt các loài thú quý hiếmCông việc hết sức khó khắn làm được hay không là do thế hệ trẻ của chúng ta. 5.Dặn dò: -Học bài. -Chuẩn bị bài mới : Những đứa con trong gia đình. +Những chi tiết về hai nhân vật: Việt, Chiến, gia đình của hai nhân vật. +Tính sử thi của truyện. 6.Rút kinh nghiệm: Đoạn mở đầu của truyện Bắt sấu rừng U Minh: Nơi sông rạch cá sấu là giống hung hăn nhất. Chúng không thích chỗ sông sâu nước chảy có sóng gió mà lên tận ngọn cùng, tìm nơi yên tĩnh, chật hẹp vùng U Minh Hạ, ngược Sông Ông Đốc, Rạch Tàu, vào tận giữa rừng tràm. Vì sao vậy? Tuy thích ăn thịt người, sấu vẫn tìm cá làm thức ăn chính.Rừng U Minh Hạ thuộc đất trầm thuỷ, cá sinh sôi nãy nở rất nhiều, sấu tha hồ ăn.Trong rừng có sẵn nhiều ao, sấu vào đó mà lập cứ sinh con đẻ cháu từ đời này qua đời khác đến khi người Việt tràn xuống rạch Cái Tàu lập nghiệp. Ban đầu dân ngỡ sấu chỉ ở dưới sông, sau khi câu được 5, 10 con ở ngọn rạch, họ đinh ninh là sấu đã giảm bớt: 10 phần chết 7 còn 3.Mãi đến khi có người ăn ong chạy về loan báo: -Sấu ở ngọn rừng nhiều như trái mù u chính rụng. So sánh không có gì quá đáng.Dân lên xem tận nơi. Cái ao lầy bùn rộng chừng một công đất, bên bờ, dưới nước toàn lao sậy, cóc kèn rậm rạp.Chen vào bức tranh màu xanh ấy là màu đen xám mốc của những lưng sấu nổi lập lờ chi chít. Con dài như chiếc xuồng, con dùng hai chân trước rẽ lao sậy, ngẩng mõm lên như họng súng đại bác.Biết có người đến nhìn, chúng vẫn điềm nhiên sưởi nắng, bắt cá.Duy chỉ có con sấu già, sấu chúa có đóm đỏ giữa tam tinh là trợn mắt nhìn rồi bò ra giữa ao thủ thế.Trên cạn sấu không nguy hiểm bằng con rắn hổ.Nhưng dưới nước thì sấu vô cùng nguy hiểm.Sấu chúa thường dụ con mồi vào hang sâu của nó để táp.Móc, lao, lẫy, nỏchỉ có hiệu lực với cọp, beo trên rừng.Sấu ở trong ao: bơi xuồng tới thì ao quá cạn, lội bộ thì bùn lún tận gối.. BẮT SẤU RỪNG U MINH HẠ SƠN NAM A.Mục tiêu cần đạt: Giúp HS thấy: – Thiên nhiên vùng đất Nam bộ những ngày xưa hết sức hoang sơ và khắt nghiệt. – Con người nam bộ: hiền lành nhưng tài ba, nghĩa khí đặc biệt là rất giàu tình cảm. – Nét đặc sắc của phong cách văn Sơn Nam: đậm chất Nam bộ. B. Chuẩn bị: -HS: Đọc SGK soạn bài theo câu hỏi. -GV: đọc tài liệu soạn bài. C.Tiến trình lên lớp: 1.Ổn định: Lớp: 12. .SS., Vắng lớp 12SS Vắnglớp chúng tôi Vắng 2. Kiểm tra bài cũ, bài soạn: 3.Bài mới:Trong quá trình khai hoang mở cỏi, cha ông ta đã đến vùng đất cực nam của tổ quốc.Đó là một vùng đất hoang sơ dữ dội với biết bao loài thú dữ, nó đã lấy đi sinh mạng của biết bao con người trong thời mở cỏi. Thiên nhiên đó được thể hiện qua bài ca dao: Cà Mau khỉ khọt trên bưng. Dưới sông sấu lội, trên rừng cọp um. Tới đây xứ sở lạ lùng, Chim kêu cũng sợ, cá vùng cũng ghê. Nhưng cũng chính thiên nhiên đó đã tạo nên tính cách riêng cho con người Nam Bộ: mưu trí, gan góc, trọng nghĩa khinh tài.Hôm nay, chúng ta sẽ được tìm hiểu về thiên nhiên và con người của vùng đất Nam Bộ, qua một truyện ngắn của nhà văn Sơn Nam. Đó là truyện “Bắt sấu rừng U Minh Hạ”. Trước khi vào bài học chúng ta cùng xem một số ảnh tư liện về thiên nhiên Nam Bộ và nghe một bản nhạc về vùng đất Phương Nam. XEM HÌNH NGHE NHẠC. HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS NỘI DUNG CẦN ĐẠT *Hoạt động 1:Tìm hiểu về nhà văn Sơn Nam: -GV:Ngoài những kiến thức trong SGK mà người ta giới thiệu về nhà văn Sơn Nam và sự nghiệp sáng tác của ông, em còn biết gì thêm về nhà văn này? -HS: tự do phát biểu →.Gv nhận xét và chốt lại những vấn đề chính. -GV:Về tác phẩm ông có loại chính là truyện và khảo cứu..Đây là nhà văn duy nhất cho đến giờ này toàn bộ sự nghiệp sáng tác được nhà xuất bản Trẻ mua bản quyền và toàn quyền in ấn với giá 1,6 tỷ. -GV:Các em hãy giới thiệu hoàn cảnh sáng tác và xuất xứ của tác phẩm Bắt sấu rừng U Minh Hạ của nhà văn Sơn Nam? -GV giới thiệu nội dung và nghệ thuật của tác phẩm Hương rừng Cà Mau. Từ đó giới thiệu đề tài và phong cách nghệ thuật của nhà văn Sơn Nam. +Đề tài chính trong sáng tác là thiên nhiên con người và cuộc sống ở vủng Nam Bộ. … giả, tác phẩm: 1.Tác giả Sơn Nam:(1926-2008) -Ông tên Phạm Minh Tài ( còn có bút danh khác nữa là Phạm Anh Tài) sinh 11121926 tại làng Đông Thới, An Biên, Kiên Giang. Ông được mệnh danh là Nhà văn miệt vườn Nam Bộ, Nhà văn hoá Nam Bộ, Ông già Ba Tri, người đi bộ bằng đôi chân dẻo dai, đi khắp các tỉnh thành, kênh rạch, bưng biền Nam bộ rồi đi vào bất tử ngày1382008. -Tham gia cách mạng từ năm 1945, từ năm 1954 làm báo, viết văn và sống tại Sài Gòn. -Tác phẩm chính: +Truyên:Tây đầu đỏ, Bên rừng cù lao Dung, Hương rừng Cà Mau, Bà Chúa Hòn +Sách khảo cứu:Văn minh miệt vườn, Bến Nghé xưa, Người Sài Gòn XEM HÌNH 2.Tác phẩm: -Bắt sấu rừng U Minh Hạ là một trong 18 truyện trong tập Hương rừng Cà Mau, sáng tác năm 1962. -Nội dung:Tác phẩm là một thế giới bao la kì thú của rừng U Minh với những con người có sức sống mãnh liệt, sâu đậm nghĩa tình, tài ba, trí dũng, gan góc.Đó cũng là cách thể hiện tình cảm yêu mến của tác giả với quê hương đất nước của mình. -Nghệ thuật:cách dựng truyện li kì, chi tiết gợi cảm, nhân vật giàu chất sống, ngôn ngữ đậm màu sắc Nam Bộ. II.Đọc hiểu văn bản: 1.Thiên nhiên, con người ở vùng rừng U Minh hạ: -Thiên nhiên : Vùng đất hoang dã, hoang sơ, huyền bí, khắt nghiệt: +Cây cối hoang dại um tùm rậm rạp:cóc kèn, sậy đế, mốp +Nhiều thú dữ như: cọp, heo rừng, …Cá sấu nhiều như trái mù u, chuyện cá sấu bắt người XEM HÌNH -Con người Nam Bộ: Cần cù, gan góc, sâu đậm ân nghĩa, giàu nghĩa khí: +Vượt lên khó khăn gian khổ bằng sức mạnh và tài trí của mình: câu sấu, bắt sấu, bẫy cọp, săn heo +Quý trọng người tài. +Xót thương cho những bà con, chòm xóm bị hùm tha, sấu bắt. XEM HÌNH *Nhân vật Năm Hên: -Tài trí, gan góc: tay bắt sấu nổi tiếng, bắt sấu bằng tay không. -Giàu tình thương người: tự nguyện giúp dân. – Mộc mạc khiêm nhường. -Bài hát của Năm Hên: Khơi gợi về cuộc sống khắt nghiệt, huyền bí ở U Minh, tấm lòng vì đồng loại của ông, bắt sấu dữ mà giải oan cho những người xấu số. 2.Đặc sắc nghệ thuật của truyện: -Cách kể chuyện tự nhiên, li kì hấp dẫn.(mang tính chất của truyện kể dân gian) -Nhân vật được xây dựng qua vài chi tiết đơn sơ nhưng tính cách hiện lên rõ nét →Nhân vật điển hình về con người Nam Bộ. -Ngôn ngữ đậm chất Nam Bộ.(sử dụng nhiều phương ngữ) → Nhà văn đã chọn hình thức truyện phù hợp với nội dung. 4.Củng cố: Cảm nhận chung của các em về con người và vùng đất cực Nam của tổ quốc qua đoạn trích? *Gợi ý: – Ta như đi vào thế giớ xa lạ của một vùng đất hoang sơ vừa giàu có vừa khắc nghiệt, con người dũng cảm tài trí, lạc quanTìm hiểu tác phẩm làm ta thêm yêu quý nhân dân và đất nước mình. -Liên hệ tới vấn đề môi trường. +U Minh ngày xưa là như thế, ngày nay đất rừng U Minh bị tàn phá do con người trồng lúa nuôi tôm, cháy…sấu, cá, thú rừng không còn như ngày xưa nữa.Chúng ta cố gắng từng bước khôi phục diện tích rừng tràm, rừng ngập mặn.Hiện tại rừng đã được quản lí tốt hơn, thú rừng cũng có trở về như rùa, nai, trăn, rái cá, heo rừngMột số lâm trường người ta đang tiến hành khôi phục thả cá sấu +Muốn cho rừng U Minh nói riêng và đất nước mình tươi đẹp thế hệ trẻ của chúng ta cần có ý thức trong việc giữ gìn, bảo vệ môi trường thật tốt như trồng rừng, không săn bắt tật diệt các loài thú quý hiếmCông việc hết sức khó khắn làm được hay không là do thế hệ trẻ của chúng ta. 5.Dặn dò: -Học bài. -Chuẩn bị bài mới : Những đứa con trong gia đình. +Những chi tiết về hai nhân vật: Việt, Chiến, gia đình của hai nhân vật. +Tính sử thi của truyện. 6.Rút kinh nghiệm: Đoạn mở đầu của truyện Bắt sấu rừng U Minh: Nơi sông rạch cá sấu là giống hung hăn nhất. Chúng không thích chỗ sông sâu nước chảy có sóng gió mà lên tận ngọn cùng, tìm nơi yên tĩnh, chật hẹp vùng U Minh Hạ, ngược Sông Ông Đốc, Rạch Tàu, vào tận giữa rừng tràm. Vì sao vậy? Tuy thích ăn thịt người, sấu vẫn tìm cá làm thức ăn chính.Rừng U Minh Hạ thuộc đất trầm thuỷ, cá sinh sôi nãy nở rất nhiều, sấu tha hồ ăn.Trong rừng có sẵn nhiều ao, sấu vào đó mà lập cứ sinh con đẻ cháu từ đời này qua đời khác đến khi người Việt tràn xuống rạch Cái Tàu lập nghiệp. Ban đầu dân ngỡ sấu chỉ ở dưới sông, sau khi câu được 5, 10 con ở ngọn rạch, họ đinh ninh là sấu đã giảm bớt: 10 phần chết 7 còn 3.Mãi đến khi có người ăn ong chạy về loan báo: -Sấu ở ngọn rừng nhiều như trái mù u chính rụng. So sánh không có gì quá đáng.Dân lên xem tận nơi. Cái ao lầy bùn rộng chừng một công đất, bên bờ, dưới nước toàn lao sậy, cóc kèn rậm rạp.Chen vào bức tranh màu xanh ấy là màu đen xám mốc của những lưng sấu nổi lập lờ chi chít. Con dài như chiếc xuồng, con dùng hai chân trước rẽ lao sậy, ngẩng mõm lên như họng súng đại bác.Biết có người đến nhìn, chúng vẫn điềm nhiên sưởi nắng, bắt cá.Duy chỉ có con sấu già, sấu chúa có đóm đỏ giữa tam tinh là trợn mắt nhìn rồi bò ra giữa ao thủ thế.Trên cạn sấu không nguy hiểm bằng con rắn hổ.Nhưng dưới nước thì sấu vô cùng nguy hiểm.Sấu chúa thường dụ con mồi vào hang sâu của nó để táp.Móc, lao, lẫy, nỏchỉ có hiệu lực với cọp, beo trên rừng.Sấu ở trong ao: bơi xuồng tới thì ao quá cạn, lội bộ thì bùn lún tận gối.. BẮT SẤU RỪNG U MINH HẠ SƠN NAM A.Mục tiêu cần đạt: Giúp HS thấy: – Thiên nhiên vùng đất Nam bộ những ngày xưa hết sức hoang sơ và khắt nghiệt. – Con người nam bộ: hiền lành nhưng tài ba, nghĩa khí đặc biệt là rất giàu tình cảm. – Nét đặc sắc của phong cách văn Sơn Nam: đậm chất Nam bộ. B. Chuẩn bị: -HS: Đọc SGK soạn bài theo câu hỏi. -GV: đọc tài liệu soạn bài. C.Tiến trình lên lớp: 1.Ổn định: Lớp: 12. .SS., Vắng lớp 12SS Vắnglớp chúng tôi Vắng 2. Kiểm tra bài cũ, bài soạn: 3.Bài mới: HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS NỘI DUNG CẦN ĐẠT *Hoạt động 1:Tìm hiểu về nhà văn Sơn Nam: – GV:Em biết gì về nhà văn Sơn Nam ? Hs tự do phát biểu →.Gv nhận xét và chốt lại những vấn đề chính. -GV:hãy nêu tên một số tác phẩm chính của ông? -GV:Các em hãy giới thiệu vài nét về tác phẩm Bắt sấu rừng U Minh Hạ của nhà văn Sơn Nam? +Hoàn cảnh sáng tác, xuất xứ của truyện “Bắt sấu rừng U Minh Hạ”?. +Nội dung, nghệ thuật của tập Hương rừng Cà Mau? *Hoạt động 2:Đọc hiểu văn bản: -GV:em hãy tóm tắt thật ngắn gọn truyện “Bắt sấu rừng U Minh Hạ”?.Cho biết nội dung phản ánh của truyện ngắn này? -GV:Qua đoạn trích em có nhận xét gì về thiên nhiên vùng U Minh Hạ?Vùng đất này hiện lêbn như thế nào? -GV:Từ những nhân vật trong truyện, em hãy nhận xét về con người Nam Bộ? -GV:hãy phân tích tính cách và tài nghệ của ông Năm Hên trong truyện? -GV:Hãy đọc bài hát của ông Năm Hên và cho biết bài hát gợi em cảm nghĩ gì? *Hoạt động 3:Tìm hiểu nghệ thuật của đoạn trích. -GV:em có nhận xét gì về cách kể truyện của tác giả, cách xây dựng nhân vật, ngôn ngữ truyện? I.Tác giả, tác phẩm: 1.Tác giả Sơn Nam:(1926-2008) -Ông tên Phạm Minh Tài ( còn có bút danh khác nữa là Phạm Anh Tài) sinh 11121926 tại làng Đông Thới, An Biên, Kiên Giang. Ông được mệnh danh là nhà văn miệt vườn Nam Bộ, Ông già Ba Tri, người đi bộ bằng đôi chân dẻo dai, đi khắp các tỉnh thành, kênh rạch, bưng biền Nam bộ rồi đi vào bất tử ngày1382008. -Tham gia cách mạng từ năm 1945, từ năm 1954 làm báo, viết văn và sống tại Sài Gòn. -Tác phẩm chính: +Truyên:Tây đầu đỏ, Bên rừng cù lao Dung, Hương rừng Cà Mau, Bà Chúa Hòn +Sách khảo cứu:Văn minh miệt vườn, Bến Nghé xưa, Người Sài Gòn 2.Tác phẩm: -Bắt sấu rừng U Minh Hạ là một trong 18 truyện trong tập Hương rừng Cà Mau, sáng tác năm 1962. -Nội dung:Tác phẩm là một thế giới bao la kì thú của rừng U Minh với những con người có sức sống mãnh liệt, sâu đậm nghĩa tình, tài ba, trí dũng, gan góc.Đó cũng là cách thể hiện tình cảm yêu mến của tác giả với quê hương đất nước của mình. -Nghệ thuật:cách dựng truyện li kì, chi tiết gợi cảm, nhân vật giàu chất sống, ngôn ngữ đậm màu sắc Nam Bộ. II.Đọc hiểu văn bản: 1.Thiên nhiên, con người ở vùng rừng U Minh hạ: -Thiên nhiên : Vùng đất hoang dã, hoang sơ, huyền bí, khắt nghiệt: +Cây cối hoang dại um tùm rậm rạp:cóc kèn, sậy đế, mốp +Nhiều thú dữ như: cọp, heo rừng, …Cá sấu nhiều như trái mù u, chuyện cá sấu bắt người -Con người Nam Bộ: Cần cù, gan góc, sâu đậm ân nghĩa, giàu nghĩa khí: +Vượt lên khó khăn gian khổ bằng sức mạnh và tài trí của mình: câu sấu, bắt sấu, bẫy cọp, săn heo +Quý trọng người tài. +Xót thương cho những bà con, chòm xóm bị hùm tha, sấu bắt. *Nhân vật Năm Hên: -Tài nghệ, mưu trí:tay bắt sấu nổi tiếng, bắt sấu bằng tay không. -Giàu nghĩa khí ân tình:tự nguyện giúp dân, xót thương cho những người xấu số. -Bài hát của Năm Hên: Khơi gợi về cuộc sống khắt nghiệt, huyền bí ở U Minh, tấm lòng vì đồng loại của ông, bắt sấu dữ mà giải oan cho những người xấu số. 2.Đặc sắc nghệ thuật của truyện: -Cách kể chuyện đơn giản tự nhiên nhưng hấp dẫn.( mang tính chất của truyện kể dân gian) -Nhân vật được xây dựng qua vài chi tiết đơn giản nhưng ấn tượng→Nhân vật điển hình về con người Nam Bộ. -Ngôn ngữ đậm chất Nam Bộ.(sử dụng nhiều phương ngữ) → Nhà văn đã chọn hình thức truyện phù hợp với nội dung. 4.Củng cố: Cảm nhận chung của các em về con người và vùng đất cực Nam của tổ quốc qua đoạn trích? 5.Dặn dò: -Học bài. -Chuẩn bị bài mới : Những đứa con trong gia đình. +Những chi tiết về hai nhân vật: Việt, Chiến, gia đình của hai nhân vật. +Tính sử thi của truyện. 6.Rút kinh nghiệm: Đoạn mở đầu của truyện Bắt sấu rừng U Minh: Nơi sông rạch cá sấu là giống hung hăn nhất. Chúng không thích chỗ sông sâu nước chảy có sóng gió mà lên tận ngọn cùng, tìm nơi yên tĩnh, chật hẹp vùng U Minh Hạ, ngược Sông Ông Đốc, Rạch Tàu, vào tận giữa rừng tràm. Vì sao vậy? Tuy thích ăn thịt người, sấu vẫn tìm cá làm thức ăn chính.Rừng U Minh Hạ thuộc đất trầm thuỷ, cá sinh sôi nãy nở rất nhiều, sấu tha hồ ăn.Trong rừng có sẵn nhiều ao, sấu vào đó mà lập cứ sinh con đẻ cháu từ đời này qua đời khác đến khi người Việt tràn xuống rạch Cái Tàu lập nghiệp. Ban đầu dân ngỡ sấu chỉ ở dưới sông, sau khi câu được 5, 10 con ở ngọn rạch, họ đinh ninh là sấu đã giảm bớt: 10 phần chết 7 còn 3.Mãi đến khi có người ăn ong chạy về loan báo: -Sấu ở ngọn rừng nhiều như trái mù u chính rụng. So sánh không có gì quá đáng.Dân lên xem tận nơi. Cái ao lầy bùn rộng chừng một công đất, bên bờ, dưới nước toàn lao sậy, cóc kèn rậm rạp.Chen vào bức tranh màu xanh ấy là màu đen xám mốc của những lưng sấu nổi lập lờ chi chít. Con dài như chiếc xuồng, con dùng hai chân trước rẽ lao sậy, ngẩng mõm lên như họng súng đại bác.Biết có người đến nhìn, chúng vẫn điềm nhiên sưởi nắng, bắt cá.Duy chỉ có con sấu già, sấu chúa có đóm đỏ giữa tam tinh là trợn mắt nhìn rồi bò ra giữa ao thủ thế.Trên cạn sấu không nguy hiểm bằng con rắn hổ.Nhưng dưới nước thì sấu vô cùng nguy hiểm.Sấu chúa thường dụ con mồi vào hang sâu của nó để táp.Móc, lao, lẫy, nỏchỉ có hiệu lực với cọp, beo trên rừng.Sấu ở trong ao: bơi xuồng tới thì ao quá cạn, lội bộ thì bùn lún tận gối..
Soạn Bài Bắt Sấu Rừng U Minh Hạ Trang 50 Sgk Ngữ Văn 12
Soạn bài Bắt sấu rừng U Minh Hạ trang 50 SGK Ngữ Văn 12
Con người vùng U Minh Hạ là những người lao động có sức sống mãnh liệt, đậm sâu ân nghĩa và cũng đầy tài ba, trí dũng, can trường.
1. Qua đoạn trích, anh chị nhận thấy thiên nhiên và con người vùng U Minh Hạ có những đặc điểm gì nổi bật?
a. Thiên nhiên vùng ư Minh Hạ là một thế giới bao la, kì thú: “U Minh đỏ ngòm”, “rừng tràm xanh biếc”, “sấu lội từng đàn”, “những ao sấu”, “miền bạch giá, Cà Mau có những con lạch ngã ba mang tên đầu sấu, lưng sấu, bàu sấu”. Đó là những nơi nhiều bí ẩn kì thú.
b. Con người vùng U Minh Hạ là những người lao động có sức sống mãnh liệt, đậm sâu ân nghĩa và cũng đầy tài ba, trí dũng, can trường.
Tất cả những điều đó tập trung ở hình ảnh ông Năm Hên, một con người sống phóng khoáng giữa thiên nhiên bao la. Tài năng đặc biệt của ông là bắt sấu. Sự xuất hiện của ông Năm cùng một con xuồng, lọn nhang trầm và một hũ rượu, vừa bơi xuồng mà hát: “Hồn ở đâu đây. Hồn ơi! Hồn hỡi!” vừa huyền bí vừa mang đậm dấu ấn con người đất rừng Phương Nam.
2. Phân tích tính cách, tài nghệ của nhân vật ông Năm Hên. Bài hát của ông Năm gợi cho anh chị cảm nghĩa gì?
Tính cách, tài nghệ của Năm Hên tiêu biểu cho tính cách con người vùng U Minh Hạ:
– Một con người tài ba, cởi mở nhưng cũng đầy bí ẩn: mọi người nhìn thấy ông với ấn tượng ban đầu như là một thầy tướng pháp; đến nơi bắt cá sấu chỉ mang theo một lọn nhang trần và một hũ rượu.
– Ông có tài nghệ phi phàm, mưu kế kì diệu: ông là thợ bắt cá sấu, bắt bằng tay không, là người can trường dũng cảm, chuyên bắt sấu trên khô, không cần lưới, một mình bắt sống 45 con cá sấu còn sống nguyên. HS có thể lấy dẫn chứng để minh họa bằng đoạn bắt cá sấu của ông Năm Hên do Tư Hoạch kể lại.
– Ông là người mê ca hát nhưng tiếng hát của ông như ai khóc lóc, như ai phẫn nộ
+ Tiếng hát cùng hình ảnh: áo rách vai, tóc rốì mù, mắt ngầu đỏ, bó nhang cháy đỏ quơ đi, quơ lại trên tay gợi những đau thương mà con người phải trả giá để sinh tồn trên mảnh đất hoang dại, kì bí. Đồng thời hình ảnh ấy cũng gợi lên vẻ đẹp bi tráng của những con người gan góc vượt lên sự khắc nghiệt của thiên nhiên, chế ngự và làm chủ nó.
+ Tiếng hát của ông cũng là một sự hoá giải cho những linh hồn bất hạnh, những con người bị sấu ăn thịt, những linh hồn vất vưởng nơi rừng thiêng nước độc:
Hồn ở đâu đây Hồn ơi! Hồn hỡi
Ta thương ta tiếc Lập đàn giải oan…
– Hình tượng nhân vật Năm Hên được xây dựng thật giàu tình thương người, rất mộc mạc khiêm nhường nhưng cũng rất mưu trí, gan góc, can trường. Tiếng hát của ông thể hiện tấm lòng sâu nặng nghĩa tình đồng loại, ông hát để tỏ lòng thương tiếc những người xấu số và bằng hành động khôn khéo bắt đàn sấu dữ, ông đã “lập đàn giải oan” cho họ.
3. Nghệ thuật kể chuyện, sử dụng ngôn ngữ của nhà văn Sơn Nam có gì đáng chú ý?
Những nét đặc sắc về nghệ thuật:
– Nghệ thuật kể chuyện: dựng chuyện li kì, nhiều chi tiết gợi cảm; lối dẫn chuyện rất thô mộc, tự nhiên mà gọn gàng, sáng rõ.
– Nhân vật giàu chất sống, thể hiện rõ nét tính cách con người Nam Bộ.
– Ngôn ngữ đậm màu sắc địa phương Nam Bộ, phương ngữ được sử dụng thích hợp, với liều lượng vừa đủ để khắc họa sâu đậm vóc dáng tâm hồn của con người, đất rừng, sông nước Cà Mau.
4. Qua câu chuyện, anh chị có suy nghĩ gì về mảnh đất cực Nam của Tổ quốc?
Tác phẩm không chỉ đem đến cho người đọc những cảm giác khám phá đầy say mê, lí thú khi mở ra thế giới bí ẩn, độc đáo của thiên nhiên, con người vùng cực Nam của Tổ quốc mà còn khiến chúng ta yêu thương, gắn bó với một phần đất, phần hồn của quê hương, đất nước mình. Đâu đây vẫn là vẻ đẹp giàu có và khắc nghiệt của đất Việt, vẫn hồn cốt cần cù, dũng cảm, tài trí, yêu đời của người Việt trong cuộc đấu tranh sinh tồn và mở mang, xây dựng đất nước. Sự kì thú khi khám phá những yêu thương, thân gần và một tính cách tự hào tha thiết. Đó chính là những xúc cảm thẩm mĩ mà tác phẩm đã đem đến cho người đọc.
Soạn Bài Bắt Sấu Rừng U Minh Hạ (Sơn Nam)
1. Qua tác phẩm, thiên nhiên và con người vùng U Minh Hạ hiện lên với những đặc điểm nổi bật nào?
2. Phân tích tính cách, tài nghệ của nhân vật Năm Hên. Bài hát của Năm Hên gợi cho em cảm nghĩ gì?
3. Nêu những nét đặc sắc về nghệ thuật kể chuyện, sử dụng ngôn ngữ của Sơn Nam trong tác phẩm?
4. Cảm nhận của em về vùng đất và con người miền cực nam tổ quốc qua truyện ngắn Bắt sấu rừng U Minh Hạ
1.Tác giả
– Sơn Nam (bút danh khác là Phạm Anh Tài) (1926 – 2008)
– Tên khai sinh là Phạm Minh Tài.
– Quê quán: Đông Thới – An Biên – Kiên Giang.
Được người đọc yêu mến mệnh danh là: ông già Nam Bộ, nhà Nam Bộ học, pho từ điển sống về miền Nam.
2. Tập truyện Hương rừng Cà Mau.
– Nội dung: viết về thiên nhiên và con người vùng rừng U Minh với những người lao động có sức sống mãnh liệt, sâu đậm ân nghĩa và tài ba can trường.
– Nghệ thuật: Dựng truyện li kì, chi tiết gợi cảm, nhân vật và ngôn ngữ đậm màu sắc Nam Bộ.
U Minh là một vùng đất rộng mênh mông, kênh rạch chằng chịt, có diện tích gần 2.000 km2, tựa lưng vào miền Tây Nam bộ, mặt hướng ra vịnh Thái Lan. Rừng U Minh trải dài từ sông Ông Đốc tỉnh Cà Mau cho đến sông Cái Lớn tỉnh Kiên Giang. Con sông Trèm Trẹm và sông Cái Tàu chia U Minh thành hai phần xấp xỉ nhau đó là U Minh Thượng ở phía Bắc và U Minh Hạ ở phía Nam. Thiên nhiên ở đây hoang sơ và hùng vĩ. Ngay hai tiếng U Minh cũng gợi lên cái gì mênh mông, xa xăm, thăm thẳm. Theo nhà văn Sơn Nam trong “Văn minh miệt vườn”, đã giải thích U Minh như sau: “Trước năm 1945, gọi là U Minh, còn chữ “rừng” mới chỉ dùng sau này. U Minh có nghĩa là tối và mờ, u u minh minh, có lẽ ở đây cây cỏ quá dày và rậm rạm, nước ngập lênh láng, đất lại thấp nên thuở xưa còn gọi là Láng Biển, Láng U Minh”.
Câu 1 trang 55 – SGK Ngữ văn 12 tập 2: Qua tác phẩm, thiên nhiên và con người vùng U Minh Hạ hiện lên với những đặc điểm nổi bật nào?
Qua tác phẩm, thiên nhiên và con người vùng U Minh hạ hiện lên qua các đặc điểm sau:
+ Rừng tràm xanh biếc.
+ Những cây cỏ hoang dại: lau sậy, mốp, cóc kèn..
+ Sấu lội từng đàn “nhiều như trái mù u chín rụng”
+ Con người nơi đây cần cù, mưu trí, gan góc, can trường, có sức sống mãnh liệt, đậm sâu ân nghĩa như ông Năm Hên, Tư Hoạch.
Nhà văn Sơn Nam đã đem đến cho người đọc một bức tranh độc đáo về thiên nhiên và con người vùng U Minh Hạ.
Câu 2 trang 55 – SGK Ngữ văn 12 tập 2:
Phân tích tính cách, tài nghệ của nhân vật Năm Hên. Bài hát của Năm Hên gợi cho em cảm nghĩ gì?
Trả lời:1) Nhân vật ông Năm Hên: Là người mộc mạc, khiêm nhường, rất mưu trí, gan góc, can trường, thật giàu tình thương người. Ông là người tài trí khác thường và sự am hiểu tường tận về loài cá dữ .– Ông là người giàu nghĩa khí, giàu tình cảm– Ông là người rất tôn kính thổ thần, có tình nghĩa nặng sâu với tổ tiên, với những người đã khuất2) Bài hát của ông gợi sự tưởng nhớ hương hồn những người đã bị cá sấu bắt, chết một cách oan ức, trong đó có người anh ruột của ông.Bài hát gợi lên cuộc sống khắc nghiệt ở vùng đất U Minh.Ông hát để tỏ lòng thương tiếc và hành động bắt đàn sấu dữ là ông đã “lập đàn giải oan” cho họ.
Câu 3 trang 55 – SGK Ngữ văn 12 tập 2: Nêu những nét đặc sắc về nghệ thuật kể chuyện, sử dụng ngôn ngữ của Sơn Nam trong tác phẩm?
– Những nét đặc sắc về nghệ thuật kể chuyện, sử dụng ngôn ngữ của Sơn Nam trong tác phẩm:+ Nghệ thuật kể chuyện: lối dẫn chuyện thô mộc, giản dị, tự nhiên mà gọn gàng, sáng rõ.+ Ngôn ngữ mang đậm phong vị Nam Bộ khắc họa sâu đậm vóc dáng tâm hồn của con người, đất rừng, sông nước Cà Mau
Câu 4 trang 55 – SGK Ngữ văn 12 tập 2: Cảm nhận của em về vùng đất và con người miền cực nam tổ quốc qua truyện ngắn Bắt sấu rừng U Minh Hạ
Giáo Án Môn Ngữ Văn Lớp 12
LUẬT THƠ (Tiếp theo) Ngày soạn: 13.10.10 Ngày giảng: Lớp giảng: 12A 12C Sĩ số: Điểm KT miệng: A. Mục tiêu bài học Qua giờ giảng nhằm giúp HS: Nắm được các đặc điểm cơ bản của thể thơ phổ biến hiện nay đối với thơ Việt Nam Biết vận dụng sự hiểu biết về các đặc điểm đó vào vệic cảm nhận và tìm hiểu các tác phẩm cụ thể B. Phương tiện thực hiện – Chuẩn kiến thức kĩ năng Ngữ văn 12 – SGK, SGV Ngữ văn 12 – 1 số tài liệu tham khảo khác C. Cách thức tiến hành – Đọc hiểu – Thực hành luyện tập – Kiểm tra đánh giá D. Tiến trình dạy học 1. Ổn định 2. KTBC (không KT) 3. GTBM 4. Hoạt động dạy học Hoạt động của Thầy và Trò Yêu cầu cần đạt GV: Những nét giống nhau và khác nhau về cách gieo vần, ngắt nhịp, hài thanh trong hai bài Mặt trăng và bài Sóng? GV: Sự đổi mới, sáng tạo của bài thơ trong thể thơ 7 tiếng hiện đại so với thơ thất ngôn truyền thống? GV: Đánh dấu mô hình âm luật bài thơ Mời trầu? GV: Ảnh hưởng của thơ thất ngôn Đường luật đối với thơ mới trong bài thơ? 1. Bài tập 1: Những nét giống nhau và khác nhau về cách gieo vần, ngắt nhịp, hài thanh (bài Mặt trăng và bài Sóng): * Giống nhau: gieo vần cách * Khác nhau: – Ngũ ngôn truyền thống ( Mặt trăng) + Vần: độc vận (bên, đen, lên, hèn) + Ngắt nhịp lẻ: 2/3 + Hài thanh: Luân phiên ở tiếng 2 và 4 – Thơ hiện đại năm chữ (Sóng) + Vần: 2 vần (thế, trẻ, em, lên) + Nhịp chẵn: 3/2 + Thanh của tiếng thứ 2 và 4 linh hoạt 2. Bài tập 2: Sự đổi mới, sáng tạo trong thể thơ 7 tiếng hiện đại so với thơ thất ngôn truyền thống: * Gieo vần: – Vần chân, vần cách: lòng – trong (giống thơ truyền thống) – Vần lưng: lòng – không (sáng tạo) – Nhiều vần ở các vị trí khác nhau: sông- sóng- trong lòng – không (3)- không (5)- trong (5)-trong (7) → sáng tạo * Ngắt nhịp: – Câu 1 : 2/5 → sáng tạo – Câu 2, 3, 4: 4/3→giống thơ truyền thống 3. Bài tập 3: Mô hình âm luật bài thơ Mời trầu: Quả cau nho nhỏ / miếng trầu hôi Đ B T B Này của Xuân Hương / mới quệt rồi T B T Bv Có phải duyên nhau / thì thắm lại Đ T B T Đừng xanh như lá / bạc như vôi B T B Bv 4. Bài tập 4: Ảnh hưởng của thơ thất ngôn Đường luật đối với thơ mới: * Gieo vần: sông – dòng: vần cách * Nhịp: 4/3 * Hài thanh: – Tiếng 2: gợn, thuyền, về, một: T – B – B – T – Tiếng 4: giang, mái, lại, khô: B –T – T – B – Tiếng 6: điệp, song, trăm, mấy: T – B – B – T à Vần, nhịp, hài thanh đều giống thơ thất ngôn tứ tuyệt 5. Củng cố và dặn dò – Nhắc lại kién thức cơ bản – Chuẩn bị bài tiếp theo
Cập nhật thông tin chi tiết về Giáo Án Ngữ Văn Lớp 12: Bắt Sấu Rừng U Minh Hạ trên website Englishhouse.edu.vn. Hy vọng nội dung bài viết sẽ đáp ứng được nhu cầu của bạn, chúng tôi sẽ thường xuyên cập nhật mới nội dung để bạn nhận được thông tin nhanh chóng và chính xác nhất. Chúc bạn một ngày tốt lành!